Lecture 7 Flashcards
Suicide prevention
Article: Brodsky et al. (2018) “The zero suicide model: applying evidence-based suicide prevention practices to clinical care”
Brodsky et al. (2018)
The zero suicide (ZS) model is proposed as a framework in clinical settings to giode evidence-based suicide prevention practices
ZS model and clinical training
Brodsky et al. (2018)
ZS model fovuses on intergrating a multi-level approach in clinical settings.
It includes 7 main components:
1. Identify
2. Engage
3. Treat
4. Transition
5. Lead
6. Train
7. Improve
Screening and risk assessment
Brodsky et al. (2018)
Tools:
- Columbia Suicide Severity Rating Scale (C-SSRS)
- SAFE-T
These tools measure suicidal ideation and other risk factors (demographics, trauma, psychiatric history)
SAFE-T assessment is shown to improve clinicians’ ability to recognize risk factors.
Psychosocial treatment interventions
Brodsky et al. (2018)
- CBT
- DBT
Reduce suicidal ideation and behaviors
Collaborative assessment and management of suicidality (CAMS) also shows efficacy in reducing suicidal thoughts, providing a structured treatment approach.
Brief interventions
Brodsky et al. (2018)
- Safety plan intervention (SPI): focus on safety planning, including coping strategies, social support and means restriction
- Crisis response planning: patients create a personalized plan for managing suicidal thoughts
Follow-up and monitoring
Brodsky et al. (2018)
Follow-up after high-risk events can reduce suicidal behaviors.
Brief intervention and contact: structured follow-up calls, and peer support –> have shown positive effects, such as reducing repeat attempts and enhancing hope.
Assess, intervene, and monitor for suicide prevention (AIM-SP)
Brodsky et al. (2018)
AIM-SP underpins ZS, providing a structured approach to implementation.
AIM-SP recommends systematic screening, suicide-specific interventions, and proactive monitoring.
Fluctuations in suicide risk
Brodsky et al. (2018)
Suicidal ideation is dynamic.
Importance of continuous monitoring and adjusting care based on real-time risk factors, such as changes in mood or loneliness
Article Bertolote &Wasserman (2021) H21
Bertolote&Wasserman (2021) H21
Theorieen suicidaal gedrag:
- Durkheims theorie
- Baumeister ontsnappingtheorie
- Shneidmans theorie van psychache
- Longehans DBT en emotieregulatietheorie
- Becks cognitieve theorie en centrale rol van hopeloosheid
- Rudds fluid vulnerability theory (FVT)
- Williams theorie over algemeen geheugen en de cry pain model of suicide
- Joiners interpersoonlijke theorie van suicide
Durkheim’s theory (1897)
Bertolote&Wasserman (2021) H21
2 key social forces that influence suicide:
- social integration (how well an individual is integrated into society)
- moral regultaion (the extent to which society regulates individual behavior)
Durkheim’s theory
What are the types of suicide?
Bertolote&Wasserman (2021) H21
- Egoistic suicide: due to lack of social integration
- Altruistic suicide: excessive intergration leading to self-sacrifice (you are so apart of society that the individual in you isn’t there anymore)
- Anomic suicide: insufficient moral regulation, often following economic or societal distress
- Fatilistic suicide: excessive moral regulation, where future feels overly regulated (“enslaved by society”)
Baumeister’s escape theory (1990)
Bertolote&Wasserman (2021) H21
Suicide attempt as ultimate attempt to escape from self-perceived failures and overwhelming psychological pain.
Baumeister’s theory
Sequential process:
Bertolote&Wasserman (2021) H21
- Negative discrepancy: discrepancy between life you’re leading and what you were hoping for
- Internal attribution: the feeling that the discrepancy is due to youself/your own fault
- Cognitive deconstruction: focus on the pain and focus on escaping the pain
Shneidman’s theory of psychache (1993)
Bertolote&Wasserman (2021) H21
Psychache = an unbearable mental anguish (ondraaglijk) stemming from unmet psychological needs, such as love, control, or self-esteem
Suicide is driven by psychache, it’s an attempt to escape from this overwhelming pain
- Suicide prevention should focus on understanding, identifying and reducing psychache
- Undestanding a person’s psychological pain is key to intervention
Linehan’s emotional regulation theory (1993)
Bertolote&Wasserman (2021) H21
Suicide is behavior used to manage overwhelming emotions, particularly when individuals lack effective coping mechanisms.
- Suicidal behavior emerges as an effort to cope or regulate affect, not necessarily because someone is motivated to die.
- Integrates biological, social, and individual factprs; invalidating environments contribute to the development of emotional dysregulation
- DBT focuses on teaching skills like emotion regulation, mindfulness, and distress tolerance
Beck’s cognitive theory (1967; 1990)
Bertolote&Wasserman (2021) H21
Beck posits that suicide stems form hopelessness - beliefs that the future is bleak and change is impossible
- Ask: “how dark does your future seem to you?”
- Individuals develop negative cognitive (“suicide”) schemas, which distort their perception of reality, leading to feelings of wothlessness and despair, The more pervasive these negative thoughts, the higher the risk of suicide
- Cognitive change, i.e. addressing and restructuring negative thoughts, is central to effect treatment of suicidality
Rudd’s fluid vulnerability theory (2006)
Bertolote&Wasserman (2021) H21
Individuals have a baseline level of suicide risk, which can increase or decrease depending on life events.
- Fluid vulnerability: suicidal behaviors and thoughts can be reactivated by stressors, even after a period of stability
- Each suicidal episode makes future episodes more likely by reinforcing cognitive vulnerabilities
- As Beck, FVT emphasized the importance of cognitive change in the treatment and recovery process.
William’s overgeneral memory & cry of pain model (2006)
Bertolote&Wasserman (2021) H21
Center on overgeneral memory, where individuals struggle to recall specific positive memories, leading to a sense of hopelessness.
- The cry of pain model suggests that when people feel trapped and see no escape, suicide becomes a potential way out.
- Impaired problem solving
- Hopelessness
- This model connects memory processes with emotional responses, highlighting the difficulty in problem-solving when under distress
Joiner’s interpersonal theory (2005)
Bertolote&Wasserman (2021) H21
Suicide occurs when 2 conditions are met:
1. Individuals must have a desire to die
2. The capability to engage in lethal self-injury
- Perceived burdensomeness: to belief one’s existence is a burden on others
- Thwarted belongingness: a deep sense of isolation and loneliness
- Acquired capability: learned fearlessness towards death - enables a person to overcome the instinct for self-preservation
Bertolote & Wasserman (2021) H38
Bertolote&Wasserman (2021) H38
- Suicidaliteit in verschillende clusters
- Risicofactoren voor suicidaal gedrag in PDs
- Comorbide psychiatrische stoornissen en PDs en suiciderisico
- Behandelingsimplicaties
Cluster A
Bertolote&Wasserman (2021) H38
Wordt niet gezien als risicofactor voor suicide –> maar enig bewijs dat schizoide PD geassocieerd is met suicide.
- Weinig onderzoek cluster A en dus weinig bewijs
Risicofactoren:
- Interpersoonlijke moeilijkheden
- Lage niveaus van emotionele uiting
Cluster B
BPD
Bertolote&Wasserman (2021) H38
BPD is sig risicofactor voor suicide en is enige PD met terugkerende suicidale en zelfbeschadiging.
- Vooral hoog als BPD comorbide is met affectieve stoornissen of SUDs
Risicofactoren BPD:
- Slechte impulscontrole
- Affectieve instabiliteit
Cluster B
ASPD
Bertolote&Wasserman (2021) H38
ASPD kan het suiciderisico verhogen door negatieve emotionaliteit en lage inhibitie
- Laag dodental onder pogingen (pogingen faken om gevangenschap te vermijden)
- Zelfbeschadiging (kan om anderen te manipuleren of resultaat van eigen frustratie, maar zonder intentie om dood te gaan)
Histrionic + ASPD geassocieerd met suicidegebaren.
Cluster B
NPD
Bertolote&Wasserman (2021) H38
NPD geassocieerd met suicidepogingen (2,4x meer kans om poging te doen dan geen narcistische pd)
- Weinig data over NPD en HPD –> meer onderzoek nodig
Cluster C
Bertolote&Wasserman (2021) H38
OCPD: risico overlijden door suicide 10x zo hoog, risico op pogingen 5x zo hoog, waarvan groot gedeelte geen andere psychiatrische comorbiditeit had.
Avoidant: enig bewijs voor relatie met suicidaliteit, prevalentie rond 5.2%
Ander onderzoek: cluster C niet sterk geassocieerd met suicide.
Risicofactoren voor suicidaal gedrag in PDs
Bertolote&Wasserman (2021) H38
Sig risicofactoren in psychiatrische populaties:
- Hopeloosheid
- Suicidale ideeen
- Geschiedenis van suicide pogingen en non-suicidale zelfbeschadeging
- ernst van depressie
Wat draagt nog meer bij aan risico:
- Huidige suicidale ideeen
- Diagnose MDD
- BP
- PD
- Werkeloosheid
- Psychiatrische ziekenhuisopname
- Stijgende leeftijd
Mensen met depressieve stoornis met comorbide PD hebben meer… dan degenen zonder comorbide PD
Bertolote&Wasserman (2021) H38
Suicidale ideeen en -pogingen
Wat zijn sterke risicofactoren voor suicidepogingen en -doden bij mensen met BPD?
Bertolote&Wasserman (2021) H38
- Psychiatrische comorbiditeit: MDD, SUD, PTSS
- Seksueel misbruik in kindertijd en volwassenheid
- Zelfmoord door verzorger
- Affectieve instabiliteit
- Ernstige dissociatie
- Zelfbeschadiging
Wat gaat vooraf aan suicidaliteit in mensen met PD vergeleken met mensen zonder PD?
Bertolote&Wasserman (2021) H38
Negatieve levensgebeurtenissen met inerpersoonlijke distress en verlies
Wat kan risico op suicidaliteit verhogen bij mensen met schizoide, avoidant, borderline en OCPD?
Bertolote&Wasserman (2021) H38
Interpersoonlijke stressoren gerelateerd aan
- Liefde/huwelijk
- Juridische problemen
Stress-diathesis model
Bertolote&Wasserman (2021) H38
Stelt dat onderliggende factoren van suicidaliteit het begin of verergering bevatten van een psychiatrische stoornis en psychosociale crisis of levensgeberutenis die leidt tot gevoelens van hopeloosheid en depressie, suicidale ideeen, impulsiviteit en agressiviteit.
Dit icm factoren zoals negatieve kinderervaringen etc. kunnen risico verhogen.
Behandelingsimplicaties
DBT
Bertolote&Wasserman (2021) H38
Is het best voor BPD en zelfbeschadigende gedragingen.
Bestaat uit 4 delen:
1. Wekelijks 1x individuele psychoanalytische psychotherapy
2. 3x wekelijks 1x expressieve therapie met psychotherapie
3. Wekelijks 1x expressieve therpie met psychodramatechnieken
4. Wekelijkse community bijeenkomst
Behandelingsimplicaties
Abandonment psychotherapy (AP)
Bertolote&Wasserman (2021) H38
Kan ook effectief zijn voor suicidaliteit bij BPD.
Is 3 maanden lang, 2x per week, met cognitieve en psychodynamische benaderingen gericht op ervaringen van angst en verlating.
Bevat 5 doelen:
1. Traumatische stress bespreken geassocieerd met verlatingservaringen
2. Omgaan met confrontatie met beeld van afwijzende/bedriegende partner
3. Huidige pijn van scheiding en verlies differentieren van vroegere ervaringen van deceptie, verwaarlozing, misbruik
4. Patienten helpen gezonde relaties te onderscheiden van impulsieve uitzinnigheid
5. Onaangepaste overtuigingen en waarden bespreken van ongezonde relaties
Behandelingsimplicaties
Systems training for emotional predictability and problem solving (STEPPS)
Bertolote&Wasserman (2021) H38
Vermindert suicidepogingen, ziekenhuisopnamens en verbetert emotieregulatie onder mensen met PD.
Bevat 20 wekelijkse meetings van 2 uur
3 hoofdconcepten:
1. Bewustzijn van ziekte
2. Skills training voor emotiemanagement
3. Skills training voor gedragsmanagement
Bertolote & Wasserman (2021): The psychological and behavioral treatment of suicidality
Bertolote&Wasserman (2021)
- Cognitive behavior focus
- Therapeutic allience focus
- Veiligheidsplanningsinterventies voor instellingen op de spoedeisende hulp
- Adolescente behandelingsopties
Cognitieve gedragsfocus
Bertolote&Wasserman (2021)
CBT laat effectiviteit zien in suicidaliteit en gerelateerde symptomen behandelen.
- Bevat suicide-specifieke interventiemethoden en is gerelateerd aan minder zelfbeschadigend gedrag, suicidale ideeen, suicidale kans en hopeloosheid.
- Korte CBT vermindert suicidepogingen en ideeen
- Korte thuis interpersoonlijke psychotherapie vermindert suicidepogingen
Therapeutische alliantiefocus
Collaboratieve assessment en management van suicidaliteit (CAMS)
Bertolote&Wasserman (2021)
Benadrukt de patient-therapeut alliantie en vermindert suicidaliteit en daaropvolgende ziekenhuisopnames en suicidale ideeen en pogingen.
Veiligheidsplanningsinterventies voor instellingen op de SEH
Bertolote&Wasserman (2021)
- Veiligheidscontract met verbale of geschreven commitment van de patient om suicidale gedragingen te vermijden, wordt het meest gebruikt
- Crisisresponsplanning is ook effectief, bevat identificeren van waarschuwingssignalen, zelfmanagement skills verbeteren en bronnen voor sociale steun identificeren.
–> Mensen die dit kregen hadden 85% minder kans op suicidepogingen
Welke behandelingen zijn effectief voor adolescenten?
Bertolote&Wasserman (2021)
- Cognitieve gedrag familie-gebaseerde interventies
- Cognitieve therapie voor suicidepreventie
- DBT
Welke gemeenschappelijke kenmerken therapie werken?
Bertolote&Wasserman (2021)
- Belang van cognitieve, emotionele verwerking en geassocieerde gedragsrespons
- Behandeling: maakt het mogelijk om met patient te zitten en begrijpelijke taal uit te leggen waarom ze suicidaal zijn
- Behandelingstrouw
- Naleving: omgeving moet betrokken worden en duidelijke plannen moeten worden gemaakt
- Richten op geidentificeerde skills: patient moet aangeleerde skills toepassen
- Persoonlijke verantwoordelijkheid: zoals zelfbewustzijn, zelfcontrole
- Vroege toegang tot behandeling en crisisopvangen
