Lecture 12 Health impact assessment (HIA) Flashcards
Wat is een health impact assessment (HIA)?
Een combinatie van procedures, methodes en instrumenten om systematisch de potentiële en soms onbedoelde effecten van beleid, plan of programma op de gezondheid van een populatie, en de verdeling van deze effecten, binnen een populatie te evalueren.
Het is een kritische evaluatie van een beleid met als doel de gezondheidswinst te maximaliseren en gezondheidsschade te minimaliseren.
Is een HIA verplicht in Nederland?
Nee. Al is er wel de WpG, dat is een lokale HIA. Daarnaast is er ook de omgevingswet, die focus heeft op dat er meer aandacht moet zijn voor gezondheid in ruimtelijke plannen.
Wat houdt de omgevingswet in?
Behoeft meer uitleg van slide anders via google –> bundelt en moderniseert de wetten voor de leefomgeving. Hierbij gaat het onder meer om wet- en regelgeving over bouwen, milieu, water, ruimtelijke ordening en natuur. Het staat voor een goed evenwicht tussen het benutten en beschermen van de leefomgeving.
Welke punten zijn belangrijk voor het proces van een HIA?
- gezondheid staat centraal
- Consensus over brede blik op gezondheid
- participatie van de belanghebbenden
- het betrekken van de lokale bevolking en zorgen die zij hebben
- Meenemen van wetenschappelijke informatie en lokale ervaringen.
Wat zijn belangrijke punten om te betrekken in de methode van een HIA? Aka, hoe kan een plan gezondheid beïnvloeden?
- kijk naar de uitgangssituatie van de gezondheid
- Wat zijn de ernst en de omvang van de gezondheidseffecten ten gevolge van het beleid/plan?
- Hoe zit het met gevoelige groepen?
- Hoe zit het op lange en korte termijn?
- Is er verdeling tussen lusten en lasten (equity)?
- wat zijn punten van zorg?
- wat zijn overige vragen die gesteld moeten worden?
Wat zijn de vijf stappen in een HIA?
- Screening –> Wat is de gezondheidssituatie ter plekke? Heeft het plan effecten op gezondheid?
- Scoping –> Welke factoren, positief en negatief, binnen de plannen hebben invloed op de gezondheid? Moeten deze meegewogen Assessment worden en hoe?
- Assessment –> het onderzoek, zowel kwalitatief als kwantitatief.
- Hoe worden de bevindingen geframet? Let op: bereiken van bepaalde gezondheidswinsten, of het beperken van onbedoeld effecten op de gezondheid.
- Monitoren en evalueren.
Wat zijn de vier kernvragen van een HIA?
- Wat is de referentiesituatie: bevolking en hun gezondheid?
- Wat als je kijkt vanuit het plan/project ?
- Hoe groot is de (potentiële) impact op gezondheid?
- Op welke manier kan plan / idee / gebied bijdragen aan gezondheid?
Leg uit welke actie je uitvoert tijdens kernvraag nummer 1 van een HIA. Wat zijn drie vragen die je kan stellen tijdens het proces?
Verzamel deze informatie in een bevolkings/gezondheidsprofiel. Daaruit volgen aanknopingspunten hoe het plan/project bijdraagt aan gezondheid (of niet)
- Hoe ziet de (toekomstige) populatie bewoners / gebruikers eruit?
- Wat zijn gezondheidsuitdagingen /trends in het gebied?
- Zijn er groepen/mensen die gevoeliger of kwetsbaar zijn?
Leg uit welke actie je uitvoert tijdens kernvraag nummer 2 van een HIA. Wat zijn vijf vragen die je kan stellen tijdens het proces?
Verzamel informatie voor een determinantenprofiel.
- Hoe is het (de determinanten) van invloed op gezondheid?
- Welke invloeden – ook wel determinanten genoemd – kun je identificeren?
- Voor welke factoren is deze populatie gevoelig?
- Welke factoren moeten beter?
- Waar zit potentiële gezondheidswinst?
Wat zijn belangrijke vragen om te stellen omtrent kernvraag 3?
- Wat is het environmental frame.
- Wat is de aard van de impact, hoe waarschijnlijk is het, en wat is de ernst?
- zijn er significante effecten?
- Wat is de zekerheid van het optreden van de impact?
- Is er cummulatie van de effecten te verwachten?
- wanneer kunnen de effecten worden verwacht
- zijn effecten omkeerbaar, zo nee, zijn de lange termijn gevolgen het waard voor risicovolle effecten op kort termijn?
Wat zijn belangrijke vragen om te stellen bij kernvraag 4 van een HIA?
- Kunnen we gezondheid positief beïnvloeden?
- Of kunnen we de impact minder negatief maken?
- Kunnen we sturen op de verdeling van lusten en lasten tussen groepen? of is compensatie op zijn plek?
- Kunnen we bijsturen om gezondheidswinst te boeken en onbedoelde verlies van gezondheid te beperken?
Waar is participatie van de populatie in een HIA van afhankelijk?
- niveau van de HIA (lokaal, national)
- Type project/beleid
- Bereidheid initiatiefnemer
Wat zijn redenen om de populatie te betrekken tijdens een HIA?
- het zorgt voor meer, betere, en lokalere informatie
- waarden kunnen in acht worden genomen
- de impact kan beter worden waargenomen.
Hoe bewijs je de effectiviteit van een HIA?
Omdat het impact heeft op het beleid, is een goede vergelijking niet mogelijk. Daarnaast is de weg van plan naar gezondheidsuitkomsten moeilijk en is de relatie niet altijd te kwantificeren. Ook zijn er vaak te weinig momenten van evaluaties en monitoring.
De grootte van het effect is afhankelijk van lokale, regionale, en nationale context en onderwerp.
