Laboratoriumtechnieken Flashcards
Wat is flowcytometrie?
Techniek voor identificeren en kwantificeren cellen in lichaamsmateriaal waarbij naar 1 cel per keer gekeken wordt met een laser
- forward scatter(FSC): grootte
- side scatter(SSC): granulariteit
Uitzetten in dot plot(evt met gate als 2 anti-CD markers)
Toepassing: tumor diagnostiek, celproliferatie meten, cel subset analyse
Wat zijn CD markers? Hoe werkt een oppervlaktekleuring?
Cluster of differentiation: oppervlaktemarker, met samenstelling bepalen type cel
Aantonen met antilichaam:
- directe labeling: antilichaam geconjugeerd met fluorochroom
- indirecte labeling: secundair geconjugeerd antilichaam
Elk flurochroom heeft eigen emissie en excitatie spectrum
Hoe werkt een intracellulaire kleuring?
- eiwit transport remmer
- fixeren: ook buitenkant met PFA
- pemeabiliseren= doorlaatbaar maken celmembraan
- labeling
Wat is een FACS sort?
Lijkt op FACS maar kan gesorteerde cellen opvangen door verschil in kleur -> dode cellen eruit, bepaald celtype verdere anlyse
Waarmee moet je rekening houden bij het opzetten van een panel?
- Uitgangsmateriaal
- Welke cellen?
- Alleen oppervlakte of ook intracellulaire kleuring
- Affiniteit antilichaam
- Levend/dood marker: dode cellen geven aspecifieke kleuring
- Fluorochromen niet in zelfde detectiekanaal
- Flurochroom eigenschappen: stabiliteit, breedte emissie spectrum
Wat is ELISA? Hoe werkt het?
Enzyme linked immuno sorbent essay: meten exacte eiwitconcentraties(maar niet welk eiwit) mbv antilicchaam gekoppeld enzym dat kleurverandering geeft
- directe of indirecte detectiestap
Standaardscurve(antigeen - antilichaam hoeveelheid): ijklijn
Capture antilichaam -> blocking -> sample toevoegen -> detectie antilichaam met enzym -> substraat toevoegen -> uitlezen lichtabsorptie
Wat is Western blot? Hoe werkt het?
- principe: scheiding obv grootte met gelelektroforese, binding eiwit aan specifiek antilichaam met marker
- Hoeveelheid eiwit niet exact gemeten
- info over moleculair gewicht en afbraakproducten
Wat zijn muismodellen?
- karakteristieken van humaan ziektebeeld, maar niet exact hetzelfde
- een soort model geschikt voor bestuderen bepaalde aspecten ziekte
- keuze model is afhankelijk van vraagstelling
- reumatoide artritis, multipele scleorse en psoriasis
Wat zijn transgene muizen?
Genetisch aangepaste muizen
- wt= wild type
- reporter muis: 1 afwijkend gen
- knock-out muis: 2 afwijkende genen
Genotypering aflezen
Hoe werkt echo? Wat zijn voor- en nadelen en waarvoor gebruik je het?
- geluidsgolven worden verschillende teruggekaatst door weefsels
- Voordelen: nauwkeurig gewrichten beoordelen, toegankelijk, goedkoop, geen contra-indicaties, real-time beoordelen(klachten bij beweging), doppler voor doorbloeding, interventie
- Nadelen: geen standaardisering, niet elk weefsel, artefacten, lichaamsomvang kan beperken
- Reumatologische praktijk: bij twijfel welk weefsel ontstoken is, moeilijk gelegen gewrichten beoordelen en injecties geven
Hoe werkt methotrexaat?
- foliumzuur antagonist
- remt DHFR waardoor geen pyrimidine synthese
- remt AICAR transofrmylase waardoor ophoping adenosine(auto-inflammatoir) en geen de novo purine synthese
- autoimmuun ziekten(psoriasis, RA, JIA) en maligniteiten
Hoe werkt LC-MS?
Vloeistofchromatografie= scheiding obv interacties met vloeistof(mobiele) en stationaire fase (kolommateriaal)
Massa spectrometer= scheiding geïoniseerde moleculen obv m/z ratio
- multiple reaction monitoring: selectie molecuul -> fragmentatie in collision cel -> selectie → detectie
- Chromatogram: massa fragmenten is bekend
Waarom en hoe meet je homocysteïne?
- functioneel tekort B12/foliumzuur + homocysteinurie
- Totaal gemeten: in plasma vrij en eiwitgebonden → vrijmaken uit eiwitten mbv DTT en neerslaan
- Gelabelde interne standaard: bekende hvlh toevoegen aan monster en respons meten → ijklijn
- Chromatogram vergelijken