L7 - genetische modificatie van organismen Flashcards
Universeel karakter van genetische code
Eigenschap dat genetische informatie gedeeld wordt door vrijwel alle organismen wat vb. Insulineproductie in bacterien met menselijk DNA mogelijk maakt
Genetische modificatie
Het veranderen van het genoom van een organisme met biotechnologische technieken vb. Gouden rijst met verhoogde vitamine A
Genetische modificatie synoniem
Genetischce engineering
Kruising
Het combineren van genetisch materiaal van twee organismen vb. Hondenrassen
Veredeling
Selectief kruisen van organismen voor betere eigenschappen vb. Tarwe met hogere opbrengst -> zowel traditioneel als genetische technieken mogelijk
Genconstruct
Een kunstmatig geconstrueerd DNA-molecuul dat genen en regulerende elementen bevat
Insert/inzetsel
Een DNA-fragment dat in een vector wordt geplaatst
Regulatorisch DNA
DNA-sequenties die de expressie van genen regelen
Merkergen
Een gen dat wordt gebruikt om succesvolle genetische modificatie te identificeren vb. Gen dat resistentie tegen antibioticum verleent
Terminator
DNA-sequentie die het einde van transcriptie markeert
Promotor
DNA-sequentie waaraan RNA-polymerase bindt om transcriptie te starten
Posttranslationele verandering
Chemische modificaties van eiwitten na de translatie
Agrobacterium-technologie
Methode waarbij Agrobacterium tumefaciens wordt gebruikt om DNA in planten te introduceren
Ti-plasmide
Plasmide van Agrobacterium dat genetische informatie overbrengt naar planten
Genenkanon/biolistische techniek
Apparatuur om DNA-coatings op kleine deeltjes in cellen te schieten vb. Genetisch modificeren van mais
Elektroporatie
Methode waarbij elektrische pulsen cellen permeabel maken voor DNA -> tijdelijk effect op celmembraan
Transgeen organisme
Een organisme dat een gen van een ander organisme bevat vb. Transgene muis dat menselijk gen draagt
Plasmide
Circulair DNA-molecuul in bacteriën dat vaak wordt gebruikt als vector in genetische modificatie
Cisgenese
Het overbrengen van genen binnen dezelfde soort vb. Appelplant met resistentiegen van een andere appelsoort
Transgenese
Het overbrengen van genen tussen verschillende soorten vb. Bacterieel gen inbrengen in mais
Transformatie
Het opnemen van vreemd DNA door een cel
Micro-injectie
Het direct inbrengen van DNA in een celkern met een fijne naald vb. Transgene dieren maken door embryonale injectie
Chimeer
Een organisme met genetisch verschillende cellen afkomstig van meerdere zygoten
Knock-out
Organisme waarin een specifiek gen is uitgeschakeld ivb. Knock-outmuizen voor Alzheimer-onderzoek