Kompüterin nəsilləri Flashcards
Birinci nəsil kompüterlər:
1945-1955 elektron lampalar əsasında Sürət-1 saniyədə 10-20 min əməliyyat Hər maşının öz dili var Əməliyyat sistemi yoxdur Daxilietmə və xaricetmə: perfolentlər, perfokartlar, maqnit lentlər ENİAK MESM(kiçik elektron hesablama maşını) BESM(böyük elektron hesablama maşını)
İkinci nəsil kompüterlər:
1955-1965
Yarımkeçiricilər tranzistorlar əsasında
Saniyədə 10-200 min əməliyyat
İlk proqramlaşdırma dilləri (Fortran, Algol)
İnformasiyanın saxlanması üçün vasitələr: maqnit barabanlar, maqnit disklər
(Nairi, MIR,Atlas,Stretch,BESM)
Üçüncü nəsil kompüterlər
1965-1975 inteqral mikrosxemlər əsasında Ümumi arxitekturaya malik kompüterlər ailəsi Sürət-saniyədə 1 milyon əməliyyata qədər Operativ yaddaş-yüzlərlə Kbayt əməliyyat sistemləri-yaddaşın, qurğuların və prosessor vaxtının idarə edilməsi Proqramlaşdırma dilləri-Basic, Pascal, C proqramların uyğunluğu Mainframe, İBM
Üçüncü nəsil kompüterlər Azərbaycanda:
1971 EC-1020 20 min əməl/san yaddaş 256 Kb 1977 EC-1060 1 milyon əməl/san yaddaş 8 Mb 1984 EC-1066 5.5 milyon əməl/san yaddaş 16 Mb
Mini EHM:
DEC şirkətinin PDP seriyası
CM EHM
DEC şirkətinin PDP seriyası:
Aşağı qiymət
Sadə proqramlaşdırma
Qrafiki ekran
CM EHM-kiçik maşınlar(SSRİ)
Saniyədə 3 milyon əməliyyata qədər
Yaddaş-5Mbayta qədər
Dördüncü nəsil kompüterlər:
1975-ci ildən sonra Böyük və super böyük inteqral sxemlər əsasında kompüterlər Superkompüterlər Fərdi kompüterlər Qeyri-peşəkar istifadəçilərin yaranması, "dost" interfeysinə tələbat Saniyədə 1 milyarddan çox əməliyyat Çoxprosessorlu sistemlər Kompüter şəbəkələri multimedia (qrafika, səs, animasiya) çoxnüvəli prosessorlar öz ehtiyatlarını (printer, fayllar, proqramlar) digər istifadəçilərə paylaşan serverkər verilənlərin paralel emalı
Superkompüterlərin tətbiqi:
İqlimin tədqiqi
Molekulların riyazi modellərinin yaradılması
Yeni materialların və dərmanların sintezi
Yanma və partlayış proseslərinin hesablanması
Uçuş aparatlarının modelləşdirilməsi
İqtisadiyyatın vəziyyətinin modelləşdirilməsi
Neft və qaz istismar proseslərinin hesablamaları
Yeni elektron qurğuların layihələndirilməsi
Tərəqqi: verilənlərin tipi:
İ nəsil: ədədlər
İİ nəsil:+ simvollar
İİİ nəsil:+ qrafiki məlumatlar
İV nəsil:+ audio və video verilənlər
Multimedia:
Eyni zamanda informasiyanın müxtəlif təsvir formalarından istifadəsi (qrafika, mətn , video , fotoşəkillər, animasiya, səs və s.) və onların bir obyektdə birləşdirilməsi.
Tərəqqi: xarici qurğular:
1) şteker(tıxac) və elektrik açarları, indikator lampaları, perfokartlardan daxiletmə qurğuları
2) Perfolentlər, maqnit lentlər və barabanlar, çap qurğuları
3) Maqnit disklər, mətn və qrafiki monitorlar, qrafik çəkənlər
4) Optik disklər, maus, coystik, virtual reallığın dəbilqəsi və s. məişət texnikasının qoşulmasının mümkünlüyü
Tərəqqi:proqram təminatı:
1) maşın kodları ilə yazılmış proqramlar, standart proqram təminatı yoxdur
2) İlk proqramlaşdırma dilləri: Fortran, Algol
3) Əməliyyat sistemləri, tətbiqi proqram paketləri
4) Müxtəlif proqram təminatı, qrafik interfeys vasitəsilə idarəetmə( menyu, düymələr və s.)
Problemlər:
Sürətin fiziki limitinə yaxınlaşma
Proqram təminatının mürəkkəbliyi etibarlığın aşağı düşməsinə gətirib çıxarır
Perspektivlər:
kvant kompüterləri
Kvant mexanikasının effektləri
Paralel hesablamalar
2013-D kompüteri adi kompüterlərdən 3600 dəfə sürətlidir