Kompüter təşkili Flashcards

1
Q

Kompüterin təşkili prinsipləri hansılardır?

A

1) Hesablama maşının əsas komponentlərinin tərkibi
2) İkilik kodllaşdırma prinsipi
3) Yaddaşın ünvanlıq prinsipi
4) Yaddaşın iyerarxik (çoxsəviyyəli) təşkili prinsipi
5) Yaddaşın bircinsliyi prinsipi
6) Proqramla idarəetmə prinsipi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Prosessora nələr daxildir?

A

1) Hesab məntiq qurğusu

2) İdarəetmə qurğusu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

HMQ funksiyası nədir?

A

Verilənləri emal edir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

İQ funksiyası nədir?

A

Proqramın icrasını təmin edir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Xarici yaddaş hansı məqsədlə istifadə olunur?

A

Uzunmüddətli verilənlərin saxlanılması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Daxili yaddaş hansı məqsədlə istifadə olunur?

A

Emal zamanı verilənlərin qısa müddətli saxlanılması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Fon Neyman arxitekturası nədən ibarətdir?

A

prosessor; daxili yaddaş; xarici yaddaş; xaricetmə qurğusu; daxiletmə qurğusu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

İkilik kodlaşdırma prinsipi nədir?

A

Bütün verilənlər ikilik kodda saxlanılır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

İkilik kodlaşdırma prinsipinin üstünlüyü nədir?

A

Verilənləri saxlayan və emal edən qurğu daha sadə olur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Yaddaşın ünvanlıq prinsipi nədən ibarətdir və hansı funksiyaları yerinə yetirir?

A

1) Operativ yaddaş ayrı-ayrı bitlərdən ibarətdir
2) Qonşu bitlər xanalara birləşir
3) Hər xananın ünvanı (nömrəsi) var
4) Xanaların nömrələnməsi sıfırdan başlayır
5) Birdəfəyə yalnız bütöv xananı oxumaq və ya yazmaq olar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

İlk EHM-lərdə xananın ölçüləri neçə bit idi?

A

36;48;60 bit`

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hal hazırda xananın ölçüsü neçədir?

A

8 bit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

RAM nədir?

A

Random Access Memory

Xanalardan verilənlərin istənilən ardıcıllıqda oxunması və yazılması

RAM- operativ yaddaş qurğusu (operativ yaddaş)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

ROM nədir?

A

Read Only Memory ( daimi yaddaş qurğusu)

Kompüterin yüklənməsi və yoxlanılması həyata keçirən proqramları saxlayır

Yaddaşa yazmaq mümkün deyil

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Yaddaşın iyerarxik təşkilində yaddaşa əsas tələbat nə idi?

A

Böyük həcm

Müraciət zamanı yüksək sürət

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Neçə yaddaş səviyyəsi var və hansılardır?

A

Daxili yaddaş (kiçik həcm, yüksək sürət)

Xarici yaddaş (böyük həcm, aşağı sürət)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Yaddaşın bircinsliyi prinsipi nədir?

A

Proqramın kodu ROM-da və ya xarici yaddaşda saxlanılır və məsələnin həlli üçün RAM-a yüklənir.

Proqram və verilənlər eyni yaddaşda saxlanılır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Yaddaşın bircinsliyi prinsipinə hansı arxitektura ziddir?

A

Harvard arxitekturası-burada proqramlar və verilənlər yaddaşın müxtəlif sahələrində saxlanılır!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Proqram nədir?

A

Proqram əmrlər yığımıdır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Proqramla idarəetmə prinsipi nədən bəhs edir?

A

Əmrlər prosessor tərəfindən müəyyən ardıcıllıqla yerinə yetirilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Əmrlər sayğacı nədir?

A

Əmrlər sayğacı registr olub növbəti yerinə yetirilən əmrin ünvanını yadda saxlayır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Prosessorun əsas işləmə alqoritmi hansı addımlardan ibarətdir?

A

1) Əmri seçmək
2) Yerinə yetirilən növbəti əmrin ünvanını əmrlər sayğacına yazmaq
3) Əmri yerinə yetirmək
4) 1-ci addıma keçmək

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Başlanğıc ünvan necə verilə bilir?

A

Əl ilə (İlk EHM-lərdə)

ROM-dan, avtomatik (yoxlama, sonra isə əməliyyat sisteminin yüklənməsi)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Arxitektura nədir?

A

Kompüterin arxitekturası müəyyən kompüter ailəsinin ümumi qurulma prinsipləridir(PDP, EC, EHM, Apple, İBM, PC…)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Arxitekturaya aiddir:

A

1) Əmrlər sisteminin qurulma və kodlaşdırma prinsipləri
2) Verilənlərin formatları və onların kompüterdə təsviri
3) Proqram əmrlərinin yerinə yetirmə alqoritmi
4) Yaddaşa və xarici qurğulara müraciətin yolları
5) Qurğuların konfiqurasiyasının dəyişdirilməsinin mümkünlüyü

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Arxitekturaya aid deyil:

A

Mikrosxemlər yığımı
Sərt diskin növü
Yaddaşın tutumu
Takt tezliyi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Fon Neyman arxitekturası hansı komponentlərdən ibarətdir?

A

İQ
HMQ
RAM

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Çoxmaşınlı arxitektura:

A

İQ İQ İQ
HMQ HMQ HMQ
RAM RAM RAM

Müstəqil problemlər

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Çoxprosessorlu arxitektura:

A

İQ İQ İQ
HMQ HMQ HMQ
RAM

Bir problemin hissələri müxtəlif proqramlar ilə

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Paralel prosessorlar:

A

İQ
HMQ HMQ HMQ
RAM

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Kompüterin hası növləri var?

A

1) Masaüstü (desktop)
2) Daşınan (notebook, laptop)
3) Netbook (DVD yoxdur)
4) Planşet
5) Smartfonlar və cib kompüterləri
6) Superkompüterlər(TİTAN)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Şin nədir?

A

Şin və ya magistral- bir neçə qurğu arasında əlaqə yaradan çoxnaqilli rabitə xətti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Şinin neçə növü var və hansılardır?

A

3 növü var:

1) Ünvanlar şini
2) Verilənlər şini
3) İdarəetmə şini

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Ünvanlar şini ilə kompüterin hansı hissələri əlaqəlidir?

A

Prosessor(HMQ. İQ) və Daxili yaddaş

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

İdarəetmə şini ilə kompüterin hansı hissələri əlaqəlidir?

A

Daxiletmə qurğuları, Xaricetmə qurğuları, Xarici yaddaş

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

İdarəetmə şini ilə əlaqə necə yaranır?

A

Kontroller vasitəsilə

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Kontroller nədir?

A

Xarici qurğuları idarə edən və verilənlərin ilkin emalını həyata keçirən elektron qurğu

(Klaviatura kontrolleri; Sərt diskin kontrolleri; Şəbəkə kartı; Video Kart)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Müasir kompüterlərin arxitekturasına hansı arxitektura daxildir?

A

Magistral-modul arxitekturası

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Magistral-modul arxitekturası:

A

Kompüterin yeni qurğularının(modulların) sayı şinə (magistrala ) qoşulmaqla çox asanlıqla artırıla bilər

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Açıq arxitektura prinsipi:

A

1) Şinin spesifikasiyası (bütün parametrlərin ətraflı təsviri) məlumdur
2) İstehsalıçılar yeni uyğun gələn qurğuları istehsal edə bilərlər
3) Ana lövhəsinin üzərində standart bağlayıcılar (socket) var
4) Hər qurğu üçün drayver (driver-qurğunu idarə edən proqram ) lazımdır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

İBM nədir?

A

Açıq arxitektura

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Xarici qurğularla mübadilənın necə növü var?

A

3 növü var:
Proqramla idarə olunan mübadilə
Kəsilmələr üzrə mübadilə
Yaddaşa birbaşa müraciət

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Proqramla idarə olunan mübadilə nədir?

A

Proqramla idarə olunan mübadilə- bütün daxiletmə və xaricetmə əməliyyatları proqramda nəzərdə tutulmuşdur, onların hamısını prosessor yerinə yetirir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Proqramla idarə olunan mübadilə hansı üstünlükləri var?

A

1) sadəlik

2) əlavə qurğuya ehtiyac yoxdur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Proqramla idarə olunan mübadilə hansı mənfi cəhətləri var?

A

Prosessor ləng işləyən qurğuları çox gözləyir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Kəsilmələr üzrə mübadilə nədir?

A

Kəsilmələr üzrə mübadilə- xarici qurğu prosessora xidmət üçün sorğu göndərir (kəsilmə)

Prosessor proqramın yerinə yetirilməsini dayandırır və..
Kəsilmənin emalı proqramına keçir və…
Dayandırılmış proqrama qayıdır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Kəsilmə kontrolleri nədir?

A

Müxtəlif növ kəsilmələr üçün üstünlük dərəcələrindən istifadə edir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Kəsilmələr üzrə mübadilə hansı üstünlüyü var?

A

prosessor qurğunu gözləmir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Kəsilmələr üzrə mübadilə hansı mənfi cəhəti var?

A

Bütün işi prosessor yerinə yetirir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

Yaddaşa birbaşa müraciət nədir?

A

Mərkəzi prosessorun əmri əsasında xarici qurğu verilənlərlə mübadiləni yerinə yetirir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

DMA nədir?

A

Direct Memory Access- Yaddaşa birbaşa müraciət

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

DMA necə işləyir?

A

Prossessor mübadiləni hazırlayır:
DMA kontrolleri proqramlaşdırılır

DMA kontrolleri verilənləri ötürür

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

DMA hansı üstünlüyü var?

A

prosessor minimal dərəcədə yüklənir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

DMA hansı mənfi cəhəti var?

A

çətinlik(DMA kontrolleri lazımdır)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

Fərdi kompüter bloklarının qarşılıqlı əlaqəsini izah et?

A

Portlar, Prosessor, Yaddaş hər üç şinə birbaşa birləşir.
Video kart, Şəbələ kartı, Disk daşıyılıcıları şinlərə kontrollerlər vasitəsilə qoşulur.

qeyd: Portlar:
klaviatura, mouse, modem, printer, skaner

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

Prosessor nədir?

A

Prosessor- proqram əmrlərinin avtomatik oxunması, dekodlaşdırılması və yerinə yetirilməsini həyata keçirən qurğu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

HMQ:

A

Hesab Məntiq Qurğusu, verilənləri emal edir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

İQ:

A

İdarəetmə qurğusu, proqramım icrasına nəzarət edir, kompüterin bütün qurğularının işini tənzimləyir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

HMQ nədən ibarətdir?

A

2 registr
Cəmləyici
Əməliyyatlara nəzarət etmək üçün sxem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

Prosessorun vəziyyətini göstərən registr:

A
Bitlər axırıncı R əməliyyatdan sonra qoyulur:
Z biti(zero)-1-ə qoyulur, əgər R=0
N biti (negative)- 1-ə qoyulur, əgər R<0
C biti (carry)-1-ə qoyulur, əgəe növbəti mərtəbəyə köçürmə baş verib
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

HQM riyazi soprosessordan fərqləndirən nədir?

A

HQM tam ədədlərlə, riyazi soprosessor isə həqiqi ədədlərlə (kəsrlərlə) işləyir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

İdarəetmə qurğusunun hansı funksiyaları var?

A

1) Yaddaşdan növbəti əmri oxuyur
2) Əmri dekodlaşdırır, əmrin yerinə yetirilməsi üçün 3)lazım olan addımları müəyyən edir
4) İlkin verilənləri özündə saxlayan yaddaş xanalarının ünvanlarını müəyyən edir
5) HMQ-na ilkin verilənləri daxil edir
6) Əməliyyatın gedişinə nəzarət edir
7) Nəticəni yaddaşa yazır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

Mikroprosessorun tərkibi hansı hissələrdən ibarətdir?

A

1) Prosessorun nüvəsi
2) Sopresessor
3) Keş-yaddaş
4) Verilənlər şini

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
64
Q

Prosessorun nüvəsi:

A

Prosessoru nüvəsi və ya əsas hissəsi. Buna əsas hesablama qurğusu (HMQ) deyilir. Məhz burada prosessora daxil olan bütün verilənlər üzərində emal prosesi yerinə yetirilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
65
Q

Soprosessor:

A

Ən mürəkkəb riyazi hesablamalar, o cümlədən, sürüşən nöqtəli əməliyyatlar üçün əlavə blokdur. Qrafiki və multimedialı proqramlarla işlədikdə soprosessordan istifadə edilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
66
Q

Keş yaddaş:

A

Bufer yaddaşı olub, verilənlər üçün yığıcı rolunu oynayır. Prosessor tez-tez istifadə olunan verilənləri əldə etmək üçün ləng işləyən əməli yaddaşa və sərt diskə müraciət əvəzinə, daxilində quraşdırılan keş-yaddaşa müraciət edir. Müasir prosessorlarda 3 növ keş-yaddaşdan istifadə olunur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
67
Q

Verilənlər şini:

A

İnformasiya magistralı olub, onun sayəsində prosessor kompüterin digər qurğuları ilə verilənlər mübadiləsini apara bilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
68
Q

Prosessorun əsas parametrləri hansılardır?

A

1) Takt tezliyi
2) Prosessorun dərəcəsi
3) Registrlərin uzunluğu
4) Verilənlər şinin dərəcəsi
5) Ünvan şinin dərəcəsi R___(Yaddaşın həcmi 2**R baytdır)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
69
Q

Takt tezliyi nədir?

A

Saniyədə takt impulsların sayı

70
Q

Prosessorun dərəcəsi:

A

Prosessorun dərəcəsi onun tərkibində olan registrlərin uzunluğu ilə bağlıdır. Bir əmr zamanı maksimal emal elədiyi ikili mərtəbələrin sayı ilə müəyyən olunur (32, 64 və ya 128 dərəcəli)

71
Q

İstehsalçı firma:

A

İNTEL, AMD və Cyrix

72
Q

Şinin tezliyi nədir?

A

Şin- özünə məxsus informasiya magistralı olub, ana karta qoşulan prosessoru , əməli yaddaşı, video-kart kimi bütün qurğuları əlaqələndirir. Bu magistralın ötürmə qabiliyyəti onun takt tezliyi ilə məhdudlaşır.

73
Q

Şin tezliyinin işləmə prinsipi:

A

Şinin tezliyi bilavasitə prosessorun takt tezliyi ilə “vurma əmsalı “ vasitəsilə bağlıdır. Prosessorun takt tezliyi əmsala vurulmuş sistem şinin tezliyinə bərabərdir.

74
Q

Vurma əmsalı nədən asılıdır?

A

Vurma əmsalı prosessorun növündən asılıdır. MəsələnI
Pentium IV üçün:
2.4GHz=200MHz*12

75
Q

Prosessorların nəsilləri:

A

Bir-birindən işləmə sürəti, arxitektura, hazırlama texnologiyası və xarici görünüşü ilə bərabər, keyfiyyət cəhətdən də fərqlənirlər

76
Q

Neçə cür modifikasiya var?

A

1) Mobil prosessorlar(netbuklar, mobil telefonlar)
2) Mobil-ofis prosessorları(noutbuklar, ofis və ev kompüterləri)
3) Universal prosessorlar
4) Oyun və professional prosessorlar
5) Server və işçi stansiyalar üçün prosessorlar

77
Q

Form-faktor:

A

Prosessorun yerləşdiyi yuvanın tipi

78
Q

Kuler:

A

Prosessoru soyudur( prosessor 90 dərəcəyə kimi qızır)

79
Q

Prosessorun əmrlər sistemi:

A

1) Verilənlərin ötürülməsi( kopyalanması) əmrləri
2) Cəbri əməliyyatları
3) Məntiqi əməliyyatlar, məsələn NOT, AND, OR, XOR
4) Daxiletmə və xaricetmə əmrləri
5) Keçid əmrləri(şərti və şərtsiz)

80
Q

Uyğunluq prinsipi nədir?

A

Uyğunluq: Yeni modellər əvəəlki prosessorların əmrlərini dəstəkləyir!

81
Q

Operandlar nədir?

A

Operandlar əməliyyatı yerinə yetirmək üçün verilənlərdir.

82
Q

Kompüterin yaddaşı nədir?

A

Yaddaş- proqram əmrlərinin və verilənlərinin yazılmasını, saxlanılmasını və oxunmasını həyata keçirən kompüter qurğusu

83
Q

Yaddaşın neçə növü var və hansılardır:

A

Daxili və xarici yaddaş

84
Q

Daxili yaddaş:

A

Daxili və ya əsas( məsələnin həlli zamanı proqramları və verilənləri özündə saxlayan yaddaş) RAM və ROM

85
Q

Xarici yaddaş:

A

Xarici və ya uzunmüddətli-HDD, CD, DVD, fləş-yaddaş

86
Q

Daxili yaddaş:RAM:

A

Random Access Memory, yaddaş xanalarına ixtiyari müraciət

87
Q

ƏYQ nədir?

A

Əməli yaddaş qurğusu

88
Q

RAM-a hansı komponentlər daxildir?

A

1) Triggerlər(statik) Registrlər, keş yaddaş

2) Yarımkeçirici kondensatorlar(dinamik)

89
Q

Yarımkeçirici kondensatorlar:

A

1) Böyük həcm
2) Daha aşağı qiymət
3) Daha az sürət
4) Daha çox enerji sərfi

90
Q

Daxili yaddaş:ROM

A

Read Only Memory:
İlk: İnformasiya istehsal zamanı yazılırdı;
Sonra: Proqramlaşdıra bilən ROM;
Daha sonra; Yenidən proqramlaşdırılan ROM( fləş-yaddaş

91
Q

ROM-un daxilində hansı proqramlar var?

A

1) POST(Power On Self Test)
2) CMOS(Complementary metal-oxide semiconductor)
3) BIOS(Basic Input/ Output System)
4) BOOT(yüklənmə)

92
Q

POST:

A

Kompüter qoşulduqda qurğuların elektrik şəbəkəyə qoşulmasını yoxlayır

93
Q

CMOS:

A

Kompüterə yeni qurğu qoşulduqda məlumatları yeniləyir

94
Q

BİOS:

A

Qurğularla müxtəlif əməliyyatlar aparmaq üçün istifadə olunur

95
Q

BOOT:

A

Əməliyyat sisteminin yüklənməsini həyata keçirən proqram

96
Q

Xarici yaddaş:

A

Xarici yaddaş proqramları və verilənləri uzun müddətli saxlanılması üçün istifadə olunan kompüter yaddaşı

97
Q

Xarici yaddaş qurğular:

A

Daşıyıcılar:
Maqnit disklər
Optik disklər
Fləş-yaddaş

98
Q

Xarici yaddaşın funksiyaları:

A

1) Verilənlər blok şəkilində yazılır (disklərdə - sektorlar)
2) Verilənlərin bloku bütöv şəkilində oxunur və yazılır; blokun bir hissəsi ilə işləmək mümkün deyil
3) Prosessor proqramları və ya verilənləri istifadə etməzdən əvvəl onları xarici yaddaşdan RAM-a yükləyir
4) Verilənlərin mübadiləsini kontrollerlər təşkil edir

99
Q

Xarici yaddaş növü:

A

1) Perfolentlər, perfokartlar
2) Maqnit lentlər, maqnit disklər
3) Optik disklər
4) Fləş-yaddaş

100
Q

Verilənlərin RAM-a yazılması:

A

1) Tapşırıq kontrollerə göndərilir

2) Verilənlər RAM-a ötürülür

101
Q

Port nədir?

A

Kontrollerin registridir

Prosessor porta nömrəsi ilə müraciət edir

102
Q

Yaddaşın iyerarxiyası: (Həcm artır; Sürət azalır)

A
Registrlər
Keş yaddaş
RAM
Xarici yaddaş (Disklər, HDD, fləş)
Kompüter şəbəkələri
103
Q

Keş yaddaş:

A

Prosessor ilə RAM arasında yerləşdirilən cəld işləyən yaddaş tipidir
Ləng işləyən operativ yaddaşı sürətləndirən yaddaş növüdür. Artıq istifadə olunmuş verilənlər keş-yaddaşda saxlanılır və bu verilənlərə təkrar müraciət olarsa, onda onlar keş-yaddaşdan oxunacaqlar

104
Q

Problem:

A

Prosessorun takt tezliyi RAM-ın takt tezliyindən yüksək olduğu üçün prosesor verilənlərin gəlməsini “gözləyir”

105
Q

Keş yaddaşdan hansı məqsədlə istifadə olunur:

A

RAM-dan verilənlərin oxunması üçün keş yaddaşdan istifadə edilir. Əgər lazım olan yaddaş xanası keş yaddaşında varsa, onda onu keşdən götürür (sürətli)

106
Q

Virtual yaddaş:

A

Proqramların həcmi artır
Emal olunan verilənlərin həcmi artır (Tbayt-lara kimi)
Bir-neçə proqramın eyni zamanda işləməsi

107
Q

Virtual yaddaşın səhifələrə harda yerləşir?

A

Xarici yaddaşda

108
Q

İnformasiya tutumu:

A

Yaddaş qurğusu tərəfindən yadda saxlanılan verilənlərin maksimal həcmi

109
Q

Müraciət vaxtı:

A

Sorğunun göndərilməsi və verilənlərin şində alınmasının zaman intervalı

110
Q

Disklər :

A

Dİsklər üçün formatlanmış faydalı tutum

111
Q

Verilənlərin ötürülməsinin orta sürəti:

A

1 saniyə ərzində ötürülən verilənlərin həcmi (Mbayt/san)

112
Q

Daxiletmə qurğuları:

A

Daxiletmə qurğuları vasitəsilə istifadəçilər kompüterə əmrləri ötürür. Daxiletmə qurğuları verilənlərin ilkin emalını həyata keçirir, yəni ikilik koda çevirir

113
Q

Sensor ekran:

A

Həm d; həm x

114
Q

Skaner:

A

Daxili

115
Q

Mikrofon:

A

Daxili

116
Q

Mouse:

A

Daxili

117
Q

Mikrofon:

A

Daxili

118
Q

Coystik:

A

Daxili

119
Q

Qrafiki planşet:

A

Daxili

120
Q

Sensorlar:

A

Daxili

121
Q

Proyektor:

A

Xarici

122
Q

Monitor

A

Xarici

123
Q

Səs kartı:

A

Həm x, həm d

124
Q

Bar kod oxuyucu

A

Daxili

125
Q

MFS qurğuları:

A

Daxili

126
Q

Üz və səs tanıma

A

Daxili

127
Q

Klaviatura membranın üstünlüyü:

A

Sadə və ucuz

128
Q

Klaviatura membranın mənfi cəhətləri:

A

Qısa ömürlü

Zaman ötdükcə parametrlər pisləşir

129
Q

Mexaniki klaviaturanın üstünlükləri:

A

Daha sürətli reaksiya
20-50 mln düymə sıxılması
Parametrlər dəyişmir

130
Q

Mexaniki klaviaturanın mənfi cəhətləri:

A

Daha bahalı

Ağır

131
Q

Klaviatura kontrollerinin funksiyaları:

A

1) Düymələri sorğulayır; onların basılmasını və ya buraxılmasını qeyd edir
2) Axırıncı basılmış və ya buraxılmış düymələrin skan-kodlarını yadda saxlayır
3) Mərkəzi prosessora kəsilmə haqda siqnal verib, ona skan-kodlarını ötürür
4) Klaviatura indikatorlarına nəzarət edir
5) Klaviaturada baş verən nasazlıqların diaqnostikasını həyata keçirir

132
Q

Optik mousun xarakteristikaları:

A

Ayırdeymə-1000 dpi
Saniyədə 10.000-ə qədər kadrların sayı
Kadr ölçüsü: 16-16; 32-32

133
Q

Lazer mouse:

A

Lazerlə işıqlanma
Daha kontrast təsvir
Dəqiqlik yüksəkdir

134
Q

Manipulyatorlar:

A

1) Trackball
2) Sensor panel
3) Trackpoint
4) Joystick
5) Oyun manipulyatorları

135
Q

Skanerlər:

A

Skaner təsvirləri daxil etmək üçün qurğu

136
Q

Skanerlərin növləri:

A

1) Əl tipli
2) Planşet tipli
3) Baraban
4) Slayd-modullu
5) Rulon

137
Q

Ayırdetmə qabiliyyəti:

A

Skaner tərəfindən ayıra bilən və 1 düyümə düşən nöqtələrin maksimal sayıdır.

138
Q

PPİ

A

pixels per inch, 1 düyümə düşən piksellərin sayı

1) 150-300- aşağı ayırdetmə qabiliyyəti
2) 300 ppi-həvəskar fotoların skanı
3) 5400ppi-a qədər- filmlərin skanı
4) planşet tipli<5400 ppi
5) baraban tipli< 14400 ppi
6) rulon tipli<800 ppi

139
Q

Mətnin skan edilməsi

A

Skanlar mətnləri yalnız təsvir kimi daxil edir

Mətn redaktorunda düzəliş etmək üçün simvolları xüsusi proqram vasitəsi ilə ayırmaq lazımdır (>300 ppi)

140
Q

Simvolların optik tanınması:

A

OCR-Optical Character Recognition

141
Q

Mətnlərin tanınması üçün proqramlar

A

ABBY FLneReader, CuneiForm

142
Q

Veb kamera

A

Daxili

143
Q

Xaricietmə qurğuları

A

Xaricetmə qurğuları-kompüter verilənləri insan tərəfindən başa düşülən formaya çevirən qurğular

144
Q

Plotter:

A

Xarici

145
Q

Kolonkalar:

A

Xarici

146
Q

Qulaqcıqlar:

A

Xarici

147
Q

İlk xaricietmə qurğusu:

A

ƏRQÇ-əlifba-rəqəmsal çap qurğuları

148
Q

Plotter nədir?

A

Böyük ölçülü qrafiki təsvirlərin çapı üçün istifadə edilən qurğu (A0, A1, A2, A3)

149
Q

Plotterin hansı növləri var?

A

Pero tipli
Şırnaqlı
Lazer
Kağız tipli

150
Q

Elektron-şüa monitorunun üstünlükləri: (CRT)

A

1) ucuzdur
2) Reaksiya zamanı kiçikdir
3) Rənglərin təhrifi yoxdur

151
Q

CRT-nin mənfi cəhətləri:

A

1) Zərərli elektromaqnit şualandırma
2) Çəkisi 25kq-a kimi
3) Qida mənbədən istifadə -110 WT

152
Q

Maye kristallı (LCD) monitorunun üstünlükləri:

A

1) Praktiki olaraq şüalandırma yoxdur
2) Çəki və ölçülərinin kiçik olması
3) Elektrik enerjisinə qənaət (40Wt)

153
Q

LCD-nin mənfi cəhətləri:

A

1) Bahadır
2) Təsvirlərin müşahidə bucağı
3) Rənglərin təhrif edir

154
Q

Plazma tipli monitorlar üstünlüklər (PDP):

A

1) Çəkisi azdır
2) Reaksiya zamanın kiçik olması
3) Ekran qalın deyil

155
Q

PDP-nin mənfi cəhətləri:

A

1) Ölçüləri böyükdür
2) Ayırdetmə qabiliyyəti azdır
3) Enerjidən çox istifadəsi

156
Q

İşıqlı diodlar əsasında monitor üstünlükləri:

A

1) Yüksək kontrastlıq
2) Reaksiya sürətinin yüksək olması
3) Yüngül çəki
4) Nazik korpus

157
Q

LED-in mənfi cəhətləri:

A

1) Bahadır
2) Rənglərin təhrif edilməsi
3) Enerjidən çox istifadəsi
4) Diod lampaların sıradan çıxması

158
Q

Ayırdetmə qabiliyyəti:

A

Screen resolution:-ekranın enində və hündürlüyündə nöqtələrin sayı

159
Q

Printer:

A

İnformasiyanı kağıza və ya lentə çıxarmaq üçün qurğu

160
Q

Çapın keyfiyyəti:

A
dpi-dots per inch, 1 düyümə düşən nöqtələrin sayı adətən 300-600 dpi
1200 dpi(nəşriyyar keyfiyyəti)
161
Q

Printerlərin növləri:

A

1) Matris tipli
2) Şırnaq
3) Lazer
4) Sublimasiyonlu
5) 3D printer

162
Q

Matris tipli printerin( rəngləyici lent) üstünlükləri:

A

1) Ucuz printerlər və lentlər

2) Kağıza qarşı tələbkar deyil

163
Q

Matris tipli printerin mənfi cəhətləri:

A

1) Aşağı keyfiyyət-300 dpi kimi
2) Mətn və qrafikanın aşağı sürətlə çapı
3) Səs salır
4) Ağ-qara çap

164
Q

Şırnaqlı printer (İnkjet printer) üstünlükləri:

A

1)Nisbətən ucuzdur
2)Keyfiyyətli çap
3)Az səs salır
4)Əksəriyyəti rənglidirlər
Rənglə dolu katriclər

165
Q

Şırnaqlı printer (İnkjet printer) mənfi cəhətləri:

A

1) Kağıza qarşı həsasdır
2) Katricləri bahadır
3) Kağızın üzərinə su töküləndə təsvir korlanır

166
Q

Şırnaqlı printer (İnkjet printer) növləri:

A

1) Ağ-qara

2) Rəngli: CMYK

167
Q

Lazer tipli printerin üstünlükləri :

A

Qrafit tozlu

1) Günü-gündən ucuzlaşır
2) Çap keyfiyyəti yüksəkdir
3) Səsi azdır
4) Rəngli olanları var

168
Q

Lazer tipli printerin mənfi cəhətləri:

A

1) Kağıza həssasdır
2) Kartricləri bahadır
3) Enerjini çox istifadə edirlər
4) Rəngli lazer printerləri bahadır

169
Q

Sublimasyonlu printer:

Üstünlükləri:

A
Rəngləyici lent
İstiləndirməklə çap edilir
Üst qatın qorunan olması
1)Foto çapının yüksək olması
2)100 ilə kimi rənglər solmur
3)Foto kameradan birbaşa çap
170
Q

Sublimasyonlu printerin mənfi cəhətləri:

A

Xüsusi kağız və rəngli plyonkalar

171
Q

3D printer:

A

Fiziki obyekti rəqəmli üçölçülü model əsasında yaradan qurğu