Komfil/Komfil Flashcards
Sinasaad na ang wikang pilipino ay gagamitin sa komunikasyon at pagtuturo at hindi papalitan hanggang wala naibabatas na iba ang
sekyon 7
Ang hindi katutubong wikang natutunan maliban pa sa pangalawang wika
Pangatlong wika
Masistemang pagkilala at pagpili sa lipon ng mga salita na ginagamit sa paghahatid ng mga kaisipan, damdamin at mga hangarin na tangi sa isang pangkat ng tao sa isang pamayanan o bansa.
Ayon kay Badayos(2010)
ayon kay baldos
Ay kalikasan ng wika na tumutukoy sa pagkakaiba-iba ng wika bunga ng paggamit ng iba’tibang indibiduwal
heterogenous
hindi heterogeneous(with e)
✓ Kabilang rin sa pansamantalang barayti
✓ Nililikha ng dimensyong sosyal sapagkat nakabatay ito sa estado, edad, at kasarian ng mga taong kabilang sa isang pangkat panlipunan
sosyolek
tunog ng mga dasal at kumpas
Teoryang siyentipiko
Tararaboomdeay
Mga diksyunaryong ginawa ng mga misyunaryong kastila
Vocabolario Dela Lengua Tagala (1613)
Vocabolario Dela Lengua Pampango (1732)
Vocabulario Dela Lengua Bisaya (1711)
✓ Nadebelop dahil sa paghahalo- halong salita ng indibidwal, mula sa magkaibang lugar hanggang sa ito ay naging pangunahing wika ng partikular na lugar.
creole
Ang tawag sa wikang kinagisnan mula sa pagsilang at unang itinuro na maaaring mula sa mga magulang, mga kapatid, at iba pang miyembro ng pamilya. Kilala rin itong katutubong wika o mother tongue.
Unang wika
gumawa ng Fray Botod
Graciano Lopez
Naging dulot ng mga amerikano:
Sentralisadong Pamahalaan
-Masistemang Edukasyon
-Imprastraktura
-
Ambag para sa kalakalan
layunin ng kastila sa pilipinas 3G’s and 3K
god/kristiyanismo
glory/karangalan
gold/kayamanan
Nagtatag ang kongreso ng komisyon na, ang wikang pambansa kung saan binubuo ng kinatawan ng relihiyon.
sekyon 9
ipinagbili ang pilipinas
treaty of paris (20million usd)
✓Kapansin-pansin dito ang madalas na paggamit ng partikular na bokabularyo ng tagapagsalita.
✓Nalilikha ito dahil sa unique na paggamit ng wika ng isang tao
Idyolek
Iconic
naglalayon na makapagbahagi ng ibat ibang impormasyon. layunin nito na magbigay ng karagdagan kaalaman
tungkulin
Interaksyunal
Masistemang balangkas ng sinasalitang tunog na pinili at isinaayos sa paraang arbitraryo upang magamit sa komunikasyon ng mga taong kabilang sa isang kultura
ayon kay Gleason
Inaasahan na ang kongreso ay magpapatibay ng pangkalahatang pambansang wika na dapat ay nakabase sa mga katutubong wika
Artikulo 14 Seksyon 3
Naipagayag ang damdamin, saloobin at opinyon
gampanin
Ekspresib
Mga uri ng barayti ng wika
Permanente at Pansamantala
Ay ang isang konsepto sa sosyolingguwistiko na tumutukoy sa kakayahan ng mga tao o kaya’y komunidad na nagkakasundong gumamit ng komon na wika o diyalekto
Lingguwistikong Komunidad
dulot ng hapones
-Kasakiman
-nagpokus sa mga panitikan
✓Ito ay Ang ideya ng paggamit ng heterogenous ng wika.
Sosyolingguwistika
Kilusang Propaganda at tatlong k na rason
Himagsikan
Kasakiman, Katawilaan, Kalaswaan
mga padre na gumawa ng:
Vocabolario Dela Lengua Tagala (1613)
Vocabolario Dela Lengua Pampango (1732)
Vocabulario Dela Lengua Bisaya (1711)
Padre Pedro De San Buenaventura (Tagala 1613)
Padre Diego Beragano (Pampango 1732)
Padre Mateo Sanchez(Bisaya 1711)
Ang mga kagamitan sa pagsulat
pluma,papel at tinta.
masidhing damdamin
Teoryang siyentipiko
pooh pooh
nalilikha kaugnay sa midyum o paraan na ginagamit sa pagpapahayag
Pansamantalang barayti ng wika
mode
pagkilos o paggalaw ng mga kamay o katawan na may kaakibat na kahulugan
gampanin
perpormatib
✓ Nadedebelop sa pangangailangan na makabuo ng pahayag sa pagitan ng dalawang magkausap na may magkaibang wikang sinasalita
✓ Kadalasang paghahalo ito ng wikang sinasalita sa wikang gamit ng kinakausap.acer
pidgin
Bagong alphabet na ginawa ng mga kastila
Abecedano/ El Acebedario
Ito ay ang mga pang-araw-araw na salita na halaw mula sa mga pormal na salita. Maaaring may kagaspangan nang kaunti ngunit maaari rin itong gawing repinado ayon sa kung sino ang nagsasalita at kung sino ang kausap.
kolokyal
Permanenteng barayti ng wika
✓Tinatawag ding wikain.
✓Nilikha ito ng dimensyong heograpiko, partikular sa mga rehiyon, lalawigan o pook.
Dayalek
wikain
naglalayoj na paganahin ang kaisipan na malikha ng masining na bagay
imahinatibo
Ang wika ay gamit sa komunikasyon
Ang wika ay pantao bagamat maaaring hindi ito limitado sa mga tao lamang.
Ang wika ay set ng mga simbolong arbitraryo.
Ang wika ay masistema.
Ang wika ay kakambal ng kultura.
Ang wika ay dinamiko.
Katangian ng wika
Nagbigay ng mga iba’t ibang impormasyon
gampanin
Impormatib
Pagbibigay ng espiritu santo ng wika o lingguwahe
Teoryang biblikal
pentecostes
Ang sitwasyong pangwika sa isang bansa kung iisa ang wikang sinasalita ng mga mamamayan dito
Homogenous
hindi homogeneous(with e)
(noire) ingay na nalilikha mula sa mga pisikal na gawain
Teoryang siyentipiko
Yo he ho
Ang tawag sa iba pang wika na matututuhan ng isang tao pagkaraang matutuhan ang kaniyang unang wika.
Pangalawang wika
kaunaunahnag tao na nakadiscover ng pilipinas
Miguel Lopez De Legazpi
Ipinagtitibay sa bagong saligang batas na ang pilipinas na ang wikang pambansa ay pilipino.
Artikulo 14 Seksyon 6-9
letters, vowels and consonants ng baybayin
17,3 and 14
Sinasaad na ang wikang pambansa ng pilipinas ay filipino
Artikulo 14 Seksyon 6
Isinasaad Wikang Tagalog ang Wikang Pambansa, na nilagdaan ni Jose E. Romero
Kautusang Tagapagpaganap Bilang 134
-arabic
-pilipinas
alibata
baybayin
Ito ay tinatawag na slang sa wikang Ingles. Ito ang mga salitang madalas marinig sa lansangan. Ito ay nagpapatunay na ang wika ay dinamiko.
Balbal
Ang konstitusyon ay nagsaad na ang filipino at ingles ay ang pangunahing wika ang gagamitan.
seksyon 8
makapangyarihan at ito ang pangunahing kodigo sa komunikasyon. Ito ay binubuo ng mga salita na nagsisilbing instrument sa pagbabago ng pananaw ng kapwa sa reyalidad lalo na kung maayos itong magagamit
Ayon kay Fortunato at Valdez(1995)
Antas ng wika
Pampanitikan o panretorika, lalawiganin, kolokyal, balbal
Ang tawag sa patakarang pangwika kung saan nakasalig ito sa paggamit ng wikang pambansa at katutubong wika bilang pangunahing midyum sa pakikipagtalastasan at pagtuturo, bagamat hindi kinalilimutan ang wikang global bilang wikang panlahat.
Multilingguwalismo
(prances ng pagpaalam) batay sa kumpas ng kamay ng tao
Teoryang siyentipiko
Tata
May kaayusang sistema ng mga tunog na gamit sa interpersonal na komunikasyon at nakagagawa nang puspusang pagkakatatag ng mga bagay, pangyayari, at mga proseso ng mga karanasan
Ayon kay carol
Tumutukoy sa mga salita na espesyalisadong nagagamit sa isang partikular na domeyn
pansamatalang barayti ng wika
Register
Teoryang ng kalituhan
Teoryang biblikal
tore ng babel
genesis 11:1-9
Nadedebolop mula sa mga salita ng mga etnolingguwistikong pangkat
Etnolek
Tunig ng mga bagay sa paligid
Teoryang siyentipiko
ding dong
kakayahan sa Pakikipagusap gamit dalawang wika -fishman(1996)
Bilingguwalismo
Maayos na pamahalaan, pamayanan at pagsulat.
Padre Chirino (Relacion De Islas Filipinas) [1664]
naglalayon ito na maihayag ang saloobin at damdamin. layunin nitong maipakita ang personal na nararamdaman ng isang tao sa mga situation na kanyang haharapin
tungkulin
personal
Ito ay may kaugnayan sa relasyon ng nagsasalita sa kausap
estilo
✓Ito ay tumutukoy sa pagkakaiba-iba sa uri ng wika na ginagamit ng mga tao sa bansa.
✓Maaring ang pagkakaiba ay nasa bigkas, tono, uri at anyone ng salita.
✓Nakapaloob ito sa larangan ng sosyolingguwistika.
Barayti ng wika
gumagamit tayo ng mga salita o pangungusap upang mapakilos ang isang tao
gampanin
direktib
Initatag ang siruan ng wikang pambansa, SWP
Batas Commonwealth Bilang. 184
panghikayat sa isang bagay kahit masama o mabuti man
gampanin
perweysib
Naging talamak ang paggamit ng espanyol at tagalog na nagresulta sa paggamit ng
Chabacano = Spanish + Tagalog
pagkontrol sa ugali ng isang tao. nagsisilbing gabay o asal ng isang tao. layunin nito ang kapayapaan at kaligtasan
Tungkulin
regulatory
Ito ay ang mga salitang ginagamit sa partikular na pook o lalawigan at makikilala ito sa kakaibang tono o punto
lalawiganin
paggagaya sa mga tunog sa kalikasan
Teoryang siyentipiko
bow wow
naglalayon na mangalap ng ibat ibang datos at kaalaman. layunin dito na mas mapalawak pa ang ating kaalaman base sa mga pananaliksik
heuristik
Pansamantalang barayti ng wika
Register
Mode
Estilo
Sosyolek
Kadalasang nagmumula o sinasalita sa loob ng bahay
ekolek
ang nagtatag ng Buwan ng Wika.
(1997)Si Fidel V. Ramos
Naglalayon na maisagawa ang mga ninanais ng tao at layunin na matugunan ang kanyang pangangailangan
tungkulin
instrumental
Ang mga salitang ito ay karaniwang malalim, makulay, masining at nakatago ang kahulugan. Sa antas na ito kasama ang mga idyoma at tayutay
pampanitikan o panretorika
pormal
Mga sundalong amerikano na nagturo ng wikang ingles
Thomasite/Tomasites
Utak ng kilusang propaganda
Rizal
Graciano Lopez
Del Pilar
Antonio Luna
