KARL MARX (D2_H1 + D3_H4)

Question 1

Wat is de basis van Karl Marx?

Answer 1

de mens kan afstand nemen van de natuur en deze omvormen => de mens kan zijn eigen activiteit tot voorwerp maken van zijn bewustzijn en willen

Question 2

Wat is arbeid volgens Marx?

Answer 2

de eerste historische daad, datgene wat ons tot mensen maakt

Question 3

Wat staat centraal in zijn mensvisie?

Answer 3

• de mens wordt slechts mens in en door de arbeid
• arbeid sticht gemeenschappen: mensen werken voor en met elkaar
• arbeid verbindt de mens met de geschiedenis

Question 4

Wat is kapitalisme?

Answer 4

een economisch productiestelsel dat gekenmerkt is door vrij ondernemerschap en het private bezit van productiemiddelen, die de bron van inkomsten voor de bezitters ervan zijn

Question 5

Welke 2 klassen onderscheidt Marx?

Answer 5

1. de bezitters van de productiemiddelen, de kapitalisten
2. de bezitters van de eigen arbeidskracht, het proletariaat

Question 6

Waar mondt deze verdeling in klasse onvermijdelijk in uit?

Answer 6

de feitelijke ellende van de arbeiders
= de verelendungstheorie

Question 7

Op welke uitspraak baseert Marx zijn verelendungstheorie?

Answer 7

uitspraak van Ricardo: “goederen hebben een gebruikswaarde, maar behoren pas tot het economische proces als ze ook een ruilwaarde hebben”

Question 8

Arbeid heeft een …: arbeid in ruil voor loon

Answer 8

ruilwaarde

Question 9

Hoe krijgt arbeid een meerwaarde?

Answer 9

door arbeid aan een grondstof toe te voegen

Question 10

Wat gebeurt er volgens Marx met deze meerwaarde en wat zegt hij hierover?

Answer 10

de kapitalist houdt de meerwaarde voor zichzelf, volgens Marx is dit dus geen gelijke ruil => … is inherent aan het kapitalistisch systeem

Question 11

… is inherent aan het kapitalistisch systeem

Answer 11

uitbuiting

Question 12

Wat is de structurele belangentegenstelling?

Answer 12

het belang van de ondernemer is het maken van zoveel mogelijk winst; het belang van de arbeider is gelegen in een zo hoog mogelijk loon => klasse an sich

Question 13

Wat is een klasse an sich?

Answer 13

objectief, uitgaande van het criterium bezit, gekenmerkt door positie in het productieproces

Question 14

Wat is een klasse für sich?

Answer 14

subjectieve toekenning vanuit klassepositie, een klasse die zich bewust is van zichzelf en bereid is om samen op te komen voor haar belangen

Question 15

Wanneer kan een ‘klasse an sich’ een ‘klasse für sich’ worden?

Answer 15

wanneer er een klassenbewustzijn groeit

Question 16

Hoe ziet Marx de evolutie van het kapitalisme?

Answer 16

evolutie wordt in hand gewerkt door verelendung => proletariaat komt in collectieve opstand: REVOLUTIE => leidt tot klasseloze maatschappij zonder eigendomsverhoudingen

Question 17

Komt Marx zijn voorspelling uit, de klasseloze maatschappij zonder eigendomsverhoudingen?

Answer 17

nee, via sociale strijd zijn we naar een ‘gecorrigeerd kapitalistisch systeem’ geëvolueerd
=> verschuiving en aanvulling van nieuwe klassen die minder homogeen zijn en de daarbij behorende criteria

Question 18

In welke zeven klassen is onze hedendaagse maatschappij opgedeeld?

Answer 18

• ELITE
• het SALARIAAT
• de PROFICIANS
• de ARBEIDERSKLASSE
• het PRECARIAAT
• de WERKLOZEN
• de AFHAKERS

Question 19

Wat/Wie zijn de elite?

Answer 19

de absurd rijken (1%) => veel invloed op beslissingen van overheden

Question 20

Wat/Wie zijn het salariaat?

Answer 20

een kleiner wordende groep, stabiele en voltijdse job, middenkaders bedrijven en overheden, goed loon + pensioen, hoge status + autonomie in de job

Question 21

Wat/Wie zijn de proficians?

Answer 21

een groter wordende groep, combinatie vrije beroepen en technicians/consultants, voor eigen rekening, hoog inkomen maar weinig zekerheid

Question 22

Wat/Wie zijn de arbeidsklasse?

Answer 22

de loonarbeiders in loondienst, uitvoerend, minder autonomie

Question 23

Wat/Wie zijn het precariaat?

Answer 23

een groter wordende groep, afhankelijk van tijdelijk werk en onzeker over inkomsten, weinig toekomstperspectief weinig verbondenheid met job

Question 24

Wat/Wie zijn de werklozen?

Answer 24

afwisselende positie precariaat en werkloosheid

Question 25

Wat/Wie zijn de afhakers?

Answer 25

mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, worden gezien als kwetsbare en ‘problematische groep’

“detached group of socially ill misfits living off the drags of society”