Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Almenn sálfræði > Kaflar 7 - 12 > Flashcards

Kaflar 7 - 12 Flashcards

1
Q

Skilyrftur flótti -

escape conditioning

A

Lífvera lærir að slökkva á fráreiti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Skilyrt forðun -

avoidance conditioning

A

Lífvera lærir svar til að forðast áreiti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Klassísk skilyrðing -

classical conditioning

A

Ferli þar sem lífvera lærir að tengja saman tvö áreiti þannig að annað áreitið fer að vekja viðbragð sem upphaflega var eingöngu vakið af öðru áreitinu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Greinireiti -

discriminationg stimulus

A

Gefur til kynna að ákvaðin svörun/hegðun mun nú hafa ákveðnar afleiðingar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Jákvæð styrking -

positive reinforcement

A

Þegar jákvæð eða eftirsótt afleiðing fylgir í kjölfar hegðnar þá eykst tíðni hennar.
Dæmi: fá borgað fyrir heimilisverk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Neikvæð styrking

Negative reinforcement

A

Þegar afleiðing hegðunar er sú að fráreiti er fjarlægt þá eyks tíðni hennar.
Dæmi: Kuldagalli í frosti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Alhæfing áreitis

Stimulus generalization

A

Þegar hegðun kemur fram við áreiti sem er líkt aðdraganda skilyrtar hegðunar. Hegðunin alhæfist þá yfir á likar aðstæður / áreiti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Næmni

Sensitazion

A

Tilhneiging til að bregðast sterkar við áreiti vegna fjölda birtinga.
T.d. hundagelt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Viðvani

Habituation

A

Tilhneigin til að hætta að bregðast við áreiti sem er orðið þekkt vegna fjölda birtinga
T.d. Umferðarhljóð í borg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Annars stigs skilyrðingar
Higher - order conditioning
second order conditioning

A

Þegar búið er að skilyrð áreiti saman þá er enn einu áreitinu bætt við

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Berskjöldunarmeðferð

Exposure therapy

A

Skjólstæðingr mætir áreiti sem veldur ótta án þess að óskilyrta áreitið birtist.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Óbeitarmeðferð

Aversion therapy

A

Áreiti sem vekur óæskilega eða skaðlega hegðun er parað við áreiti sem vekur viðbjóð
t.d töflur sem valda ógleði þegar fólk drekkur/reykir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Virk skilyrðing

Operant/ instrumental conditioning

A

Ef nám þar sem hegðun er undir áhrifum þeirra afleiðinga sem fylgja henni

  • Skinner
  • Skinner - búr
  • Lífveran þarf að gera eitthvað til að fá eitthvað
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Styrking

Reinforcement

A

Svörun verður sterkari vegna afleiðinganna sem henni fylgir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Styrkir

Reinforcer

A

Áreiti er styrkur ef það eykur tíðni þeirrar hegðunar sem fór á undan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Refsing

Punishment

A

Svörun verður veikari vegna afleiðinganna sem fylgir henni.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Refsiáreiti

Punisher

A

Áreiti er refsiáreiti ef það minnkar tíðni þeirrar hegðunar sem fór á undan.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Aðgreining

operant discrimination

A

Þegar hegðun kemur fram við ákveðið áreiti (aðdraganda) en ekki annað. Lífveran greinir þá á milli áreita

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Slokknun

Operant extinction

A

Tíðni hegðunar minnkar og að lokum hverfur þegar hegðunin er ekki lengur styrkt.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Umskrift

Encoding

A

Upplýsingar skráðar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Geymd

Storage

A

Að viðhalda upplýsingum, vista þær

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Endurheimt

Retrieval

A

að ná í geymdar upplýsingar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Kennsl

Recognition

A

Segja til um hvort tiltekið áreiti hafi verið á lista

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Vinnsluminni/skammtímaminni

Working/short term memory

A

Geymir takmarkaðar upplýsingar í skamman tíma. Atriði sem gleymast fljótt nema maður viðhaldi þeim með æfingu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Minnisrýmd

Memory capacity

A

7 + - atriði

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Hljóðkerfislykkja

Phonological loop

A

Geymir og vinnur með minngar á sjónrænu formi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Skissutafla

Visuospatial sketchpad

A

Geymir og vinnur með minningar á sjónrænu formi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Skema

Schema

A

Umgjörð utan um þekkingu, skipulagt mynstur hugsunar.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Ýfing

Priming

A

Fyrri birting áreitis hefur áhrif á hvernig þú síðan svarar sama áreiti eða öðrum áreitum
hundur, mjólk, gæludýr, mjálma, _ettlingur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Aðgerðarminni

Procedural memory

A

Færni til að framkvæma verk og aðgerðir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Endurheimtarvísbendi

Retrieval cue

A

Innri eða ytri áreiti sem virkja uppýsingar í langtímaminni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Umskrift (encoding)

A

Upplýsinga skráðar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Geymd (storage)

A

Að viðhalda upplýsingum, vista þær

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Endurheimt (retrieval)

A

Að ná í geymdar upplýsingar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Skynminni (sensory memory)

A

Fyrsta stig minnis mjög stutt, dofnar hratt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Skammtímaminni (working/short term memory)

A

annað stig minnis, takmarkað magn upplýsinga skamma hríð, það sem maður veitir athygli og velst úr.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Hljóðkerfislykkja (phonological loop)

A

Geymir og vinnur með minningar á hljóðrænu formi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Langtímaminni (long term memory)

A

Skjalasafn. Minningar geta geymst um alla ævi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Frumhrif (primacy effect)

A

Man frekar fyrstu atriði

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Nándarhrif (recency effect)

A

Man frekar síðustu atriði

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Minnisfesting fer fram í

A

Hippocampus (dreka)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Tungumál

A

Táknkerfi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Yfirborðsgerð

A

Táknin og röðun þeirra (orðin)

44
Q

Djúpgerð

A

Merking táknanna/orðanna

45
Q

Minnsta eining tungumáls

A

Hljóðungur (phoneme

46
Q

Merkingareining

A

Minnsta merkingargerð orðs

47
Q

Gagndrifin úrvinnsla (bottom up)

A

Nota upplýsingar sem koma inn til að skilja

48
Q

Reynsludrifin úrvinnsla (top down)

A

Fyllum inn í eyðurnar út frá þekkingur okkar

49
Q

Talsneiðing

A

Hvar orð byrjar og endar

50
Q

Hvernig kemur skemmd á Broca svæðinu fram?

A

í orðamyndun og framburði

51
Q

Hvernig kemur skemmd á Wernicke svæðinu fram?

A

Í málskilningi

52
Q

Málstol

A

Málgeta skerðist

53
Q

Afleiðsla (deductive reasoning)

A

Þegar dregin er ályktun um einstakt dæmi úr frá því almenna

54
Q

Aðleiðsla (inductive reasoning)

A

Farið frá hinu einstaka til hins almenna.

55
Q

Hugsunarháttur (mental set)

A

Halda sig við lausnir sem hafa virkað áður

56
Q

Fastheldni

A

Nota hluti eingöngu á hefðbundinn hátt

57
Q

Staðfestingar villa (confirmation bias)

A

Þegar leitað er eingöngu eftir efni til að staðfesta sitt mál.

58
Q

Greindarvísitala IQ

A

Greindaraldur/lífaldri x 100

59
Q

Stanford - Binet er mest notað

A

Í bandaríkjunum

60
Q

Wechsler prófin eru mest notuð

A

Á Íslandi

61
Q

Wais

A

Próf fyrir fullorðna

62
Q

Wisc

A

er fyrir 6 - 16 ára

63
Q

Tveggja þátta líkan Cattel - horn

A

Byggir á eðlisgreind og reynslugreind

64
Q

Þrenndarkenning Sternbergs

A

Yfireiningar, framkvæmdareiningar, þekkingareiningar

65
Q

Howard Gardner

A

Margþáttagreind / fjölgreindarkenning

66
Q

Áreiðanleiki

A

Stöðuleiki mælinga

67
Q

Innri áreiðnaleiki prófs

A

Hversu vel atriði prófs meta sama eiginleika og byggir á meðalfylgni atriða prófs

68
Q

Réttmæti

A

Hversu vel mælitækið metur það se því er ætlað að meta

69
Q

Innihaldsréttmæti

A

Hvort próf innihaldi mælingu á þeirri þekkingu eða hæfni sem prófinu er ætlað að mæla

70
Q

Þrískipting greindarþátta

A

mállegur, verklegur og greindarvísitala

71
Q

Fjórskipting greindarþátta

A

Munnlegur skilningur, skipulagning skynjunar, vinnsluminni og vinnsluhraði

72
Q

Flynn áhrif

A

Frammistaða greindarprófa hefur batnað frá einni kynslóð til annarra.

73
Q

Er kynjamunur á greind

A

já, konur standa sig betur á verkefnum sem tengjast hraða skynjunar og karla standa sig betur í rýmdarskynjun.

74
Q

Jafnvægi (homeostasis)

A

Viðleitni líkamans til að halda sér í jafnvægi

75
Q

Viðmiðsgildi (set point)

A

Gildið sem kerfið reynir að viðhalda til að tryggja jafnvægi.

76
Q

Kerfi um virkjun hegðunar (BAS)

A

Lífvera er móttækileg fyrir vísbendum um umbun í umhverfinu.

77
Q

Kerfi um hömlun hegðunar (BIS)

A

Lífvera er móttækileg fyrir vísbendum um refsingu í umhverfi.

78
Q

Ytri áhugahvöt

A

Að gera eitthvað til að fá umbun eða forðast refsingu

79
Q

Innri áhugahvöt

A

Að gera eitthvað fyrir verkið sjálft

80
Q

Stjórn á orkuþörf fer fram í

A

Undirstúku (hypothalamus)

81
Q

Leptin er

A

hormón sem framleidd eru af fitufrumum og dregur úr matarlist

82
Q

Lystarstol (anorexia nervosa)

A

Einstaklingur neitar sér um mat og er undir kjörþyngd

83
Q

Lotugræðgi (bulimia)

A

Borðað í lotum mikið magn í einu, framkallar uppköst eða notar hægðarlosandi lyf.

84
Q

Áreitiskveikjur

A

áreiti sem laða fram hugrænt mat og tilfinningaleg viðbrögð.

85
Q

James Lange kenningin

A

Við erum hrædd af því að hjartað slær örar… reið af því að við sláum frá okkur… leið af því að við grátum

86
Q

Cannon Bard kenningin

A

Ekkert orsakasamband á milli tilfinningalegrar upplifunar og lífeðlislegrar sjálfvirkrar örvunar.

87
Q

Þversniðsrannsókn

A

Ber saman þátttakendur á ólíkum aldri

88
Q

Langsniðsrannsókn

A

Athugar sama hópinn yfir langann tíma

89
Q

Raðprófun

A

Blanda af þversniðsrannsókn og langsniðsrannsókn

90
Q

Fósturvísir (embryo)

A

Frá lokum viku 2 til viku 9

91
Q

Teratogen

A

Efni sem valda frávikum í þroska á fósturstigi

92
Q

Gripviðbragð (Grasp reflex)

A

Ungabarn grípur um fingur og heldur fast

93
Q

Leitarviðbragð (rooting reflex)

A

Ungabarn leitar í þá átt sem kinn þess er strokin.. fæðuleit

94
Q

Sogviðbragð (sucking reflex)

A

Ungabarn sýgur allt sem kemur í munn þess

95
Q

Vismunaþroskastig Piaget

A
  1. Skynhreyfistig
  2. Foraðgerðarstig
  3. stig hlutbundinna aðgerða
  4. stig formlegra aðgerða
96
Q

Skynhreyfistig

A

Hlutfesti og a fram yfir b áhrifin

97
Q

Hlutfesti

A

Að skilja að hlutur heldur áfram að vera til þó hann sé ekki lengur í augsýn

98
Q

A fram yfir B áhrifin

A

Barn heldur áfram að leita á fyrsta felustaðnum eftir að hluturinn er falinn á nýjum stað

99
Q

Foraðgerðarstig

A

Vantar aðgerðahugsun, sjálflægni og vangeta til varðveislu bæði magns og fjölda

100
Q

Varðveisla fjölda

A

Barn sér mun á því hvernig peningum er raðað í röð og segir að í annarri röð séu fleiri af því að hún er lengri

101
Q

Stig hlutbundinna og formlegra aðgerða

A

Börn geta sett sig í spor annarra og eru fær um varðveislu magns og fjölda.

102
Q

Raunverulegur þroski (skv Vygotsky)

A

Það sem barnið getur eitt og óstutt

103
Q

Mögulegur þroski (Vygotsky)

A

Það sem barnið getur með hvatningu og hjálp

104
Q

Þroskasvæði (Vygotsky)

A

Munurinn á milli þess sem barnið getur gert eitt vs. með hjálp.

105
Q

Hugsun um hugsun

A

Getum okkur til um hvernig öðrum muni líða við tilteknar aðstæður eða veltum fyrir okkur eigin skoðunum, hugmyndum og hugsunum.

106
Q

Sjálflægni unglinga (elkind)

A

Uppteknir af sjálfum sér… ég get aaaaaldrei aftur

Almenn sálfræði (4 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions