KA10: De verspreiding van het christendom in geheel Europa (Verspreiding van het Christendom)

Question 1

Wie werd er als eerste uit Brittannië richting het huidige Nederland gestuurd om mensen te bekeren?

Answer 1

Missionaris Willibrord kwam bij de Friezen terecht.

Question 2

Welke bouwkundige vernieuwing voerde hij door? En wat was het gevolg?

Answer 2

Hij hernieuwde de kerk van Sint-Maarten in Utrecht die eerder door Dagobert was gebouwd. Hij werd de eerste bisschop van Utrecht en stichter van het bisdom.

Question 3

Wat wordt mogelijkerwijs aangenomen over de manier waarop Willibrord de mensen wilden bekeren?

Answer 3

verspreiding van instructieboekjes waar de drie eenheid wordt uitgelegd aan de hand van de zon.
God de vader (zon)
God de zoon (warmte)
God de heilige geest (licht)

Question 4

Waarom kreeg Willibrord van de Paus Gregorius de Grote ook een soort FAQ boekje mee?

Answer 4

Omdat de missionaris Augustinus had gemerkt dat hij slecht antwoord kon geven op diverse vragen vanuit het volk. Hij bundelde die vragen en stuurde deze naar Rome. Daar ontstond een antwoordboekje.

Question 5

In dat FAQ boekje toonde Paus Gregorius zich als een pragmatisch mens. Noem 1 voorbeeld van een FAQ.

Answer 5

Vrouwen die menstrueren mogen gewoon naar de kerk. Want ze kunnen er niets aan doen.

Question 6

De praktische houding van de Paus is ook zichtbaar in de adviezen die hij gaf aan Augustinus over het bekeringswerk. Noem een voorbeeld.

Answer 6

De inhoud van heidense tempels moest kapot worden gemaakt (beelden enzo), maar de tempel moest behouden blijven om deze in te richten voor christelijke erediensten.

Feestdagen van de heidenen mochten blijven, maar moesten een christelijk tintje krijgen.

Question 7

Wie kwam er als tweede uit Brittannië richting het huidige Nederland om mensen te bekeren?

Answer 7

Monnik Bonifatius (672-754)

Question 8

Welk advies kreeg hij van de Bisschop van Winschester?

Answer 8

Om bekering niet met geweld te doen, maar altijd met het woord. Breng heidenen in verwarring met kritische vragen.

Question 9

Welke tactiek paste hij toe wanneer kritische vragen niet leidde tot een bekering?

Answer 9

Dan vertelde hij dat hun goden de verspreiding van het Christendom toch niet hadden kunnen tegenhouden. Tegenover God en zijn gezanten zouden zij machteloos staan.

Question 10

Naast de brieven van Bonifatius zelf, weten we over hem veel meer dankzij een officiële levensbeschrijving. Wie maakte deze? Hoe heet zo’n beschrijving? En wat is het doel?

Answer 10

• Volgeling Willibald
• ‘vita’ behorend bij genre ‘hagiografie’.
• Opschrijven van gebeurtenissen staat niet centraal, maar de heiligheid van de beschreven persoon moet centraal staan, door hem allerlei wonderbaarlijks toe te dichten.

Question 11

Geef een voorbeeld van iets wonderbaarlijks dat Bonifatius verrichtte.

Answer 11

In Hessen velde hij in aanwezigheid van heidenen en van zijn knechten, een eik. Heidenen vervloekte hem. Hij had nog maar een beetje geveld, en de enorme eik werd door een hoger Goddelijk waaien geschud en stortte neer op aarde. Daarna waren de heidenen bekeerd.

Question 12

Wie waren zijn knechten?

Answer 12

Frankische krijgers die heidenen op afstand hielden en het werk van Bonifatius ondersteunden.

Question 13

Wat hebben ‘kerstening’ en ‘politiek’ met elkaar te maken?

Answer 13

De kerstening kan worden gezien als een verlengstuk van de uitbreiding van de Frankische politieke macht.

Question 14

Om welke twee redenen hadden de Friezen moeite om zich hieraan te onderwerpen?

Answer 14

• Christendom

* Geringe neiging om Frankische overheersing te accepteren

Question 15

Waarin werd Bonifatius benoemd door de Paus?

Answer 15

Aartsbisschop der Germanen met een zetel in Mainz.

Question 16

Bonifatius begon de aandacht voor het bekeringswerk te verliezen en wilde hij de heidense overwinningen consolideren. Hoe probeerde hij dat?

Answer 16

743 Germaans Concilie

• Elk jaar alle kerkleiders bij elkaar in een synode om kwesties te bespreken.
• Alle kloosters moesten zich houden aan dezelfde kloosterregel, die van Benedictus van Nursia.

Question 17

Twee jaar later werd er een concilie gehouden in Soissons. Wat was op de dat moment de positie van Bonifatius?

Answer 17

• Meest vooraanstaande geestelijke van de kerk
• Speelde een rol in de overeenkomst Pepijn en de Paus. Stond dus aan de wieg van het Christelijke Europa dat onder leiding van Kerel de Grote meer vorm zou krijgen.

Question 18

Bonifatius stelde dat het einde van zijn leven door marteling hem de status van een heilige zou geven. Dit gebeurde ook. Waar? Wanneer? En waarom?

Answer 18

Dokkum, Friesland
754
Kamp naast rivier de Boorne werd door woeste Friezen aangevallen. Leek erop alsof Bonifatius het niks kon schelen. Niemand moest iets vrezen. Gingen toch naar de Heer. Kamp werd geplunderd. Schrale buit. Ontstond meteen een cultus bij zijn graf.

Question 19

Welke nieuwe politieke ideologie heeft Alcuïnus voor Karel uitgewerkt en wat betekende deze ideologie?

Answer 19

De ideologie van Theocratisch Koningschap.

Christelijk Rijk, huis van vele volkeren. Verbonden door Christendom en Gods wil dat dit Rijk door Karel bestuurd werd. Verspreiden en verdedigen christendom als belangrijkste taak. Tegenstand betekent heiligschennis.

Question 20

Karel heeft vier keer tegen de Saksen gestreden. Vermeld de kenmerken van alle drie de strijden.

Answer 20

eerste keer 772: verwoesting Eresburg, omhakken eik

778: nieuwe opstand van Saksen onder leiding van Widukind. Deze kreeg Karel niet te pakken omdat hij onderdook bij de Vikingen.
782: opnieuw onder Widukind, Karel exucuteert 4500 Saksen

Laatste keer: Widukind gaf zich over en liet zich dopen.

Question 21

Wat deed Karel meteen na het dopen van Widukind als het gaat om verdere afspraken met de Saksische gebieden?

Answer 21

Hij vaardigde het Capitulare de partibus Saxoniae uit. (verordening inzake de gebieden van Saksen)

Question 22

Wat ging Karel doen toen hij merkte dat het zo lang duurde voordat een volk net zoals de Saksen het Christendom zo traag accepteerde?

Answer 22

Zendingswerk toe te vertrouwen aan missionarissen die de taal spraken van de te bekeren volkoren. Ook hadden zij kennis van hun tradities.

Question 23

Geef een voorbeeld van zo’n zendingswerk.

Answer 23

Fries Liudger werd door Karel in Aken ontboden. Hij en de zendelingen na hem bekeerden Sasken, Polen, Bohemen , Tsjechië, Slovenië en Hongarije tussen 950 en 1100 overgingen tot het Christendom.

Question 24

Noem een aantal kenmerken van Liudger.

Answer 24

• Schreef boeken over in York
• Ging terug naar geboorteland om te preken.
• Werd door Karel aangesteld als missionaris
• Ontmoeting met blinde zanger Bernlef. Hij genas hem en bekeerde daardoor.
• Stichtte verschillende kloosters (Munster en Werden) en werd Bisschop.
• In de nacht dat hij overleed zag Karel een vreemd licht.

Question 25

Uit welke gedachte is het kloosterleven ontstaan en wie heeft een grote rol gespeeld in de verspreiding van deze gedachte?

Answer 25

Terugtrekking in eenzaamheid of met gelijkgezinden en een leven aan God te wijden betekent een eerdere opname in de hemel na de dood.

Benedictus van Nursia

Question 26

Beschrijf de ontwikkeling van de bijdrage aan deze gedachte door Benedictus van Nursia.

Answer 26

• Had zich teruggetrokken in een grot in Subiaco
• Anderen sloten zich bij hem aan.
• Werd daar als Heilige door de locals niet met rust gelaten, verhuidsde naar Monte Cassino en stichtte daar een klooster in 529.
• Schreef daar De Regel. Boek met 73 hoofdstukken voer ideale kloosterleven.

Question 27

Volgens Benedictus moest de nadruk komen te liggen op de opus Dei (het werk van God). Wat hield dat onder andere in?

Answer 27

Etmaal verdelen in 8 dagdelen. Elk dagdeel beginnen met gebed en gezang in de kloosterkerk.

In de overige tijd moesten de monniken bezig zijn met opus mani (het werk met de handen). Overschrijven boeken en lezen schriftelijke litaratuur.

Samengevat ‘bid en werk’, (ora et labora)

Question 28

Om als monnik in een klooster te kunnen intreden moesten ze zich aan drie regels houden. Welke drie en geef per regel een uitleg.

Answer 28

• armoede: geen persoonlijk bezit. Alles eigendom klooster.
• kuisheid: geen geslachtgemeenschap.
• gehoorzaamheid: onderwerping aan de abt. Hij hield toezicht op dat de monniken op koers bleven.

Question 29

Hoe hebben de Karolingen geprobeerd om met de Regel eenheid te brengen in het Rijk?

Answer 29

• Karel wilde de Regel dwingend voorschrijven aan alle kloosters.
• Lodewijk de Vrome stichtte een modelklooster onder leiding van Benedictus van Aniane. Daar werden monniken opgeleid om overal de Regel van Benedictus te verspreiden.

Question 30

Beschrijf de ontwikkeling van de kloostergebouwen.

Answer 30

• Eenvoudig gebouw met onderdak voor 15-20 mensen.
• Periode tussen Benedictus van Nursia en Karel de Grote werden het grotere complexen gebouwd rondom meerdere hoven.
• kerk, administratiegebouwen, hospitaal, gastenverblijf, ,werkplaatsen, school en vergaderzalen.

Question 31

Waarom was een klooster voor de omgeving een plek van aanzien?

Answer 31

Was een centrum van intellectualiteit en een religieus leven op hoog niveau. Stabiel centrum en geheel zelfvoorzienend. Bezaten veel grond.

Dorpsnederzettingen in de buurt waren afhankelijk van het klooster.

Question 32

Wat was de positie van het klooster in de negende en tiende eeuw toen er geen sprake meer was van een samenhangend Christelijk rijk?

Answer 32

Een oase van rust in een chaotische wereld.

Monniken gingen door met het overschrijven van bijbels, theologische traktaten en werken van klassieke auteurs.

Zonder deze monniken zou er veel klassieke literatuur verloren zijn gegaan.

Question 33

Wat was de reden waarom kloosters zo rijk werden? Geef een voorbeeld.

Answer 33

Door geschenken van leken, opdat zij bij de hemelse rechter woorden horen als ‘vriendelijk en rechtvaardig’ en hierdoor de genade van de Allerhoogste verkrijgt.

De (enorme) Gift aan het klooster van Saint-Denis. Villa’s, kerken + alle toebehoren.