K4_PTA_Politiek_H5&H6 Flashcards
Wat kun je in het algemeen zeggen over de Nederlandse Kabinetsformatie?
- Nog nooit heeft 1 partij meer dan 50% van de stemmen gehaald.
- Daarom samenwerken voor een meerderheid
- Coalitie: twee of meer partijen die samen de regering vormen
- Samenwerken=compromissen sluiten (afspraken, de partijen komen elkaar tegemoet)
Op welke bestuurniveaus een meerderheid nodig om te regeren?
Op alle:
landelijk, provinciaal, lokaal, EU.
Noem de 7 stappen in de kabinetsformatie
- Debat over verkiezingsuitslag
- Tweede kamer benoemt informateur
- Informateur onderzoekt welke partijen samen een regering kunnen vormen (samen een kamermeerderheid)
- Wanneer partijen overeenstemmen samen te werken wordt het regeerakkoord geschreven
- Tweede kamer stelt formateur in (meestal de nieuwe minister president)
- De formateur verdeelt de ministersposten. Daarna wordt bepaald wie minister of staatssecretaris wordt
- Het kabinet wordt beëdigd door de koning.
Wat is een collegeakkoord?
Een regeerakkoord op gemeenteniveau (B&W oftwel burgemeester en wethouders)
Wat is een compromis?
overeenkomst tussen partijen/groepen/individuen waarbij elke kant wat toegeeft
Wat is een regering?
Koning en ministers
Wat is het kabinet?
Ministers en staatssecretarissen
Wat zijn de taken van de regering/ het kabinet?
- Wetgevende taak: voorbereiden van overheidsbeleid, zoals het maken van wetsvoorstellen en het opstellen van de begroting
- Uitvoerende taak uitvoeren van overheidsbeleid
Wat is een ministerie?
uitvoerend beleid per deelgebied: minister aan het hoofd eronder ambtenaren.
De minister is politiek verantwoordelijk.
Bijvoorbeeld het ministerie van onderwijs
Wat kun je vertellen over verantwoordingsplicht?
- Ministers en staatssecretarissen kunnen ter verantwoording geroepen worden door het parlement
- Ze moeten dan informatie geven en het beleid verdedigen
- Het kabinet heeft dus een informatieplicht
Wat zijn de machtsmiddelen van het kabinet?
- Steunen op de meerderheid van het parlement
- Beschikbaarheid van deskundige ambtenaren
- Regeerakkoord
- Dreigen met een kabinetscrisis:
- dreigen met aftreden van minister, staatssecretaris of het hele kabinet
Wat is een constitutionele monarchie?
- Koning is staatshoofd door erfopvolging
- Bevoegdheden koning beperkt door grondwet
- Koning heeft formeel geen politieke macht en draagt ook geen politieke verantwoordelijkheid
- Ministeriele verantwoordelijkheid: de minsters zijn verantwoordelijk voor het beleid en ook voor wat de koning zegt en doet in het openbaar
- De koning overlegt regelmatig met de premier en de inhoud blijft geheim: het geheim van Noordeinde
Wat zijn de taken van de koning?
- Hij ondertekent de wetten en koning besluiten
- Hij beëdigt ministers en staatssecretarissen en andere hoge funtionarissen
- Leest troonrede voor op prinsjesdag
Ook heeft hij een samenbindende, vertegenwoordigende en aanmoedigende rol.
Wat is prinsjesdag?
- Koning leest Troonrede voor (plannen van de ministers)
2. De minister van financiën overhandigt de miljoenennota en de rijksbegroting aan de tweede kamer
Wat is de rijksbegroting?
Financieel vooruitzicht van het komende jaar: de inkomsten (aan belastingen) en de uitgaven.