Immunologie Flashcards
Arteriitis temporalis, ofwel reuscel arteritis, is een vasculitis van de …. waarbij vooral … aangedaan zijn.
*grote vaten
*de a. carotis en de vertakkingen daarva
Bij vasculitis van de grote vaten komt er een ontstekingsreactie van de … op gang na …
- tunica adventitia
- presentatie van antigenen door de geactiveerde dendritische cellen (reeds aanwezig in adventitia) aan lymfocyten (aangevoerd door vasa vasorum.
Uiteindelijk ontstaat er een ontsteking door de hele bloedvatwand.
De diagnose arteriitis temporalis kan gesteld worden bij drie van de vijf criteria: …
leeftijd >50 jaar;
nieuwe (gelokaliseerde ~ heftige en bonzende) hoofdpijn;
pijn en/of verminderde pulsatie van a. temporalis bij palpatie; BSE >50 mm; biopt met vasculitis.
klachten van arteriitis temporalis kunnen bestaan uit:
gevoelige hoofdhuid bij de slaap;
pijn in kaken tijdens kauwen;
minder goed zien (complicatie uiteindelijk blindheid door vaatafsluiting),
dubbelzien,
wazig zien of vlekjes voor de ogen;
vermoeidheid,
gewichtsverlies,
stijfheid,
koorts;
nachtelijk zweten.
De behandeling van arteriitis temporalis bestaat uit…
…een hoge dosis glucocorticoïden gedurende 1-2 weken om verergering van schade aan de ogen te voorkomen. Daarna kan deze meestal verlaagd worden tot een lagere dosis die tussen de 1 en meerdere jaren kan duren om recidieven te voorkomen.
Sarcoïdose is een …
… inflammatoire ziekte die gepaard gaat met een granulomateuze ontsteking (zonder necrose).
Een granuloom bestaat uit verschillende cellen: …
Daarnaast produceren granulomen …Dit gaat vaak gepaard met een … (80%) en soms met een … (20%).
*macrofagen, T- en B-lymfocyten en epitheloïde cellen
*ACE en IL2R en ze activeren 25-hydroxy-vitamine D
*hypercalciurie en hypercalciëmie
Bij bijna alle Sarcoïdose patiënten is er sprake van betrokkenheid van de [orgaan].
De enige organen die niet aangedaan zijn, zijn de [orgaan].
*luchtwegen (T-lymfocyten verhoogd en fibrose)
*bijnieren
Op een typische x-thorax van sarcoïdose patiënten is…
… bihilaire lymfadenopathie zichtbaar.
Typische presentaties van Sarcoïdose zijn:
*Lupus pernio
*uveitis anterior
*erythema nodosum
Het syndroom van Löfgren is een vorm van sarcoïdose die 20-50% van de acute sarcoïdose beslaat. Het wordt gekenmerkt door …
…erythema nodosum, polyartritis en bilaterale hilaire lymfomen.
Behandelopties voor Sarcoïdose zijn:
Bij risico op o.a. orgaanschade:
corticosteroïden, methotrexaat, azathioprine, TNF-blokkade en hydroxychloroquine.
Het is een auto-immuunziekte door …
Het begint meestal … levensjaar.
*destructie van de β-cellen van de pancreas
*voor het 30e tot 35e
Bij welk type DM is er sprake van gevaar voor ketoacidose?
Bij een type 1 door de absolute insuline deficiëntie.
Wat zijn 3 veel voorkomende complicaties bij DM1?
diabetische retinopathie, nefropathie en neuropathie.
Spondylartritis is een verzamelnaam voor aandoeningen die …
… mono- of oligo-artritis geven en die geassocieerd zijn met het HLA B-27 gen, zoals de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa, psoriasis, reactieve artritis, en M. Bechterew.
Perifere spondylartritis wordt vaker veroorzaakt door artritis psoriatica, inflammatoire darmziekten en reactieve artritis.
Artritis psoriatica komt met name voor op … jarige leeftijd.
*30-50 jarige
Artitis psoriatica presenteert zich als..
…90% heeft eerder of ten tijde van de artritis huidklachten gehad. Deze vorm van artritis komt vooral voor in de grote gewrichten, is asymmetrisch en er is sprake van DIP betrokkenheid (dactylitis).
Behandeling van artritis psoriatica bestaat uit …
… meerdere stappen.
Methotrexaat (psoriasis en artritis).
Evt. met sulfasalazine of hydroxychloroquine
Verder zijn er nog de TNF of IL-17 blokkers, de IL12/23 blokkers en JAK remmers.
Bij reactieve artritis wordt de artritis veroorzaakt door …
een bacteriële infectie elders in het lichaam
( salmonella, shigella, campylobacter jejuni, c. difficile, chlamydia en gonorroe). De infectie kan dagen tot weken aan de artritis vooraf zijn gegaan.
Belangrijk hierbij is te onthouden dat deze bacterie dus niet aantoonbaar is in het gewrichtsvocht.
Kenmerkend voor reactieve artritis zijn …
…, enthesitis, dactylitis, prostatitis, cystitis, pericarditis en keratoderma blennorhagica.
Syndroom van Reiter (trias van uretritis, onderste extremiteiten artritis en conjunctivitis/uveitis)
De behandeling van reactieve artritis is …
het geven van antibiotica voor de onderliggende infectie en eventueel NSAIDs of intra- articulaire steroïden.
Chronisch: sulfasalazine of methotrexaat.
De klachten van jicht worden veroorzaakt door een …
… ontsteking in reactie op uraatkristallen in het gewrichten. Complement activatie door uraatkristallen lijdt tot de fagocytose van urinezuur. Dit kan niet worden afgebroken waardoor de neutrofiel in lysis gaat. Hierdoor komen lysosomen vrij die zorgen voor verdere (IL-1 gemedieerde) ontsteking. (self-limiting)
Jicht komt met name voor in …
… het MTP-1 gewricht, wreef van de voet en hand, enkels, knieën, polsen en de elleboog.
De jicht patiënt presenteert met ….
… een erg rood gewricht, pijn, koorts, en tophi bij een langer bestaande jicht
De diagnose jicht wordt gesteld mbv …
… een gewrichtspunctie
De oorzaak van jicht is vaak …
… een afgenomen excretie van uraat. Dit komt vaak door nierinsufficiëntie, diureticagebruik, alcohol abusus, maar kan ook veroorzaakt worden door een ontregelde schildklier of een acidose.
De behandeling van een jichtaanval ….
zijn ijs, rust, NSAID, prednison stootkuur, colchicine, intra-articulaire steroïden, of een IL-1 blokker.
Urinezuurverlagende therapie als > 3 aanvallen per jaar of als er sprak is van tophi of erosies.
Xanthine oxidase remmers (remt aanmaak, kan aanval uitlokken)
Benzbromaron (toename uitscheiding; contra-indicatie: nierinsufficiëntie, nier- of blaasstenen)
Bij pseudojicht is de ontstekingsbron ….
…calciumpyrofosfaatkristallen in het gewricht.
m.n. oudere vrouwen met pre-existente artrose en wordt geprovoceerd door stress.
Vaker de knie, schouder, elleboog en pols aangedaan zijn. Behandeling en kliniek gelijk aan jicht
Systemische lupus erythematosus (SLE) is ….
… een auto-immuunziekte waarbij er sprake is van anti-nucleaire antistoffen (ANA’s), UV-gevoeligheid en immuuncomplexen van IgG en complement.
SLE komt vaker voor bij…
…vrouwen dan bij mannen (10:1).
85% is jonger dan 55 jaar
Kenmerkend voor SLE is …
… een vlinderexantheem op en rond de neus en de lupus nefritis.
Kan haast alle symptomen veroorzaken, waaronder ook artritis
De behandeling van artritis op basis van sarcoïdose is …
…intra-articulaire steroïden, NSAIDs en methotrexaat.
Bij inflammatoire gewrichtsklachten is er sprake van …
… ochtendstijfheid (>60 min), nachtelijke pijn, ontstekingsklachten (rubor, calor, dolor, tumor), en neemt de pijn af bij beweging.
