Hoorcollege 1 - Recap HL1 Flashcards
College inhoud (hoef je niet te leren maar voor overzicht)
- Abnormale ontwikkeling: risicofactoren en gevoeligheid
- Van bevruchting tot twee-lagige kiemschijf
- Holtevorming en placentatie
- Gastrulatie: van twee naar drie lagen
- Differentiatie van het mesoderm (deel 1): chorda dorsalis
- Embryonale krommingen
- Differentiatie van het mesoderm (deel 2): het paraxiale mesoderm - somietklok
Beschrijf hoe abnormale ontwikkeling veroorzaakt kan worden door de embryo.
Als de oorzaak van de abnormale ontwikkeling ligt bij de embryo dan is dit sowieso genetisch, ofwel een of beide ouders zijn drager van een mutatie. Er heeft een spontane mutatie plaatsgevonden in de geslachtscellen of vroeg in de ontwikkeling.
Er zijn veel soorten mutaties zoals deleties, puntmutaties, veranderingen in het chromosoom (wat ziektes als down syndroom veroorzaken).
Beschrijf hoe abnormale ontwikkeling maternaal (door de moeder) veroorzaakt kan worden.
Als de oorzaak maternaal is, dus bij de moeder ligt, dan kan dit zowel op genetisch niveau zijn als te maken hebben met de omgeving.
Genetisch: de moeder is bijvoorbeeld ziek, ze heeft bijvoorbeeld diabetes wat niet bevorderlijk is voor de zwangerschap.
Omgeving: De moeder heeft een infectie, bijvoorbeeld toxoplasmose: dat is een parasiet, in kattenbak en rauw vlees
Infectie: Of parvovirus, of rubella (rode hond) of cytomegalovirus of Zika virus.
Inname: van drugs/medicijnen bijvoorbeeld.
Waarvoor werd softenon vroeger voorgeschreven?
Softenon is een slaap- en kalmeringsmiddel wat in de jaren 60 van de vorige eeuw werd voorgeschreven. Het slaapmiddel ging heel effectief de ochtendmisselijkheid van zwangere vrouwen tegen. Hedendaags is nu wel bekend dat softenon de uitgroei van ledematen verstoord.
Wat zou een omgevingsfactor kunnen zijn die voor abnormale ontwikkeling zorgt?
O.a. roken , chemicaliën, zware metalen of ongezond eten (bijv. eten die perongeluk chemische pesticiden etc. bevatten. of te weinig vitamines innemen).
Waarmee wordt te weinig foliumzuur geassocieerd? Waarvoor is het belangrijk in de embryonale ontwikkeling?
Te weinig foliumzuur is geassocieerd met het vóórkomen van neurale buis defecten zoals hier spina bifida, open ruggetje tijdens de embryonale ontwikkeling.
Maar neurale buis defecten kunnen ook worden veroorzaakt door het medicijn tegen epilepsie, valproïne zuur.
Wat zijn teratogenen?
Teratogenen zijn stoffen of toestanden die tijdens de zwangerschap de normale ontwikkeling verstoren en prenatale schade veroorzaken.
Wat is teratologie?
De leer van stoffen en toestanden die schadelijk zijn voor de ongeboren vrucht.
Wat zijn de 4 gevolgen voor de ongeboren vrucht als het blootgesteld wordt aan teratogenen?
Dood, misvorming, groeistoornis en functievermindering
Wat voor teratogeen kan alle 4 de gevolgen veroorzaken (dus: dood, misvorming, groeistoornis en functievermindering)
Alcohol
Waarvan hangen de effecten af nadat er sprake is van blootstelling aan teratogenen?
Het effect is afhankelijk van hoeveelheid van het teratogeen (omvang van schade), tijdstip van inname, wijze en patroon van blootstelling (omvang en ernst van de beschadiging.