Hoofdstuk 11: sexual disorders and gender variations Flashcards
categorieën in DSM-5 voor seksualiteit
- seksuele dysfunctie
- parafilie stoornissen
- gender dysforie
seksuele dysfunctie
een persistente onmogelijkheid om normaal te functioneren op een bepaald gebied van de seksuele respons cyclus
parafilie stoornis
repetitieve en intense seksuele drangen en fantasien in reactie tot objecten of situaties die de samenleving als innapropriate ziet. En handelen hier misschien ook op
gender dysforie
het continue gevoel dat je als de verkeerde seks geboren bent. identificeren met het andere gender en hier ook stress en impairment door ervaren.
wanneer kun je iemand diagnosticeren met seksuele dysfunctie
problemen moeten
- minstens 6 maanden aanwezig zijn
- significante stress en impairment veroorzaken
- niet aan een ander nonseksueel psychiatrisch probleem toe te schrijven kunnen zijn.
de seksuele respons cyclus
- verlangen = fantasieën
- opwinding = lichamelijke reactie
- plateau fase = hoog, maar stabiel level van opwinding
- orgasme fase
- resolutie fase
manier van seksuele dysfunctie clusteren
- levenslang = vanaf eerste seksuele ervaring
- verworven = eerst wel normaal
- globaal = dysfunctie is aanwezig bij alle seksuele situaties
- situatief = alleen aanwezig in bepaalde situaties
stoornissen in de verlangen fase
- male hypoactive sexual desire disorder
- female sexual interest/arousal disorder
lage interesse in sex en weinig opwinding
stoornissen in de verlangen fase
- male hypoactive sexual desire disorder
- female sexual interest/arousal disorder
lage interesse in sex en weinig opwinding
biologische oorzaken van laag seksueel verlangen
- hormonen
- chronische ziekte (indirect resultaat van stress, pijn, depressie door de ziekte)
psychologische oorzaken voor laag seksueel verlangen
angst, depressie of boosheid. angstige gevoelens over seks zorgen voor minder verlangen, of stoornissen zoals depressie en OCD.
socioculturele oorzaken laag seksueel verlangen
attitudes, angsten en psychologische stoornissen vinden plaats in een sociale context dus kunnen socioculturele factoren ook gelinkt worden aan lage verlangens.
- situationele druk
- relatieporblemen
- culturele standaarden
- trauma
- leeftijd
stoornissen in de opwindingsfase
bij vrouwen kan dysfunctie in opwinding horen bij de seksuele interest/fantasie fase. bij mannen kan het ook in de fysieke opwindingsfase zijn los van de voorgaande fase. -> erectile dysfunction
erectile dysfunctie oorzaken
- hormonen
- bloedtoevoer (onderzoeken door erecties tijdens rem-slaap)
- performance anxiety
- spectator role
orgasme disorders
- premature ejaculation
- delayed ejaculation
- female orgasmic disorder = geen, laag intens of verlaat orgasme
oorzaken orgasme stoornissen
- biologische oorzaken
- stress over seksuele activiteit en negatieve gedachten (psychologisch)
- sociocultureel - onderdrukking van seksuele uiting bij vrouwen.
geneto-pelvic pain/penetration disorder
discomfort en pijn bij intercourse; vaginismus of dyspareunia bij mannen
behandeling voor seksuele dysfunctie algemeen
stappen sex therapie
- probleem vaststellen en conceptualiseren
- gedeelde verantwoordelijkheid
- educatie over seksualiteit
- identificatie emoties
- attitude verandering
- eliminatie performance anxiety en spectator rol
- seksuele en communicatie skills verhogen
- destructieve levensstijl en koppel interacties veranderen
- fysieke en medische factoren aankaarten
parafilies
patronen van intens seksuele neigingen, fantasiën of gedragingen mbt objecten of situaties buiten de seksuele norm.
geen uitleg voor en geen behandelingen
parafilies:
- fetishistic disorder
- transvestic disorder
- exhibitionistic disorder (laten zien)
- voyeuristic disorder
- frotteuristic disorder
- pedophilic disorder
- sexual masochism disorder (pijn krijgen)
- sexual sadism disorder (pijn toedoen)
gender dysforie
als iemand zich niet het gender voelt wat hen is toegeschreven bij geboorte.
mogelijke oorzaak van gender dysforie
- biologische aanleg; tweelingstudies, andere hersenstructuren en reactie op hormonengeur (zweet)
- transgenders hebben een uniek brein, niet dat van man of vrouw.
behandelingen gender dysforie (transgender)
- psychologisch: opbouwen kennis over benodigdheden en gevoelens, minderen angst/depressie/boosheid
- biologisch: genderveranderingen; hormonen en surgery
- cognitive-behavioral: educatie en support
