Hoofdstuk 1 - Organisatie, structuur kustreddingsdienst en wetgeving Flashcards
WOBRA
West-Vlaams Opleidingscentrum voor Brandweer-, Reddings- en Ambulancediensten V.Z.W.
Eerste “Badplaats”
Oostende
hoofdactiviteit “badendienst”
Badkarren ter beschikking stellen
Hoe zijn de reddingsdiensten ontstaan?
In Oostende eerste badendienst, in de tweede helft 19e eeuw komen 5-tal gemeenten erbij.
In 1900-WOI andere gemeenten volgen en hun hoofdactiviteit is de BADENdienst. Dan kwamen er meer hotels.
Tussen WOI en WOII: residentieel toerisme + kamperen -> meer toeristen en zwemmers –> aanpassing reddingsdienst (structuur en materiaal).
Na WOII-1980: snelle heropbouw badplaatsen, opkomst appartementen + watersport, betere wegeninfrastructuur en meer verblijfsinfrastructuur
-> nog meer toeristen –> nood aan nieuwe en moderne werkmiddelen (snelle reddingsboten) en uitbereiding van zwem- en watersportzones.
Vanaf 1980: ééndagstoerisme –> aanpassing werkmethodes.
Toekomst?
- watersporten evolueren…
- groei kort verblijftoerisme
- steeds mondigere en agressievere baders
- uitbereiding bewaakte zones?
- voor- en naseizoen: bewaakte periodes uitbereiden?
- Zeewering (kusterosie, suppletie…)
IKWV
Intercommunale Kustreddingsdienst West-Vlaanderen
IKWV: de 3 elementen die uit het onderzoek van 1979 voortkwamen
- uitbereiding bewaakte zones nodig
- Sinds 1973 geen verdrinkingen in bewaakte zones (wel nog 146 in onbewaakte zones).
- Grote verscheidenheid in werkmethodes -> geen coördinatie en samenwerking
IKWV: Het beleidsadvies dat uit de studie van ‘79 voortkwam
Er was nood aan een een overkoepelende instantie zodat er ook mogelijkheid was om de bewaakte zones verder uit te breiden.
- Betere verdeling van personeel en materiaal
- vervangen van verouderd materiaal door uniforme uitrusting.
IKWV: Besluit van de 7 gemeenten en de provincie West-Vlaanderen
7 gemeenten: De Panne, Koksijde, Nieuwpoort, Middelkerke, Oostende, Bredene en Knokke-Heist
Besloten in 1982 de IKWV op te richten. Hierna volgden nog 1995 + Blankenberge 1996 + Zeebrugge 2000 + De Haan 2019: Provincie WV treedt uit
IKWV: doelstelling
- VEILIGHEID toeristen, baders, zwemmers, watersportbeoefenaars op het strand én in het water langs de WV kust maximaal te WAARBORGEN.
- TOERISME BEVORDEREN
- Organiseren, coördineren en begeleiden v.d. Kustreddingsdiensten.
- uitwerken sensibiliseringsprojecten
IKWV: structuur: twee niveaus
- Beleidsniveau:
Beslist hoe en met welke middelen er gewerkt zal worden, rekening houden met budget…
Algemene vergadering en Raad van bestuur. - Uitvoeringsniveau:
Moet instaan voor de correcte uitvoering van het door de beleidsmensen uitgestippelde beleid.
Secretaris, Hoofdredders (werkgroep leiding), Post-oversten, Redders
Beleidsniveau: Algemene vergadering
bevoegdheden: goedkeuren statutenwijzigingen, begrotingen en jaarrekeningen, aanvaarden nieuwe leden, ontslag en uitsluiting van deelnemers
Bestaat dus uit 10 leden
Per gemeente 1 vertegenwoordiger: gemeentemandataris ( gemeenteraadslid, schepen, burgemeester…)
Beleidsniveau: Raad van Bestuur
bevoegdheid: kan over alles beslissen, behalve datgene wat de Algemene Vergadering beslist.
Benoemd door de Algemene Vergadering op voordracht v.d. gemeenteraad.
Bestaat uit 10 leden met stemrecht (nl. 10 gemeentemandatarissen)
Mogelijkheid om bestuurders met raadgevende stem te benoemen.
In de Raad van bestuur van de IKWV zetelen 5 bestuurders met raadgevende stem.
Bestaat dus uit 15 leden
Uitvoeringsniveau: Secretaris
benoemd door Raad van Bestuur en is vast benoemde ambtenaar
Taken: PPAAC
Administratieve functie:
- voorbereiden en verslaggeving van de vergaderingen
- boekhouding,
- voorbereiden en uitvoeren van het aankoopbeleid
- voert de genomen beslissingen uit of laat ze uitvoeren
Adviserende functie:
- adviseren van de bestuursorganen
- overleg met diverse andere hulpverleningsinstanties (NC112, 40SQN, Politie, MRCC,…)
- overleg met de besturen (gemeente, provincie, Vlaamse overheid,…)
Controlefunctie:
- controleert de werking van de reddingsdiensten en de uitvoering van de getroffen beslissingen
- heeft voortdurend contact met alle hoofdredders en diensthoofden
- onderzoekt schadegevallen
Personeelsbeleid:
- nazicht aanstellingen redders.
Public relations:
- contacten met de media
- contacten met de sponsors en partners
uitvoeringsniveau: De Hoofdredder
Organiseren en leiden de werkzaamheden van de postoversten en van de redders en zetten nodige stappen om veiligheid in badzones te bevorderen bieden en deskundige eerste hulp
Bijzonderste taken:
- Samenstellen reddersploegen, meestal in nauwe samenwerking
met de hoofdverantwoordelijke. Aanduiding van plaatsvervangende postoversten. - Controleert aanwezigheden, zorgt voor vervangingen en geeft prestaties door aan de personeelsdienst.
- Organiseren en leiden van de werkzaamheden van postoversten en van redders en geeft nodige instructies teneinde hen te helpen de resultaten te bereiken die van hen in hun functie worden verwacht.
- Zorgt ervoor dat de nodige middelen in goede staat tijdig op de juiste plaatsen aanwezig zijn.
- Geeft instructies aan de postoversten en redders i.v.m. de naleving politiereglementen van toepassing aan het strand.
- Organiseert trainingen en vaaropleiding teneinde de waakzaamheid en de relevante redding- en vaartechnieken bij alle redders op voldoende niveau te houden.
- Neemt deel aan de vergaderingen van de werkgroep leiding
uitvoeringsniveau: Werkgroep leiding
Geen officieel orgaan van IKWV, wel een zeer belangrijk adviserend orgaan.
Per gemeente: 2 ambtenaren aangeduid met verantwoordelijkheid (bv. diensthoofden, hoofdredders, materieelverantwoordelijken) die deel uit maken van de werkgroep
Nauw betrokken bij voorbereiding en evaluatie v.h. badseizoen
uitvoeringsniveau: Redder-Postoverste
moet voldoen aan vereisten redder en pas na jaren ervaring en onberispelijke dienst aangesteld.
Doel van de functie:
organiseren en leiden van de taken van een ploeg redders aan zee (3 à 6) ten gunste van de veiligheid van de baders, zwemmers en watersporters in bepaalde zone tijdens bepaalde periode te helpen verzekeren en zo nodig deskundige eerste hulp te kunnen bieden aan personen die daar in moeilijkheden verkeren.
Bijzonderste taken:
- Leidt de taken van een ploeg van 3 à 6 redders.
- Brengt continu kennis over aan zijn ploeg.
- Controleren van de aanwezigheden en informeren van de hoofdredder dienaangaande.
- Hij is direct betrokken bij de vaaropleiding.
- Zorgt ervoor dat de hoofdredder dagelijks geïnformeerd wordt over de
nodige herstellingen en/ of bevoorradingen. (vb. benzine,
wisselstukken, enz.) - Leidt zijn reddingsploeg bij interventies.
- Waakt erover dat de ploegleden het materieel goed gebruiken.
- Waakt in de mate van het mogelijke over de naleving van
politiereglementen aan het strand volgens de richtlijnen van de
hoofdredder. - Brengt dagelijks schriftelijk verslag uit bij de hoofdredder over aantal en
aard van de interventies.
Uivoeringsniveau: Redder
Doel van de functie:
continu waakzaam blijven en de voorgeschreven instructies i.v.m. veiligheid van baders, zwemmers en watersporters doen toepassen (preventief optreden) en aldus de veiligheid van baders, zwemmers en watersporters te helpen verzekeren en zo nodig tijdig de passende eerste hulp te kunnen bieden aan personen die er in moeilijkheden verkeren.
Bijzonderste taken:
- Dagelijks het toegewezen materieel “onmiddellijk functioneel” stellen.
(vlag, borden, boot) en de zwemwaterkwaliteit en uren van hoog/laag
water op bord noteren volgens instructies van de postoverste. - Erover waken dat de baders, bootjes, luchtmatrassen,… tussen de
boeien/beachflags blijven. (o.a. om het gevaar van de golfbrekers te
vermijden en niet te ver in zee af te drijven) - Voorkomen dat personen zich op golfbrekers en in onbewaakte zones
begeven. - Erover waken dat plankzeilers en plankvliegers, motor- of zeilbootjes
niet in de badzone komen. (tenzij ingeval van nood) - Continu waakrondes houden met de boot of te voet langs de waterlijn.
- Vermoeide baders of personen die in nood verkeren eerste hulp bieden
o.a. ambulance oproepen, reanimeren, geruststellen of naar de
dichtstbijzijnde strandhulppost helpen. - Waken over verloren gelopen kinderen of ze naar een strandhulppost
helpen en/ of navragende personen informeren. De richtlijnen van de
hoofdredders moeten hier zeer strikt gevolgd worden. - Strandbezoekers wijzen op het gevaar bij het maken van diepe putten in
het zand. - Op aanwijzing van de hoofdredder optreden als plaatsvervangend
postoverste.
uitvoeringsniveau: De materiaalverantwoordelijke
Soms één van de gemeentearbeiders of hoofdredder.
Taak:
- tijdens wintermaanden berging en klein onderhoud van het materieel.
- grote herstellingen uitgevoerd door gespecialiseerde firma’s i.o.v. IKWV
Badseizoen en badzones: Duur
van 1 juli tot 31 augustus in principe. Er werd een afspraak gemaakt tussen de kustgemeenten dat er vanaf 15-30 juni en tussen 1-15 september minstens één post bemand wordt. Gemeentebesturen kunnen uiteraard beslissen om vroeger te starten of om later te eindigen.
Strand + 200m van de laagwaterlijn wordt bewaakt
sinds 1998: van 10u30 - 18u30
Badseizoen en badzones: opdeling
gemeenten bepalen samen met IKWV welke zones er bewaakt worden en eventuele uitbereidingen ervan.
in 2020: 81 zones -> 28.530m en 16 bewaakte surfzones
Middelen: Personeel
In dienst genomen door het betrokken gemeentebestuur volgens de voorwaarden van de Raad van Bestuur van IKWV. Dit personeel wordt ter beschikking gesteld van IKWV voor de duur van hun aanstelling.
in 2019: 1658 redders aangeworven en in juli en augustus bijna 400 redders permanent van dienst.
Middelen: Personeel voorwaarden
minstens 17 jaar op datum van indiensttreding (in Knokke en De Haan 18)
Reddersbrevet van WOBRA bezitten.
Om aangesteld te kunnen worden op sollicitatie bij het College van Burgemeester en Schepenen van het gemeentebestuur waar je wilt werken.
College van Burgemeester en Schepenen beslist over aanstellingen.
Middelen: Personeel: profiel van redder aan zee: kennis en inzichten
- Inzicht in stromingen en weerselementen.
- Topografische kennis van onze Vlaamse Kust en haar diversiteit.
- Inzicht hebben in de organisatie van een kustreddingsdienst en taakomschrijving van de verschillende niveaus.
- Kennis van de beschikbare hulpmiddelen.
- Kennis van algemene en bijzondere reglementering en signalisatie.
- Inzicht hebben in de specifieke gevaarsituaties van zee en strand.
- Elementair inzicht hebben in de types boten en de kennis van een buitenboordmotor.
- Kennis van vervoers- en bevrijdingsgrepen.
- Elementaire kennis van het menselijk lichaam in het bijzonder de ademhaling en hartwerking.
- Inzicht hebben in de structuur van de I.K.W.V. en wat deze organisatie van de redders verwacht.
- facultatief een inzicht hebben in bijzondere gevaarsituaties zoals het redden van inzittenden uit een in het water gereden wagen, redden aan sluizen, ijsongevallen enz… .
- Zijn rechten kennen maar ook zijn plichten. (aansprakelijkheid, verzekering)
- Kennis hebben van de soorten kwallen en behandelingswijzen bij contact. (onderscheid kunnen maken tussen gevaarlijke en minder gevaarlijke soorten)
- De parameters betreffende de strandwaterkwaliteit kennen en de gegevens kunnen interpreteren.
- Inzicht hebben in de totaalprocedure van een reddingsoperatie.
Middelen: Personeel: profiel van redder aan zee: vaardigheden
- De werk- en/of hulpmiddelen deskundig kunnen gebruiken.
- elementaire bootvaardigheid (vaartechniek)
- Een drenkeling kunnen reanimeren (hartmassage en beademing) ook na zware inspanning.
- De eerste zorgen toedienen voor gekwetsten. (in het bijzonder schaaf- en steekwonden, hondenbeten, hitteslag, insectenbeten, e.d.)
- De techniek van stabiele zijlig kunnen uitvoeren.
- Correct met vlag en hoorn omgaan (indirecte communicatie)
- Correcte communicatie van toestellen als portofoon, telefoon.
- Doorheen een branding kunnen zwemmen.
- Een drenkeling kunnen oriënteren en gericht ernaar toe zwemmen.
- Een drenkeling kunnen vervoeren.
- Tegen de stroom in kunnen zwemmen.
- Een elementaire kennis hebben van zeemanschap waaronder het kunnen maken van een aantal knopen.
- Totaalprocedure kunnen uitvoeren. (redden, verwittigen, reanimatie, transport)
Middelen: Personeel: profiel van redder aan zee: Attitudes
- Zin voor stiptheid.
- Zin voor verantwoordelijkheid.
- Kunnen werken in teamverband.
- Bereidheid om opgelegde taken correct uit te voeren.
- Bereidheid om conditie te onderhouden en te verbeteren.
- Respect opbrengen voor het toevertrouwd materieel.
- Op een vriendelijke manier autoriteit bewaren en klantvriendelijk informeren.
Middelen: Personeel: profiel van redder aan zee: fysische eigenschappen
- Goede conditie zowel loop- als zwemvermogen. ( schoolslag, crawl)
- Goed zichtvermogen buiten en in het water.
- Voldoende kracht hebben (motor op gang trekken, boot van op het strand naar zijn bergplaats brengen, drenkeling kunnen vervoeren, tegen de stroom in kunnen zwemmen, verplaatsen van mirador.)
Middelen: Personeel: profiel van redder aan zee: psychische eigenschappen
- Zelfvertrouwen, negatief is een overdreven angstgevoel zodanig dat in bepaalde situaties men zijn taak niet kan verrichten (bvb. het niet durven zwemmen doorheen een sterke branding.)
- Stressbestendigheid. (kan geoefend worden)
Middelen: Financiële middelen
Gemeenten storten ieder jaar een werkingsbijdrage (in 2020: 164.000 euro)
Vlaamse overheid voorziet een structurele bijdrage van 120.000 euro (een deel ervan dient voor opleiding redders aan zee)
Sponsors/ Partners: AXA en Isuzu en Vlaamse Milieumaatschappij geven elk jaar een bijdrage in de werkingskosten d.m.v. een financiële of materiële bijdrage
subsidies: soms kan IKWV rekenen op subsidies (Toerisme Vlaanderen, Europees)
De gemeenten zelf betalen loon van de redders (meer dan 4.500.000 euro op jaarbasis) en ook werkingskosten en onderhoud van gebouwen en berging materiaal.
Middelen: Materieel
Wordt besproken in hoofdstuk 5
bv. Boten, Motoren, Kajaks, Trailers, Miradors, Boeien, Kledij, Vlaggen, Borden,…
patrimonium eind 2020: - 83 boten - 4 jetscooters - 25 kayaks - 90 motoren - 95 miradors - 962 boeien - 96 trailers kledij, vlaggen, informatieborden
