Hfst 5t/m9 Flashcards
Welke koppels kunnen de DNA-basen maken? En met hoeveel waterstofbindingen?
- A:T met twee waterstofbindingen
- C:G met drie waterstofbindingen (iets sterker)
Wat is een niet-canoniek basenpaar? Noem een voorbeeld
- Minder stabiele waterstofbruggen tussen DNA-basen
- Bijvoorbeeld in RNA:
- het wobblebasenpaar G:U of
- het hoogsteenbasenpaar A:C
Bij welke temperatuur dreigt DNA uit elkaar te smelten?
70 graden celsius
Benoem op welke manieren het DNA compact wordt gemaakt van klein naar groot
1) Binding aan eiwitten zoals histonen = chromatine
2) acht histonen = octomeer
3) 146bp DNA gewikkeld om octomeer = nucleosomen
4) kralenketting aan nucleosomen
Daarnaast is het DNA gevouwen tot filamenten van 30nm breed
Hoeveel chromosomen bevat een somatische cel in het lichaam?
46 chromosomen
Benoem de twee typen van chromatine en wat deze betekenen
- Heterochromatine = niet-coderend, condens
- Euchromatine = meer coderend, meer C:G en minder
condens
Wat is kenmerkend voor actief chromatine?
- Is selectief gebonden aan high mobility group (HMG)-eiwitten
- Histonen vaak geacetyleerd
Benoem de drie delen van een chromosoom
- korte arm = p (petit)
- lange arm = q
- centromeer
Wat is kenmerkend voor het centromeer?
- super gecondenseerd
- geen genetische informatie
- plek waar tijdens celdeling twee dochterchromatiden
verbonden zijn
Hoe wordt de locatie van genen in het genoom aangegeven?
1) Chromosoomnummer
2) Arm
3) Nummer van de G-band
(geteld vanaf het centromeer)
Wat is de functie van helicasen?
Verbreken de waterstofbruggen tussen DNA-basenparen d.m.v. de hydrolyse van ATP
Welke ziekte heeft te maken met ontbrekende helicasen?
Het syndroom van Werner
Wat is de functie van Single strand binding proteins?
Deze voorkomen dat de helix zich opnieuw vormt
Door welk enzym worden de desoxynucleotidetrifosfaten gekoppeld?
DNA-polymerase
Teken het replicatieproces van DNA
Zie pagina 55 Medische Celbiologie
Wat doe DNA-topo-isomerase I?
- opent een van de twee DNA-ketens en maakt deze aan de andere kan van de DNA-streng weer dicht
- Vermindert hierdoor een draaiing in de helix
Tegen welk probleem loopt DNA-polymerase aan met betrikking tot het beginnen met glijden over de DNA-keten?
- Het moet al voor het 3’-einde van de moederstreng binden
- Het DNA-molecuul wordt dus elke keer korter
- Telomerasen verlengen aan de 3’-keten
- D.m.v. deze telomeren kan ook het uiteinde gecodeerd worden.
Van welke factoren is de stabiliteit van het genoom afhankelijk?
- De hoeveelheid bestede energie aan de genoom instandhouding
- De aanwezigheid van mutagene factoren
- De noodzaak om zich snel aan te passen
Welke twee soorten mutaties bestaan er? En welke is zeldzamer?
- Kiembaanmutaties
- Somatische mutaties
De kiembaanmutaties zijn zeldzamer, doordat deze goed bewaakt zijn
DNA wordt vaak blootgelegd en is kwetsbaarder voor mutagene invloeden
Welke twee activiteiten heeft DNA-polymerase?
- 5’-3’-polymeraseactiviteit
- 3’-5’-exonucleaseactiviteit
(wegknippen tot een juiste OH-groep gevonden wordt)
Teken het Mismatch repair systeem
pagina 64 van Medische Celbiologie
Hoe ontstaat DNA-schade?
- Molecuul botsing
- UV-straling
- zuurstofradicalen
- mutagene factoren
Benoem twee vormen van DNA-schade
- Depurinaties = G of A gaat verloren, alleen suikergroep blijft over
- Deaminatie = het verlies van een NH3-groep
Waarvoor staan de afkortingen BER en NER? En wanneer vindt dit plaats?
- Voor base excision repair en nucleotide excision repair
- Bij chemische schade aan het DNA
Wat gebeurt er bij BER?
- DNA-glycosylase-enzymen herkend en verwijdert 1 foute
base - AP-endonuclease herkend kale suikergroepen
en het fosfodi-esterase-enzym verwijdert deze
Wat gebeurt er bij NER?
- Het nuclease-enzymcomplex herkend meerdere foute basen
- Het DNA wordt aan weerszijden opgeknipt en hersteld
Welke ziektes hebben problemen met NER?
- Xeroderma pigmentosum
- Syndroom van Cokayne
Wat zijn “mutatiehotspots” in het DNA?
Regio”s in het DNA met veel herhalende drielettersequenties
(AGC AGC AGC)
Hoe worden delen van het DNA rijk aan C- en G-basen genoemd?
CpG-eilanden
Hoezo zijn CpG-eilanden zo vatbaar voor mutaties?
- Deaminatie van een ongemethyleerde C-base levert een uracil op
- Deaminatie van een gemethyleerde C-base levert een thymidine op, onleesbaar voor het BER
Wat verschilt RNA-polymerase met zijn DNA-variant?
- Bindt A, G, C en U als complementaire basen
- Suikergroep is een Ribose i.p.v. deoxyribose
- In staat om losse nucloetidetrifosfaten te koppelen
i.p.v. d.m.v. een 3-OH-groep
Van welk poymerase maakt tRNA gebruik van? En mRNA?
- RNA-polymerase III
- RNA-polymerase II
Wat gebeurt er met tRNA na de eerste transcriptie?
1) De 5’-cap wordt verwijderd door RNase P-enzym
2) De 3’-poly-A-staart en de laatste basen worden verwijderd door exon- en endonucleasen
3) Een CCA-sequentie wordt vastgemaakt aan het 3’-einde door tRNA-nucleotidyltransferasen
4) Intronen worden uit het RNA gespliced
5) Nucleotiden worden chemisch veranderd
=> verschil chemische eigenschappen tRNA’s
Welk enzym bevestigt een aminozuur aan zijn bijbehorende tRNA?
aminoacyl-tRNA-synthetasen (aaRS)
Wat is het discriminatornucleotide?
De sequentie van het anticodon, vóór de CCA-sequentie. die het tRNA herkenbaar maakt voor eiwitten
Op welke drie manieren is het tRNA herkenbaar voor een eiwit?
- Door de discriminatornucleotide
- Meerdere positieve
- En negatieve herkenningspunten
Welke enzymatische stappen zorgt aaRS voor?
1) Het aminozuur wordt energetisch opgeladen
(ATP verbruikt)
2) Het synthetase komt in een tweede reactie weer vrij
3) Aminozuur wordt aan tRNA gebonden = aminoacyl-tRN
(aa-tRNA)
Waaruit bestaat het ribosoom?
- Een 60S-subunit
- Een kleinere 40S-subunit
Wat is de functie van de ribosomale subunits?
- 60S = Katalyseert de reactie die een aminozuur van zijn tRNA los maakt en koppelt aan de groeiende keten
- 40S = het samenbrengen van de aminoacyl-tRNA’s bij het mRNA
Uit wat voor bindingssites bestaat de 40S-subunit
- A = aminoacyl-tRNA-bindingsplaats
- P = peptidyl-tRNA-bindingsplaats
- E = exitplaats
Wat zijn de drie stopcodons?
- UAA
- UAG
- UGA