HC.8: Translationeel onderzoek voor prostaat en blaascarcinoom Flashcards
De huidige aanpak van prostaatkanker
Met en PSMA PET CT worden uitzaaiingen aangetoond
Behandelingsstrategieen gedurende progressie
- Watchful waiting / active surveillance
- Resectie
- Radiotherapie
- Chemotherapie
- ADT
Onderzoeksniveau’s
DNA → mutaties
RNA → gen expressie
Eiwit → eiwit productie
Metaboliet → enzym activiteit
Morfologie / cellulair gedrag → pathologie / imaging
Welk materiaal wordt gebruikt voor onderzoeksmethoden
Vloeibare biopsies (bloed, urine, speeksel, semen, CTCs)
FFPE
Ingevroren biobank: tumor en gezond weefsel
Levende biobank: experimentel modellen (cellijnen, organoids, xenografts)
Onderzoeksmodellen
In vivo modellen
In vitro modellen
In vitro modellen voor kanker
Cel-vrije modellen
- In vitro transcriptie translatie systemen
- Gezuiverde eiwitten
Primaire cel culturen
- Cellen zullen na een bepaald aantal delingen stoppen met groeien
Geïmmortaliseerde cellen uit normaal weefsel en kanker
- 2D cellijnen
- 3D organoids
Computer modellen
- Voorspellende modelen voor ontwerpen medicijnen
- Modellen die gedrag van eiwitten of kankercellen voorspellen
Voor- en nadelen in vitro modellen
Voordelen
- Gemakkelijk in gebruik
- Puur menselijk tumor materiaal
- Oneindige bron van tumorweefsel
- Eenvoudige manipulatie/behandeling
- Organ-on-chip systemen
Nadelen
- Vers tumormateriaal niet altijd eenvoudig te verkrijgen
- Verlies van heterogeniteit
- Niet fysiologische omgeving
In vivo modellen
Proefdieren waarbij spontaan kanker ontstaat
- Natuurlijke wijze
Proefdieren waarbij kanker geïnduceerd kan worden
- Hormoon
- Carcinogene stoffen
- Transgene muizen
Proefdieren waarbij exogeen kanker getransplanteerd kan worden
- Humane xenograft modellen: immuun-deficiënte muizen
Voor- en nadelen xenograft modellen
Voordelen
- Fysiologische omgeving
- Puur menselijk tumor materiaal
- Oneindige bron van tumorweefsel
- Manipulatie/behandeling van muizen
Nadelen
- Vers tumormateriaal niet altijd eenvoudig te verkrijgen
- Muis achtergrond
- Geen immuunsysteem
- Ethische aspecten
Complexe patient-based modellen
Primaire tumor kweken
Weefselplakjes
Organ-on-chip modellen