HC7 - Stedelijk Trots Flashcards
Wat was de oorzaak van economische en ruimtelijke groei in Nederland in de zestiende eeuw?
De Nederlandse gewesten kwamen op tegen de katholieke Spanjaarden en splitsten zich in een aparte Republiek. Er waren veel immigranten die naar Nederland kwamen waardoor er in de zeventiende eeuw in Europa de grootste verstedelijking plaatsvond in Nederland.
Hoe zou je stedelijk trots definiëren?
Gebouwen komen tot uitdrukking gebaseerd op de bestuursstructuur. Ethiek inruilen voor esthetiek
-> Er kwam meer behoefte om woningen in te delen
Wie was de observeerder van de Nederlandse stadsstructuur?
Sir William Temple
Wie werden er voornamelijk afgebeeld in schuttersstukken?
Opdrachtgevers
Wat is een voorbeeld van landschapskunst waarbij de stad het onderwerp is?
‘Gezicht op Haarlem met bleekvelden’, Jacob van Ruisdael.
-> ‘‘Haarlempje’’
Wie was Simon Stevin?
Hij maakte de perfecte modelplattegrond voor hoe hij dacht dat de optimale ordening van de Hollandse handelsstad eruit hoort te zien. Zijn plan bevatte symmetrie en gelijkzijdigheid. Dit plan is nooit uitgevoerd.
Wat was de eerste stap in de stadsuitbreiding?
Aanpassingen maken binnen de stad:
- Binnenplaatsen en tuinen dichtbouwen
- Tussenstraten volbouwen
- Kloostercomplexen in oude vrouwen/mannen huizen ombouwen.
Waarom zou men in eerste instantie zo veel mogelijk binnen de stad zelf willen bouwen?
Omdat een officiële uitbreiding van een stad veel voorbereiding en planning vergt in combinatie met de hoge kosten.
Wat was de aanleiding om de stad Utrecht uit te breiden?
In 1680 wilden de stadhouder drie grachten graven en hiervoor was het handig om uit te breiden. Hiervoor werd een papieren grachte/stadsplan gemaakt met als doel de stad twee keer zo groot te maken.
Welke drie praktische motieven waren er om een stad uit te breiden?
- ‘Tot cieraet’ = Om de stad meer te ‘‘versieren’’ of meer status te geven door middel van esthetische architectuur
- ‘Tot dienst’ = vanwege de economische uitbreiding*
- ‘Tot profijte’ = Vanwege ruimtelijke gemakkelijkheid*
Noem voorbeelden van functiescheiding binnen de stad Enkhuizen
- Een plek voor havens
- Voor haring bedrijven
- Om haring te bewaren
- Voor een touwlaan
Waarom verliep de uitbreiding van Amsterdam niet volgens plan?
Door de vele immigranten die in de stad wilden wonen en omdat er geen plek was gingen deze mensen zich buiten de muren vestigen wat heel gevaarlijk was in die tijd.
= illegale voorsteden
Wat was de oplossing voor illegale voorsteden?
Verdichting + Vergroting
Uit welke delen bestaat Amsterdam?
- Onderste deel - Havenuitbreiding
- Kern/grachtengordel - luxe woongebied
- Jordaan/Oosten - arbeiderswoningen, veel slootjes
Wat was een manier van ordening in het centrum van Amsterdam?
Ophoging van sloten -> Verkaveling = Het indelen van een perceel in meerdere percelen bouwgrond. -> Zorgt voor bouwzekerheid (opkopen percelen)
Op welke manier werden armen geweerd uit het centrum/luxe woongebied?
Door keurblokken te bouwen die dus gecontroleerd en gekeurd werden
Wat zijn pronkkaarten?
Dat zijn stadskaarten met aan de rand afbeeldingen van publieke gebouwen
Wie was Willem van der Helm?
De stadsbouwmeester van Leiden
Wat deden bouwmeesters en architecten?
Die beeldden buiten bouwbedrijven gebouwen af
Waarom moesten stadhuizen uitebreid worden?
Omdat een stadhuis vele functies heeft en dus veel ruimte moet hebben om al deze functies een plek te geven.
Benoem de typologie van het stadhuis van Antwerpen.
- Monumentaal gebouwd
- Voorgevel geaccentueerd door topgevel (centrum)
- Invloed hollandse renaissance
- Verwijzingen klassieke architectuur (nieuw in zestiende eeuw)
- Wapens (nieuw in zestiende eeuw)
-> Dit stadhuis was een voorbeeld voor veel andere stadhuizen uit die tijd
Benoem de typologie van het stadhuis in Leiden.
- Krijgt in de zestiende eeuw een nieuwe voorgevel
- Bestaande uit middeleeuwse panden
- Toren
- Siermotieven op de topgevel
Wat waren redenen om het oude stadhuis van Amsterdam te verbouwen?
- Het was grotendeels afgebrand
- Praktische reden: De oude vorm paste niet bij de nieuwe status van de stad
Waar stond het nieuwe stadhuis in Amsterdam symbool voor?
Het stadhuis werd gezien als ‘vredestempel’ en stond symbool voor de overwinning en het einde van de oorlog.
Waaraan kan je herkennen dat het stadhuis een belangrijk punt in de stad was?
Om het stadhuis uit te breiden werd er ruimte vrijgemaakt om het stadhuis heen. Hiervoor moesten huizen gesloopt worden zodat het stadhuis ook van alle kanten goed te zien was.
Benoem de typologie van het stadhuis van Amsterdam
- Andere vormentaal dan in Antwerpen -> Hollands Classicisme, gebaseerd op Palladio
Dit zorgt voor een heell sober uiterlijk - Motieven toegepast in mathematisch programma
- Geen trapgevel, maar fronton
- Beelden: Personificatie Vrede + Atlas
- Plattegrond ook mathematisch ingedeeld
Wat zijn waaggebouwen?
= Utilitaire gebouwen waarin goederen gewogen werden.
Deze werden vaak gebouwd bij waterkruisigingen en werden voornamelijk in de hoogte gebouwd
Wat was er opvallend aan de architectuur van Nederland in die tijd?
‘Niet alleen stadhuizen en vergaderzale, maar ook schijnbaar eenvoudig, zuiver utilitaire gebouwen krgen een rol toebedeeld in het uiterlijk vertoon van het gezag. Een dergelijk bouwbeleid was in de omringende landen nogal ongewoon.’
