HC6 - Van Wittenberg tot Goa Flashcards
Wat hing Maarten Luther op de deur van de slotkerk in Wittenberg?
Een proefschrift met 95 stellingen over zijn bevindingen over het katholieke geloof.
Wat was stelling één uit die proefschrift?
Deze stelling gaat over de boetedoening van de mens en is een verwijzing naar Matheus 4.17
-> ‘Toen onze Heer en Meester Jezus Christis zei: ‘‘Doe boete’’, wilde hij dat het gehele leven van zijn gelovigen op aarde een voortdurende boetedoening zou zijn.’
Op welke man had Maarten Luther kritiek?
Johan Tetzel, dit was de hoofdleider van de aflatenhandel
Wat is een aflaat?
(Indulgentia -> Kapitalisme) Dit was een middeleeuwse theologie waarbij je met een brief straffen voor zonden van God af kon kopen. Hiermee kon je je tijd in het vagenvuur verkorten.
Rond welk jaar begon de Reformatie?
1555
Wie was er essentieel voor het verspreiden van Maarten Luthers ideëen?
Lucas Cranach
Waarom sloot Frederik de Wijze zich aan bij de ideëen van Maarten Luther?
Hij vond dat de paus te veel macht had. Hij had dus meer politieke redenen.
Op welke manier werden Luthers ideëen onder andere verspreid?
Aan de hand van prenten en portretten van Luther en andere bekeerde Lutheranen zoals Hendrik de Vrome & Catharina Mecklenburg.
Waarom waren Adam en Eva zo populair onder protestanten?
Vanwege de erfzonden van Adam en Eva -> Mensen moeten open staan voor reflectie.
Op welke manier was de reformatie belangrijk voor de drukpers?
Dit was de eerste keer dat de drukpers op zo’n grote schaal gebruikt werd.
-De houtgravures van Cranach over Luther werden steeds opnieuw gedrukt om te verspreiden.
- Ook werden er veel interactieve spotprenten gemaakt met pauselijke grapjes.
Hoe noem je zulke interactieve spotprenten met pauselijke grapjes?
Volvelles. Dit was vaak een ronde schijf die je kon ronddraaien. Zo kon je de paus steeds een ander gezicht geven door de schijf rond te draaien.
Wat was het nieuwe belangrijke centrum van Europa?
Vlaanderen en Brabant
Hoe laat de verbeelding van ‘Rust op de vlucht naar Egypte’ de nieuwe situatie van de maatschappij zien?
Adriaen Isenbrant en Ambrosius Bensom lenen modellen voor hun schilderijen van elkaar. Zo konden ze gemakkelijk snel veel schilderijen produceren wat in verbinding staat met de instelling van die tijd: Kwantiteit is belangrijker dan kwaliteit
-> Het begin van kapitalisme
Welke kunstgedreven activiteit werd voor het eerst in antwerpen gehouden?
De kunstbeurs en handelsbeurs in Onze-Lieve-vrouwenpand.
Wat was een bekend thema binnen de kunst in deze periode?
De kruisiging van Christus.
Het schilderij van Pieter Aertsen is gemaakt voor het begijnhof en het had als doel om meer vrouwen erbij te krijgen. Op het schilderij zijn namelijk veel vrouwen aanwezig.
Hoe zou je de beeldenstorm ook wel kunnen noemen?
Pessimistische kunst protestantisme (prent Frans Hogenberg)
Wat is er gebeurd met het drieluik van Pieter van Aelst ‘Rust…Egypte’?
Het is meegenomen door vluchtelingen uit Antwerpen, (omdat ze zich identificeerde met de boodschap of omdat ze het wilden redden van de vernielingen?)*
Wat waren de ideëen van Johannes Calvijn?
- Je mag God niet afbeelden -> Volgens hem verbiedt God in de wet om Hem af te beelden.
- Je mag geen heiligen afbeelden -> Alles dat afkomstig is uit de hemel of de hel is verboden af te beelden
- MAAR niet alle kunst is slecht. Kunst is namelijk iets dat gegeven is door God.
Wat waren de nieuwe regels van het Concilie van Trente (1545-1563)?
- Eenvoud en begrijpelijkheid
- Focus op Christus en/of Maria (minder op andere heiligen)
- Decorum = geen naakt
- Oproepen van emotie en medeleven
Wat voor effect had het Concilie van Trente?
Door deze nieuwe regels verschenen er weer meer kunstwerken in kerken. Hertogen die een liefde voor kunst hadden lieten veel opdrachten uitvoeren om weer meer kunst in kale kerken te krijgen, zoals aartshertogen Albrecht en Isabella dat deden in Antwerpen (schilderij Willem van Haecht)
Wie was Peter Paul Rubens?
Dit was een hofschilder die portretten van aartshertogen populariseerde. -> ‘Portret van aartshertogin Isabella Clara Eugenia als clarissenzuster’
Wat was het symbool voor de contrareformatie?
Heilige Christoffel (dit was ook een schilderij van Rubens)
Wat is er zo bijzonder aan Rubens’ ‘Kruisafneming’ (1611-14)?
- Op dit schilderij zijn heiligen niet statisch afgebeeld, wat iets nieuws is voor die periode
- Dit schilderij schept een emotionele connectie met het publiek
- Inspiratie van het antieke beeldhouwkunstwerk Laocoon
Wat was het doel van de Contrareformatie volgens Sarah J. Moran?
Om een boven zintuigelijke spirituele ervaring te creëren en een connectie te krijgen met het publiek.
Wat zijn voorbeelden van verdere kunstwerken uit deze periode die een dramatisch effect gebruiken om een connectie met de kijker te creëren?
‘Vijftien mysteriën van de Rozenkrans’ was een serie schilderijen die het verhaal van de kruisiging van Christus vertelt:
- Antoon van Dijck: Voorstelling van Christus en Maria samengevoegd om meer emotie op te roepen + Dramatische compositie + Schilderij hoger opgehangen om te imposeren
- Jacob Jordaens: Zonsverduistering -> Dramatische kleuren + diagonale & paralellen lijnen
Wat was een verandering in de architectuur?
Kerken werden herbouwd met kloosters erbij en er weredn jezuïtenkerken gebouwd.
Wat was het doel van de jezuïten?
Zoveel mogelijk mensen bekeren
Wie was een populaire jezuiet?
Ignatius van Loyola
Wat is het doel van het altaarstuk ‘Wonderen van de Heilige Franciscus Xaverius’?
Verheerlijking Jezuïtenorde in Azië. Je kan in het schilderij zien dat er een hindoebeeld vernietigd wordt. -> Hier worden niet heiligen benadrukt maar de missionarissen.
Wat is Goa?
Een stad in Potugees Indië waar een markt is waar de verhandeling van specerijen plaatsvindt.
Franciskaanse kerk, Goa (ik snap de verbinding niet helemaal, dus ik weet ff geen vraag)
Stanaard indeling
Hoe tropischer het klimaat, hoe kleurrijker
Op welke kerk is de jezuïtenkerk in Antwerpen gebaseerd?
Basilica of Bom Jesus gelegen in Oud-Goa.
Wat is er in de Bom jesus basilica voor ‘schat’ te vinden?
Een zilveren kist met daarin de mummie van missionaris Franciscus Xaverius
Welk jaar was het hoogtepunt van de Contrareformatie en wat waren kenmerken ervan?
1624:
-> Rituelen zijn belangrijk
-> Architectuur is hierbij belangrijk
-> Processies lopen via verschillende heilige locaties (kerken)
