HC.5; Nieuwe ontwikkelingen in de radiotherapie

Question 1

Balans in de radiotherapie

Answer 1

Balans vinden tussen tumorcontrole en schade gezonde weefsel
Biologische maatregelen
- Fractionering van bestraling
- Chemoradiatie / bioradiatie
Fysische maatregelen

Question 2

Tumor controle curve

Answer 2

Radiosensitieve tumor heeft een grote therapeutische ratio
- Weinig dosis nodig om tumorcontrole te verkrijgen
- Weinig kans op late weefselschade
Radioresistente tumor heeft een kleine therapeutische ratio

Question 3

Voorbereiding voor radiotherapie

Answer 3

Positionering
Plannings-CT scan
Definiëren doelvolumes

Question 4

Radiotherapeutische technieken

Answer 4

External beam radiotherapie met fotonen
- 2D/3D - enkele separate bundels
- IMRT / VMAT
- Stereotactische radiotherapie
Brachytherapie
Protonen

Question 5

Inverse planning

Answer 5

Eisen formuleren voor doelgebied en normaal weefsel.
Radioloog vult voorwaarde voor bestraling in in de planningscomputer en die maakt hiermee een optimaal behandelplan. Ook berekent hij de intensiteit modulatie, er worden wel 20-100 bestralingsbundels gebruikt. De intensiteit van bestraling van 1 bundel kan je variëren. Intensiteit wordt tijdens bestraling gereguleerd door luifjes die telkens van vorm veranderen.

Question 6

Stereotactische radiotherapie

Answer 6

Klein doelgebied
Precisiebestraling
- Positionering
- Tumor tracken met fiducial tracking
Hoge dosis per fractie

Question 7

Principe brachytherapie

Answer 7

Het geven van een hoge tumordosis in een beperkt volume met maximale sparing van de omringende gezonde weefsels. Het dosis tempo neemt met toenemende afstand tot de radioactieve bron zeer snel af
Kwadratenwet: dosis omgekeerd evenredig met het kwadraat van de afstand

Question 8

Vormen brachytherapie

Answer 8

Intraluminaal: bronchus, oesophageus
Intracavitair: baarmoederhals, vagina, neusholte
Interstitieel: in zachte weefsel zoals tong, mondbodem

Question 9

Voordelen brachytherapie

Answer 9

Betere sparing omringende gezonde weefsels
Hogere dosis direct rondom catheters
Dosis in kortere tijd gegeven

Question 10

Nadelen brachytherapie

Answer 10

Tumorvolume mag niet te groot zijn
Niet geschikt voor alle tumorlocaties
Lokale of algehele verdoving nodig
Opname op verpleegafdeling

Question 11

Radiotherapie met protonen

Answer 11

Bij radiotherapie met protonen heb je minder straling nodig en het stopt direct bij de tumorgrens, waardoor het gezonde weefsel beter gespaard wordt. Deze techniek is wel heel duur

Question 12

Protonentherapie in Nederland

Answer 12

Groningen
Delft
Maastricht