HC.4: Bloed en bloedcellen

Question 1

wat is de functie van bloed?

Answer 1

transport van moleculen en cellen ten behoeve van homeostase

Question 2

wat is homeostase?

Answer 2

vermogen van een organisme om het interne milieu constant te houden

Question 3

wat is de samenstelling van bloed?

Answer 3

plasma (weefselvloeistof)

• 92% water
• 8% plasma eiwitten (fibrinogeen (vezels), albumines, globulines), org. moleculen, zouten

tussenstof

• (transport-) eiwitten
• stollingsfactoren

cellen

• erytrocyten (rode bloedcellen)
• trombocyten (bloedplaatjes)
• leukocyten (witte bloedcellen)

Question 4

wat houdt ‘serum’ in?

Answer 4

serum = plasma - stollingsfactoren

Question 5

wat is electroferese?

Answer 5

scheiding van de eiwitten in het bloed door middel van ladingsverschillen.

Question 6

wat is electroferese?

Answer 6

scheiding van de eiwitten in het bloed door middel van ladingsverschillen.

Question 7

welke bloedeiwitten onderscheiden we bij electroferese?

Answer 7

albumine, alpha-globulinen, beta-globulinen, gamma-globulinen

Question 8

wat zijn alpha-globulinen?

Answer 8

oa. enzym-inhibitoren, transport-eiwitten

Question 9

wat zijn beta-globulinen?

Answer 9

oa. transferrine, LDL (cholesterol)

Question 10

wat zijn gamma-globulinen?

Answer 10

immunoglobulinen (antistoffen)

Question 11

welke 3 typen bloedcellen tref je aan in bloed?

Answer 11

• erytrocyten (rode bloedcellen)
• trombocyten (bloedplaatjes)
• leukocyten (witte bloedcellen)

Question 12

waarom hebben erytrocyten een bi-concave vorm?

Answer 12

• oppervlaktevergroting, betere gasuitwisseling

- makkelijk de capillairen passeren

Question 13

wat is sferocytose?

Answer 13

aandoening waarbij de bi-concave vorm van erytrocyten verdwijnt, rode bloedcel wordt een bolletje en is nu gevoeliger voor afbraak. gasuitwisseling gaat ook slechter.

Question 14

leg koolstofmonoxide vergiftiging uit

Answer 14

CO bindt goed aan hemoglobine en deze binding is irreversibel. de bindingsplaats voor zuurstof wordt hiermee geblokkeerd. na een tijdje vertoont een vergiftigd persoon de volgende verschijnselen:

• hoofdpijn
• misselijk
• duizelig
• benauwd
• buiten bewustzijn

Question 15

hoe worden de bloedgroepen A, B, AB en O onderscheiden?

Answer 15

afhankelijk van het type bloed dat je hebt, worden er vlak na de geboorte antistoffen aangemaakt in je lichaam. dit kunnen O, A of B antigenen zijn. op elk antigen zit een suikergroep die bepaalt welke bloedgroep je hebt.

Question 16

welke bloedgroep heeft een universele donor?

Answer 16

bloedgroep O

Question 17

welke bloedgroep heeft een universele ontvanger?

Answer 17

bloedgroep AB

Question 18

waar en waardoor worden trombocyten (bloedplaatjes) aangemaakt?

Answer 18

in het beenmerg door megakaryocyten. eigenlijk zijn trombocyten afsnoeringen vh plasma en membraan van de megakaryocyt

Question 19

wat is de functie van trombocyten?

Answer 19

bloedstolling:

1. tr hechten aan beschadigde vaatwand (plug)
2. activatie stollingscascade:

protrombine –> trombine

trombine zet vervolgens fibrinogeen om in fibrine

3. er vormt zich een netwerk dat de wond dicht. deze wordt na de genezing opgeruimd.

Question 20

wat is de functie van leukocyten (witte bloedcellen)?

Answer 20

oproepkrachten tegen infectie, beschermen van lichaam tegen lichaamsvreemde stoffen

Question 21

welke typen leukocyten kennen we?

Answer 21

• neutrofiele granulocyt 40-80%
• eosinofiele granulocyt 0-6%
• basofiele granulocyt 0-2%
• lymfocyt 15-50%
• monocyt 6-10%

Question 22

waaruit bestaan lymfocyten?

Answer 22

zowel B-cellen als T-cellen

Question 23

wat is de functie van neutrofiele granulocyten?

= PMN = polymorphonucleaire granulocyten

Answer 23

• acute EERSTE reactie op ontstekingen (dmv korrels)
• fagocytose en doden bacteriën (enzymen, zuurstof-/stikstof-radicalen)
• oa. collagenase, lysozym, lactoferrine aanwezig

Question 24

wat is de functie van monocyten?

Answer 24

we spreken van monocyten wanneer die in de bloedbaan circuleert. monocyten zijn in staat de baan uit te treden en als sensor te functioneren in weefsels om vast te stellen als iets niet goed gaat, evt immuunsysteem activeren, fagocytose.

Question 25

welke typen monocyten kennen we?

Answer 25

macrofagen en dendritische cel (antigenpresenterende cel)

Question 26

waar vindt bloedcelvorming plaats?

Answer 26

beenmerg; borstbeen en heupbeen.

Question 27

waar vindt de bloedcelvorming tijdens de zwangerschap voornamelijk plaats?

Answer 27

lever

Question 28

hoeveel erytrocyten worden er per seconde geproduceerd en wat is hun levensduur?

Answer 28

240.000 per seconde met een levensduur van ca. 120 dagen.

Question 29

wat is de definitie van een stamcel?

Answer 29

• zelfvermeerdering / zelfvernieuwing
• pluripotentie (kan veel worden)
• lage delingsfrequentie
• hoge delingscapaciteit
• lange termijn-herstel bij transplantatie

Question 30

wat gebeurt er bij leukemie?

Answer 30

het beenmerg produceert teveel witte bloedcellen (leukocyten) die ook niet goed rijpen.

Question 31

T-cellen worden door de … opgevoed

Answer 31

thymus. hoewel, naarmate je ouder wordt, de thymus degenereert.