HC.2 Flashcards
Ovarium en endometrium carcinoom
Welke klachten geeft een ovarium carcinoom?
- geen
- vage gastro-intestinale klachten
- toename buikomvang
- mictie-/ defecatie problemen
- acute buik door ruptuur cyste of steeldraai
Wat is een beschermende factor voor ovariumcarcinoom?
de pil
meerdere zwangerschappen
hier zijn er minder ovulaties
Hoe ziet een gezond ovarium eruit?
gevuld met follikels en bindweefsel
Hoe ziet een afwijkend ovarium eruit?
gevuld met vocht
Welke beeldvormende diagnostiek doe je bij een ovariumcarcinoom?
echo
CT
Welk lab doe je bij een ovariumcarcinoom?
algemeen lab
markers: CA 125, CEA
kiemceltumoren: A1FP, hCG en LDH
sex cord stroma celtumoren: inhibine A en B, estradiol en AMH
Wat geeft CA 125 aan?
verhoogd bij prikkeling van het buikvlies
dus bij een grote cyste met laag CA 125, is er zeer wss geen doorgroei naar de buik
Wanneer is CA 125 ook verhoogd?
bij appendicitis en menstruatie
Waardoor is er een vroege intraperitoneale metastasering van het ovariumcarcinoom?
intraperitoneale lokalisatie van het ovarium
exfoliatieve groei
versleping van de tumorcellen
Wat zijn de kenmerken van een laag stadium ovariumcarcinoom?
- meestal bij toeval gevonden, zelden klachten
- chirurgie en volledige stagering
- prognostische factor: tumor graad
- onvolledige stagering: adjuvante chemotherapie
Hoe doe je een stageringsoperatie?
vaststellen of er uitzaaiingen zijn
kijkoperatie of snee
Wat voer je bij een stageringsoperatie uit?
- cytologie spoelvloeistof/ascites
- inspectie/palpatie gehele buikholte
- uterus en adnex extirpatie
- omentectomie
- stageringsbiopten
- lymfeklierdissectie
Wat is stadium IIb ovariumcarcinoom?
verdere uitbreiding kleine bekken
Wat is stadium III ovariumcarcinoom?
uitbreiding buiten het bekken of retroperitoneale klieren
Wat is stadium IV ovariumcarcinoom?
afstandsmetastasen: hersenen, lever, long en botten
Wat zijn prognostische factoren van een hoog stadium ovariumcarcinoom?
conditie
FIGO stadium
tumorgraad
grootte restlaesies na chirurgie
chemotherapie
BRCA status
Wat is de behandeling van hoog stadium ovarium carcinoom?
primaire of interval debulking chirurgie
6 kuren chemo met daarna PARP remmer bij respons
Wat is HIPEC?
warme chemotherapie door buik laten spoelen
Hoe ontwikkelt endometrium zich tot een carcinoom?
proliferatief –> cystes –> disordered proliferatief –> remodeling/thrombus/ variabele densiteit –> benigne endometriale hyperplasie –> atypische adenomateus hyperplasie –> carcinoom
Wat zijn risicofactoren voor endometrium carcinoom?
hormoon gebruik
obesitas
infertiliteit
nullipariteit
late overgang
leeftijd
diabetes
hypertensie
radiotherapie van het bekken
erfelijk(Lynch syndroom)
Waarom is obesitas een risicofactor voor endometrium carcinoom?
in vet zit oestrogeen, dit veroorzaakt mede proliferatie endometrium
Welke diagnostiek bij endometrium carcinoom?
echo: dikte endometrium bepalen
weefsel verkrijgen
Wat zijn de stadia van het endometrium carcinoom?
T1: beperkt tot corpus
T2: uitbreiding naar cervix
T3: naar buikholte of schede
T4: lokale uitbreiding naar blaas/rectum
Welke diagnostisch onderzoek doe je bij endometrium carcinoom?
bloedonderzoek
CA125
transvaginale echo
CT/MRI op indicatie
routine onderzoek op lynch syndroom