HC11: embryologie: embryogenese hart- en vaatstelsel

Question 1

Wat is de functie van de dooierzak?

Answer 1

Hier begint de vorming van vaatjes en bloedcellen.

Het extra-embryonaal mesoderm rondt de dooierzak vormt bloedeilandjes –> hierin worden bloed(stam)cellen en bloedvaten gevormd

Question 2

Door welke twee processen worden bloedvaten gevormd?

Answer 2

• vasculogenese: via de bloedeilandjes (endotheel blaasjes die fuseren tot vaatjes)
• angiogenese: uit alle vaten ontstaan nieuwe vaten (spreiding vanuit bestaande vaatjes)

Question 3

Wat is VEGF?

Answer 3

Signaalmoleculen die bij zuurstoftekort in weefsel worden uitgezonden –> stimulatie angiogenese

Door VEGF wordt Delta-like 4 expressie aangezet –> activatie Notch receptoren –> activatie aanliggende cellen tot deling

Question 4

Hoe ontwikkeld het hart zich?

Answer 4

hartbuis –> gekromde buis (2 kamerig hart) –> 4 kamerig hart

Question 5

Welke aanpassingen heeft het foetale hart zodat het (ondanks de uiteindelijke functie van een 4 kamerig hart) nu als twee kamerig hart kan functioneren?

Answer 5

1) foramen ovale –> rechter atrium, linker atrium, linker ventrikel
2) ductus arteriosus (Botalli) –> van truncus pulmonaris naar aorta, zodat training van rechter ventrikel kan worden ontwikkeld

Question 6

Waarom heb je een holte om de hartbuis nodig?

Answer 6

Anders kan het hart niet pompen/ bewegen

Question 7

Waar bestaat de primaire hartbuis uit?

Answer 7

endocard, endocardgelei, myocard

Question 8

Wat wordt er uit de endocardkussens gemaakt?

Answer 8

• De tweedeling tussen het atrium en de ventrikel
• hartskelet

Question 9

Wat wordt er uit de endocardrichels gemaakt?

Answer 9

• De tweedeling van de aorta en de truncus pulmonaris
• kleppen van de truncus pulmonaris en aorta
• hartskelet

Question 10

Op welke manier groeien de endocardrichels?

Answer 10

spiraalvormig –> het groeit uit tot een spiraalvormig septum: septum spiral

Question 11

Wat is de rol van de neurale lijst cellen bij de ontwikkeling van het hart?

Answer 11

Ze zorgen voor de tweedeling van de aorta en de truncus pulmonaris
problemen met neurale lijst –> problemen met septum spirale

Question 12

Waardoor sluit de ductus botalli na geboorte?

Answer 12

doordat er verhoogd zuurstof word gemeten trekt de ductus botalli samen (en verkleind het)

Question 13

Waardoor sluit het foramen ovale na geboorte?

Answer 13

Er ontstaat heel veel druk in de linker ventrikel, omdat er heel veel bloed vanuit de longen komt (doordat die zijn opengeklapt bij de geboorte).
Door de druk klapt het foramen ovale dicht.

Daarnaast word de druk in het rechteratrium lager doordat de navelstreng daar niet meer uitmond.

Question 14

Welke organen nemen de taak van de dooierzak over wat betreft de vorming van bloedcellen?

Answer 14

Allereerst de placenta + AGM (gebied rond dorsale aorta)
Daarna lever + milt
Tot slot beenmerg

Question 15

Waaruit bestaan bloedeilandjes?

Answer 15

Uit groepjes gedifferentieerde mesodermcellen (hemangioblasten).
perifeer gelegen hemangioblasten differentiëren tot endotheelcellen.
centraal gelegen hemangioblasten differentiëren tot bloedcellen

Question 16

Hoe ontstaan bloedvaatjes?

Answer 16

endotheelcellen –> stimulatie VEGF –> cel opnieuw delen –> ontstaan holtes –> verbinding holtes + cellen –> ontstaan vat

Question 17

Hoe wordt een lymfevat gemaakt?

Answer 17

Angioblasten vormen deze in aanwezigheid van transcriptiefactor Prox1

Question 18

Wat zijn de belangrijkste vaten in het vroege embryo (4 weken)?

Answer 18

• primitieve navelstreng, de hechtsteel
• arterieel systeem met dorsale aorta (verbonden met hart via kieuwboogarteriën en ventrale aorta)
• veneus systeem met vena cardinalis anterior, communis en posterior

Question 19

Wat is het verloop van de ontwikkeling van vena vitellina en de vena umbilicalis?

Answer 19

BELANGRIJK
- naar dooierzak: v./a. vitellinae –> later v. portae (v. vitellinae) en a. mesenterica superior (a. vitellinae)

• naar placenta: v./a. umbilicalis (vann de navel)

Question 20

Wat is de ductus venosus?

Answer 20

ontstaat in de lever en vormt een tijdelijke verbinding tussen v. umbilicalis en v. cava

na geboorte: lig. venosum

Question 21

Wat is uteroplacenntaire circulatie?

Answer 21

Dat het zuurstofrijke bloed uit de navelstreng komt –> pas in week 9

Question 22

Wat is een persisterende truncus arteriosus?

Answer 22

verstoorde opsplitsing
van truncus pulmonalis en aorta

Question 23

Wat is er aan de hand bij een transpositie van de grote vaten?

Answer 23

Er is een verkeerde aansluiting gemaakt –> aorta zit vast aan rechter ventrikel

Question 24

Wat is er aan de hand bij een persisterende ductus botalli?

Answer 24

De ductus botalli is dan na de geboorte niet gesloten

Question 25

wat is een persisterende ductus arteriosus/ septum defect?

Answer 25

ventiel klep tussen R en L atrium sluit niet goed

Question 26

Hoe wordt het aanleggen van het hart genoemd?

Answer 26

cardiogeen mesoderm

Question 27

Waar zit de instroom van het hart?

Answer 27

veneuze pool zit aan de caudale zijde (uitstroom zit craniaal)

Question 28

Wat is het verloop van de specialisatie van de hartbuis?

Answer 28

IFT = instroomkanaal
ERA + ELA = rechter enn inker embryonale atria
AVC: atrioventriculaire kanaal
ELV + ERV = linker en rechter embryonale ventrikels
OFT: uitstroomkanaal

Question 29

Wat gebeurd er met vena umbilicalis en arteria umbilicales na de geboorte?

Answer 29

v. umbilicalis –> lig. hepatis teres
a. umbilicalis –> lig. umbilicalis medialis

Question 30

Welke twee septa worden er gevormd?

Answer 30

1)septum primum –> L atrium (groeit naar binnen toe met een gat: ostium primum)
2)septum secundum –> foramen ovale