HC.1 DNA-schade en reparatie: deel 1 Flashcards
Wat is het centrale dogma van de moleculaire biologie?
Het centrale dogma van de moleculaire biologie stelt dat informatie overgedragen kan worden van nucleïnezuren (DNA en RNA) naar eiwitten, maar niet andersom.
Wat zijn puntmutaties?
kleine veranderingen op basepaar niveau
Noem drie puntmutaties
- transitie/stille mutatie: verandert wel een base maar aminozuur blijft hetzelfde (purine blijft purine, pyrimidine blijft pyrimidine)
- Transversie mutatie: Purine naar pyrimidine (en vv)
- Deletie: een of enkele baseparen
Kan leesraam veranderen, kan stopcodon worden, functie en structuur eiwit beïnvloeden - insertie: een of meer baseparen
Als aantal kan delen door drie, geen leesraam verschuiving
Noem twee soorten traversie mutaties?
- nonsense mutatie: codon wordt omgezet in stopcodon
- missense mutatie: aminozuur verandering in eiwit
Waartoe kunnen chromosomale afwijkingen leiden?
CIN fenotype = chromosomale instabiliteit
Noem 4 chromosoomafwijkingen
- translocaties: uitwisseling chromosoom strengen
- amplificaties: vermeerdering van een mutatie
- Deleties: stukken DNA verloren door dubbelstrengsbreuk op twee plekken
- Nummerieke afwijkingen: te veel of te weinig kopieën van een chromosoom = aneuploidie
Welke twee soorten translocaties heb je bij chromosoomafwijkingen?
- gebalanceerd: geen DNA verloren
- ongebalanceerd: wel DNA verloren
Hoe is een translocatie te zien (chromosoom)?
bij kleuring op een karyogram
Wat is het gevolg van een translocatie (chromosoom)?
Fusie-gen met fusie-eiwit met nieuwe functies, versterkte functie (overexpressie) of verloren functies
Gen volledig naar ander chromosoom met andere promotor waardoor veranderde activiteit
Noem een voorbeeld van een amplificatie en het gevolg hiervan (chromosoom)
DHFR-gen zorgt voor productie thymidine (nodig voor celgroei)
Methotrexaat is remmer van DHFR (cel dood)
Bij amplificatie van dit gen zal het effect van de methotrexaat teniet worden gedaan
Hoe kan een stuk DNA verloren gaan?
Door twee breuken binnen een chromosoom
Wat zijn de gevolgen van een deletie (chromosoom)?
Verlaagde Genexpressie van een eiwit
Verlies van heterozygositeit (LOH)
Wat is verlies van heterozygositeit?
Als het gezonde alles verloren is waardoor alleen het gemuteerde allel kan worden vermeerderd
Wat kan het gevolg zijn van aneuploidie?
over- of onderexpressie van een eiwit
LOH > het vermogen tot tumorsuppressie kan verloren gaan
Wat zijn epigenetische veranderingen?
Functionele veranderingen in het genoom die niet het gevolg zijn van een mutatie
Noem twee manieren van DNA-schade door chemische instabiliteit?
- spontane hydrolyse van N-glycosyl verbinding tussen suiker en base
- Spontane deaminiatie van basen
Wat hou je over bij spontane hydrolyse?
gedepurineerde suiker met een abasische site
Wat is het gevolg van een gedepurineerde suiker?
Bij de replicatie van het DNA wordt de abasische site overgeslagen waardoor er een deletie van 1 basepaar plaatsvindt
Hoe vaak gebeurt spontane hydrolyse en hoe vaak gebeurt spontane deaminatie?
- 9000x per cel per dag
- 400x per cel per dag
Wat gebeurt er bij deaminatie?
Een aminogroep verdwijnt van een base
Noem een voorbeeld van deaminatie en wat is het gevolg hiervan?
Cytosine verandert door deaminatie in Uracil
Bij replicatie wordt hiertegenover een adenine ingebouwd. Bij nog een keer replicatie wordt er een thymine ingebouwd. Er heeft dan een transitie mutatie plaatsgevonden (pyrimidine naar pyrimidine) en verandering in complementariteit