H7: Cryopreservatie Flashcards
Wat is de defenitie van Cryopreservatie?
Proces waarbij o.a. MLM(menselijk lichaamsmateriaal), gevoelig voor schade veroorzaakt door een niet gereguleerde chemische kinetiek, bewaard wordt door afkoeling tot zeer lage temperaturen -> bewaring gameten, embryo’s en gonadaal weefsel in het kader van medisch begeleide voortplanting (MBV) of voor medische indicatie (MI).
Welke verschillende types MLM zijn er?
Binnen de fertiliteit?
-Zaadcellen
-Testiculair of epididymair weefsel
-Eicellen
- ovarieel weefsel
- Zygoten of bevruchte eicellen
- Embryo’s/blastocysten
Wanneer worden zaadcellen ingevroren?
bij patiënten die:
o Chemo- of radiotherapie moeten ondergaan (MI): nu terugbetaald door
RIZIV voor welomschreven aandoeningen t.e.m. 44 jaar
o Spermastaal van uitzonderlijk slechte kwaliteit hebben als back-up staal
(MBV)
o Productieproblemen hebben: moeite om spermastaal te produceren op
het moment van de eicel pick-up (MBV)
o Afwezigheid op moment van de punctie (MBV) o Pre-vasectomie (social freezing)
Bij welke patiënten vriest men testiculair en epididymair weefsel in?
Patiënten met azoöspermie.
-> epididymaire aspiraten en/of testiculaire aspiraten of biopten genomen om te zoeken zaadcellen die indien mogelijk ingevroren worden als back-up staal.
Wanneer worden eicellen ingevroren?
o Chemo- en/of radiotherapie moeten ondergaan (MI): terugbetaald door
RIZIV voor welomschreven aandoeningen t.e.m. 35 jaar
o Op de dag van de OPU geen zaadcellen beschikbaar door
omstandigheden (vb. productieprobleem, geen zaadcellen gevonden)
minder uitgevoerd wegens hoge kost voor patiënt
o Social freezing
Wanneer vriest men ovarieel weefsel in?
Bij patiënten die chemo- en/of radiotherapie nodig hebben op jongere leeftijd of als er onvoldoende tijd is om patiënte te stimuleren voor het verkrijgen van eicellen
-> weefsel kan later terug ingeplant worden (succesvolle zwangerschappen)
Wanneer vriest met Zygoten of bevruchte eicellen in?
Overtollige zygoten worden ingevroren in kader van vruchtbaarheidsbehandeling.
Wanneer vriest met Embryo’s of blastocysten in?
In kader van vruchtbaarheidsbehandeling
Laatste 2: in fertiliteitsbehandeling inbegrepen (door RIZIV betaald); ook de dooi zit ingegrepen in de behandeling -> bewaring wettelijk vast gelegd op 5 jaar
Wat gebeurt er met Slow freezing?
Gaat langzaam uit gebruik raken omwille van minder goede resultaten dan de vitrificatie protocols.
Defenitie van Vitrificatie?
Specifiek voor fertiliteit?
= Het stollen van een oplossing waarbij de viscositeit verhoogt zonder dat er ijskristallen gevormd worden
-> gebruik van extreem hoge koelsnelheden.
Specifiek: Ultrasnelle afkoeling met zeer hoge concentratie cryoprotectans -> gameten en embryo’s in glazige amorfe toestand zonder kristalstructuren gebracht.
Verloop Vitrificatie voor eicellen /embryo’s/blastocysten?
Voor start vitrificatie aléén bij de blastocyst: eerst opening met infrarood -laser.
-> water kan embryo door osmose verlaten (hoeveelhied water in blastocyst is veel hoger dan in eicellen of embryo’s).
Daarna: Eicellen/embryo’s/blastocysten gedurende korte tijd blootgesteld aan zeer hoge concentraties cryoprotectans (oplopend) -> daarna direct in vloeibare stikstof gedompeld.
Procedure duurt 10 min en gebeurt op 37 C, eicellen uitgezonderd, die moeten op kamertemp.
Voordelen Vitrificatie t.o.v. slow freezin?
Geen ijskristalvorming mogelijk door hoge concentratie cryoprotectans en snelheid procedure -> betere overleving bij de dooi
Nadelen Vitrificatie t.o.v. slow freezing?
max. 2 embryo’s per procedure (10 min) ingevroren ->volledige procedure duurt langer dan bij slow freezing
(afhankelijk van het aantal in te vriezen eicellen/embryo’s/blastocysten).
Wat is de witness procedure bij ontdooing?
Dooicyclus
Altijd minimaal 2 mensen moeten controleren of het juiste ingevroren en geïndentiviceerde strootje eruit is gehaald.
Wat gebeurt er met de rietjes?
Dooicyclus
Ontsmet, opengeknipt en embryo’s uit rietjes verwijderd.
Wat als de embryo’s uit de rietjes gehaald zijn?
Dooicyclus
Onder microscoop worden embryo’s gezocht en overgebracht in het 1ste dooimedium, dooicyclus wordt doorlopen en overgebracht naar cultuurmedium -> evaluatie leefbaarheid
Wat is FRET?
Frozen Embryo Transfer