H3: Follikels en eicellen Flashcards
Waaruit zijn
Eicel-cumuluscomplexen opgebouwd?
- De eicel
- De corona: die bij rijpheid van de follikel een stervormige figuur rond de eicel
vormt - De cumulus: weefsel opgebouwd uit granulosacellen, die rondom de eicel ligt
Welke 5 fasen van rijpheid zijn er bij het Eicel-cumuluscomplex?
- Onrijp
- Intermediar
- Rijp
- Overrijp
- Atretisch
Hoe ziet de onrijpe fase eruit?
Cumulus en corona zijn dicht gepakt rondom de eicel; donkere cytoplasma en evt. germinaal vesikel (GV) zichtbaar
Hoe ziet de intermediare fase eruit?
De Corona is rondom de eicel sterk samengepakt; cumulus is lichtjes uitgespreid; een poollichaam is (nog) niet zichtbaar
Hoe ziet de rijpe fase eruit?
Corona vormt een stervormige figuur rondom de eicel; cumulus is uitgespreid; cytoplasma van de eicel is helder en het poollichaam is zichtbaar.
Hoe ziet de overrijpe fase eruit?
Corona kan grotendeels afwezig zijn; cumulus is sterk uitgespreid en vormt een gelatineuze, losse massa; cytoplasma eicel is nog helder; poollichaampje is nog zichtbaar.
Hoe ziet de atretische fase eruit?
Beperkte hoeveelheid granulosacellen rondom de eicel nog zichtbaar; cytoplasma eicel is zeer donker.
Wat is er uitzonderlijk aan de eicel?
De enige cel in het menselijk lichaam die zich (na bevruchting) kan ontwikkelen tot een nieuw individu. Diameter van 0,1mm -> grootste cel van het menselijk organisme.
Welke verschillende ‘soorten’ eicellen heb je?
- Primordiale kiemcel
- Primaire eicellen
- Mature (rijpe) eicel
Wat zijn de primordiale eicellen?
Primordiale kiemcel (= vroegst herkenbaar voorstadium van de eicel): conceptus is dan ong. 24 dagen; in de 4de tot 5de week migreren de primordiale kiemcellen (tot 1000 à 2000 cellen) naar de gonadale streek waar het ovarium zich zal ontwikkelen -> het aantal kiemcellen neemt dan sterk toe door mitotische deling, ze worden omgevormd tot primaire eicellen.
Wat zijn de primaire eicellen?
Wat gebeurt er? Hoeveelheden?
Max. 7x106 primaire eicellen zal bereikt worden rond de 7de maand zws vanaf dan daling tot 2x106 bij de geboorte en tot 40 000 bij het begin van de pubertijd, hiervan komen hoogstens 400 tot 500 vrij bij ovulatie.
Primaire eicellen bevinden zich nog steeds in de profase van de 1ste meiotische deling -> 2de meiotische deling o.i.v. LH-piek kort voor de eisprong: herstart meiose is het begin van de rijping primaire eicel tot een rijpe eicel.
Waardoor wordt de mature eicel gekenmerkt?
Een helder cytoplasma en is opgebouwd uit:
- De zona pellucida: proteïnerijke laag rondom de eicel
- Het poollichaam: resultaat van de 1ste meiotische deling van de primaire eicel
- De perivitelline ruimte: ruimte tussen zona pellucida en eicel
Hoe worden eicellen, naargelang hun rijpheid, ingedeeld?
- GV = eicellen met een germinaal vesikel (GV): onrijpe eicellen met een sterk gekorreld cytoplasma -> kunnen niet gebruikt worden voor een behandeling (hebben minimum 24u uitrijping nodig)
- MI (metafase I eicellen) = eicellen zonder poollichaam: hebben een grotere kans om nog uit te rijpen in cultuur (15 min-15u); bij uitrijping lang genoeg wachten om te insemineren (min. 2u)
Uitstoot poollichaam wil niet noodzakelijk zeggen dat nucleaire (kern) maturiteit is bereikt - MII (metafase II eicellen) = mature/rijpe eicellen met poollichaam: kunnen gebruikt worden voor IVF behandeling
Let wel! Het is niet omdat een eicel rijp is dat ze geen dysmorfismes of afwijkingen kan vertonen.
Wat te doen met patiënten die allemaal immature eicellen hebben?
Kunnen geholpen worden via in-vitro maturatie van deze eicellen
Op welke niveaus zijn er eicelafwijkingen mogelijk?
o Granulair cytoplasma
o Necrose van de eicellen o Vakuolisatie
o Accumulatie zacht endoplasmatisch reticulum o Afwijkende vorm van de eicel
o Afwijkende vorm van de zona pellucida
o…
Belangrijk afwijkingen te documenteren.
Wat kunnen oorzaken zijn van eicelafwijkingen?
Verschillende bijv. OHSS = ovarium hyperstimulatie syndroom
Wat is het nadeel van eicelafwijkingen?
Eicellen hebben wel dezelfde bevruchtingsgraad maar 50% meer kans op aneuploïdie -> dalende implantatiekansen.
Dysmorfismes zijn mede bepalend in de keuze van het terug te plaatsen embryo, te zwaar belast embryo zal niet de eerste keuze zijn om teruggeplaatst te worden.
