H5 klimaat geschiedenis

Question 1

Milankovitch-cycli algemene defenitie

Answer 1

cyclische baanbewegingen van de aarde die een rol spelen bij het korte termijn weer en lange termijn klimaat.
hebben invloed op hoeveelheid instraling.

Question 2

Milankovitch-cycli variatie grootte

Answer 2

variatie instraling tot 25% op midden vd aarde (30-60 graden)

Question 3

Milankovitch-cycli soorten (3)

Answer 3

excentriciteit (vorm vd baan)
obliquiteit (hoek vd as)
precessie (wiebelen van as)

Question 4

excentriciteit

Answer 4

• maat voor cirkelvormigheid van de baan om de zon.
• cyclus van 100.000 jaar
• wordt beïnvloed door zwaarte kracht Jupiter en Saturnus
• noordelijk halfrond: zomer 4,5 dagen langer dan winter
• nu meest cirkelvormig
• 3 jan. dichtbij - 4 juli veraf van de zon –> verschil 6,8% instraling

Question 5

obliquiteit

Answer 5

Hoek van de rotatie as
- 22,1 - 24,5 graden
- nu 23,4 graden (midden)
- cyclus 41.000 jaar
- hoe groter de hoek hoe extremer seizoenen
- grote hoek: deglaciatie (smelten glatsjers+ ijskappen)

Question 6

precessie

Answer 6

wiebelen om de as tijdens het draaien vd aarde
- komt door getijdenkrachten
- cyclus van 25.771,5 jaar
- seizoenscontrasten op halfronden verschillend hierdoor
- nu NH gematigd , ZH extreme seizoensvariatie (zomers heet daar)

Question 7

paleogeen (tijdschaal)

Answer 7

60 milj - 25 milj jaar geleden

Question 8

neogeen (tijdschaal)

Answer 8

20 milj - 3 milj jaar geleden

Question 9

Kwatrair (tijdschaal)

Answer 9

2 milj - 0 jaar geleden

Question 10

Holoceen (tijdschaal)

Answer 10

10.000 jaar geleden tot nu

Question 11

SST

Answer 11

sea surface temperature

Question 12

Walker circulatie

Answer 12

lucht circulatie in lagere troposfeer door verschillen in warmte verdeling.
west Pacific warm (lage termocline)
oost Pacific koud (hoge termocline)

Question 13

Bjerknes feedback

Answer 13

meer ooste wind in equatoriale Pacific ->
meer verschil tudde west en oost pacific -> meer ooste wind (dus extra Walker circulatie)

Question 14

el Nino

Answer 14

geen passaat winden, warm water blijft op het midden van de oceaan hangen.
Australie/India droog (regen valt op zee, aflandige wind)
z-america warm (geen of weinig upwelling koud water aan de kust)

Question 15

la Nina

Answer 15

Walker circulatie, maar dan versterkt

Question 16

ENSO

Answer 16

El Nino Southern Oscillation

Question 17

SOI-index

Answer 17

Southern Oscillation Index
verschil in lucht druk tussen Darwin en Tahiti.
negatieve index = sterke El Nino

Question 18

NAO-index

Answer 18

Noord-Atlantische Oscillatie-index
verschil in luchtdruk tussen Azoren en IJsland
positieve index = steke westerlie (westenwind)

Question 19

invloed NAO

Answer 19

positieve NAO-index =sterke westen wind
bij ons warmer en mee regen
Barendszee smelt het ijs

Labradorzee kouder (extra ijs)

Turkije+noord Afrika kouder
oost Amerika warmer.

Question 20

klimaat onderzoek (isotopen)

Answer 20

temperatuur : 18O/16O
meer 16O in waterdamp
maar ook D/H
fotosynthese: liever 12C dan 13C dus organisch materiaal meer12C dan zee en ijs

Question 21

afname van atmosferisch CO2 tijdens de laatste glaciale periode (in vergelijking tot de interglaciale periodes) komt door

Answer 21

veranderingen in:
- verdeling in van de alkaliniteit en de DIC in de oceaan
- oplosbaarheid van CO2 in de oceaan door afkoeling

Question 22

Het weer in het holoceen:

Answer 22

stabieler dan tijdens de periode daarvoor.
Door zwakkere oceaan circulatie en warmte transport.

Question 23

dominante verstoring van het klimaat voor de industriele revolutie

Answer 23

vulkanen (CO2, CH4 en aerosolen)