H43 transport (ademhaling en bloedsomloop) Flashcards
Hoe bereken je de oppervlakte en inhoud van kubusdieren?
Opp = l x b x6 Inhoud= l x b x h
Bereken de opp/inhoud ratio van een kubusdier van 100 x 100 x 100
opp: 100 x 100 x 6 = 60 000
Inhoud: 100 x 100 x 100 = 1 000 000
Opp/inhoud ratio: 60 000: 1 000 000= 1:0,06
Het kubusdier met een kleinere of grotere oppervlakte/inhoud ratio heeft het hardst een ademhalingsstelsel nodig
Kies kleiner of groter
De kleinere
Want dat betekent dat een oppervlakte van 1 bijv maar voor 0,06 inhoud stoffen uit kan wisselen
Welke 3 verschillende vormen bloedsomlopen heb je?
- Geen bloedsomloop
- Open bloedsomloop
- Gesloten bloedsomloop
Noem een aantal kenmerken van een geen bloedsomloop:
- Difussieafstand= kort
- Sponzen, neteldieren, platwormen
- Gastrovasculaire holte bij dieren
Noem een aantal kenmerken van een open bloedsomloop:
- Hemolymfe
- Geleedpotigen, veel weekdieren
Noem een aantal kenmerken van een gesloten bloedsomloop
- Bloed + weefselvocht
- Ringwormen, koppotigen, vertebraten
Welke verschillende vormen van gesloten bloedsomlopen zijn er ?
1. Gesloten enkelvoudige bloedsomloop Enkelvoudig want het bloed passeert het hart 1 keer 1 boezem/ 1 kamer Beenvissen, roggen en haaien 2. Gesloten dubbele bloedsomlopen
Wat zijn de variaties in de gesloten dubbele bloedsomloop?
'’Dubbele bloedsomloop want passeert het hart 2 keer’’
- 2 boezems/ 1 kamer (amfibie)
- 3 of 4 ruimtes (reptielen behalve vogels)
- 2 boezems/ 2 kamers (zoogdieren en vogels)
Is bij een enkelvoudige of dubbele bloedsomloop een hogere druk in lichaamscirculatie?
Dubbele
Noem 2 kenmerken van slagaders:
- Van hart naar haarvaten
- Meestal zuurstofrijk, maar niet altijd!
Noem 2 kenmerken van aders”
- Van haarvaten naar het hart
- Meestal zuurstofarm maar niet altijd
Noem 1 kenmerk van poortaders:
=Portaalsysyteem
Van haarvaten naar haarvaten, bijv. de leverpoortader (komen het hart niet tegen)
Teken het hart schematisch voor elkaar
Kijk samenvat om te zien of je het goed hebt gedaan
Wat zijn de 1e aftakkingen van de aorta?
De kransslagaders die het hart van bloed voorzien
Leg de 3 stappen van de hartcyclus uit:
- Diastole= fase waarin het hart zich ontspant en volstroomt met bloed.
0,4 sec - Boezemsystole= fase waarin de boezems van het hart samentrekken
0,1 sec - Kamersystole= Fase waarin de kamers samentrekken
0,3 sec
Wat is het slagvolume?
De hoeveelheid (volume) weggepompt bloed door een kamer per hartslag (V)
(In rust –> 70 ml)
Wat is de hartfrequentie?
Het aantal slagen per minuut (f)
in rust –> 72x per minuut
Wat is het hartminuutvolume? En hoe bereken je dit?
Hartminuutvolume= hoeveel ml (of liter) bloed het hart per minuut pompt.
Hartminuutvolume (CO) = Slagvolume (V) x hartfrequentie (f)
Hoe wordt het hartritme aangestuurd?
Door de sinusknoop (natuurlijke pacemaker)
1, Sinusknoop genereert golf van signalen om te contracteren
2 Signalen vertraagd AV knoop
3. Signalen gaan naar onderkant van het hart (via bundels, zenuwstrengen)
4. Signalen verspreiden zich door de kamers
(zie plaatje BINAS in samenvat)
Sinusknoop –> Samentrekken boezems
Av-knoop –> samentrekken kamers
Wat betekent hydrostatische druk?
De druk uitgeoefend op de vaatwanden van het van door de vloeistof in het vat.
Of volgens de powerpoint: De druk die wordt uitgeoefend door een statische vloeistof in alle richtingen
Noem een aantal voordelen van een open bloedsomloop?
- Minder hydrostatische druk
- Minder energiekosten
Noem een aantal voordelen van een gesloten bloedsomloop?
- Meer hydrostatische druk
- Effectieve uitwisseling
Noem een nadeel van een gesloten bloedsomloop als dat van een vis
Bij een gesloten enkelvoudige bloedsomloop passeert het bloed dat het hart verlaat 2 capillaire bedden voordat het terugkeert naar het hart.
Wanneer het bloed door een capillair bed stroomt, daalt de bloeddruk aanzienlijk. De bloeddrukdaling in de kieuwen beperkt de bloedstroom van het lichaam van het dier.
Het hart met 2 boezems en 1 kamer (amfibie) werd ooit gezien als minder aangepast dan dan van een zoogdier met 2 boezems en 2 kamers. Waar is hier geen rekening mee gehouden?
Wanneer een kikker onderwater is, wordt de bloedstroom naar zijn tijdelijk ineffectieve longen grotendeels afgesloten.
Nu profiteert hij van de onvolledige verdeling van de kamers. De bloedstroom gaat door de huid die fungeert als de enige plaats voor gaswisseling terwijl de kikker onderwater is.
Bedenk een reden waarom het hart met 4 ruimtes in de loop van de evolutie onafhankelijk is ontstaan bij vogels en zoogdieren, hoezo juist bij deze groepen?
Als endotherme gebruiken ze 10x zoveel energie als ectothermen van gelijke grootte. Hierdoor moet hun bloedsomloop ook 10x zoveel brandstof en zuurstof leveren en afvalstoffen afvoeren.
De grootschalige vervoer van stoffen wordt mogelijk gemaakt door de een afzonderlijk en onafhankelijk aangedreven grote- en kleine bloedsomloop, aangedreven door een groot hart.
Wat gebeurt er met het zuurstofgehalte in de aorta als de formaten ovale (= open verbinding tussen linker- en rechter boezem) niet chirurgisch wordt hersteld?
Zuustofarm bloed komt in linkerkant van het hart terecht. Dit vermengt zich met zuurstofrijke bloed afkomstig van de longen en zal in het lichaam gepompt worden. Hierdoor krijgt het lichaam minder o2 dan normaal
Welke 3 verschillende soorten bloedvaten zijn er en met welk weefsel worden ze bedenkt?
- Slagder
> Bindweefsel met elastische vezels
> Glad spierweefsel
> Endotheel
2. Aders > Bindweefsel met elastische vezels > Glad spierfweefsel > Endotheel > Dunnere wanden + kleppen
- Haarvaten
> Endotheel (alleen dat doordat ze stoffen moeten afgeven en opnemen)
Endotheel= een beschermende laag cellen aan de binnenkant van onze bloedvaten
Wat is het verband tussen stroomsnelheid en oppervlak?
Des te groter het oppervlak des te langzamer de stroomsnelheid waardoor een betere uitwisseling van stoffen plaats kan vinden
(haarvaten –> groot opp)
Wat houdt de bloedstroom aan de gang?
Door de elasticiteit van de slagaders is er altijd druk
Waar staat het samentrekken en ontspannen van vaatwandspieren onder invloed van?
Het zenuwstelsel en hormonen. Dit hangt samen met fysieke en emotionele stress
Wat betekent Vasodilatatie?
= Het verwijden van de bloedvaten.
Dit gebeurt door middel van aanwezige spieren. Het effect is bloeddruk verlaging.