H4 Rechtsbronnen Flashcards
wet
- wet in formele zin
- wet in materiële zin
wet in formele zin
gezamenlijk besluit van de regering en de Staten Generaal.
voorbeeld wet in formele zin
burgerlijk wetboek
hoe weet je wanneer je te maken hebt een wet in formele zin?
als in de benaming van een wet gesproken wordt van wet of wetboek
de benaming wet in formele zin
het zegt alleen iets over de vraag wie de wet heeft vastgelegd, maar zegt niets over de inhoud van de wet
overheidsorganen die rechtsregels kunnen vaststellen
- regering maakt algemene maatregelen van bestuur (AMvB’s)
- provinciale staten maken provinciale verordeningen
- gemeenteraad maakt gemeentelijke vorderingen
AMvB’s, provinciale en gemeentelijke verordeningen
wetten in materiële zin
wet in materiële zin
bevat algemene regels van een tot regelgeving bevoegd overheidsorgaan, die de burger binden
een wet in materiële zin is algemeen verbindend
dat de regels van toepassing zijn in een onbepaald aantal gevallen en voor een onbepaald aantal personen
drie typen wetten
- wetten in formele zin die tevens wetten in materiële zin zijn. vb burgerlijk wetboek
- wetten in formele zin die niet tevens wetten in materiële zin zijn. bv wet die de voogdij over de minderjarige koning regelt
- wetten in materiële zin die niet wetten in formele zin zijn. bv provinciale verordeing
rangorde
- grondwet
- wetten in formele zin
- algemene maatregelen van bestuur
- ministeriële regeling
- provinciale verordeningen
- gemeentelijke verordeningen
gewoonterecht
is algemeen erken als zelfstandig rechtsbron naast de wet. onder gewoonte kan worden verstaan een geregeld handelen in een zekere kring
legalisatie beginsel
dat alleen de wet bepaalt welk feit strafbaar is en dat alleen de wet bepaald welke straffen in welke gevallen kunnen worden opgelegd
verschil strafrecht en gewoonterecht
strafrecht is een geschreven recht, niemand mag gestraft op grond van gewoonterecht
gecodificeerd
neergelegd in wetten en verordeningen
interpretatie
de rechter moet in een concreet geval vaststellen wat de betekenis is van de toepasselijke regel
rechtsvinding
het vinden van het recht in een concreet geval.
om antwoord te vinden op vragen zoals is de ambtenaar van bouw en woningtoezicht wel bevoegd om toegang tot de woning te verlangen om een zaak te controleren, zijn er twee dingen nodig
- kennis van de feiten
- kennis van de (ongeschreven) rechtsregels
technieken die worden gebruikt om rechtsregels uit te leggen
- grammaticale interpretatie
- historische interpretatie
- teleologische interpretatie
- anticiperende interpretatie
- systematische interpretatie
grammaticale interpretatie
taal, betekenis van de woorden naar spraakgebruik, rechten en plichten die uitgedrukt worden in taal, inhoud van een rechtsrelatie tussen personen , uitlegger van de wet
historische interpretatie (onderscheid)
wets historische en rechtshistorische interpretatie
wets historische interpretatie
onderzocht wat de bedoeling van de opstellers van de wet is geweest
de memorie van toelichting
- uitleg bij een wetsvoorstel,
- het wordt geschreven door degene die het wetsvoorstel maakt.
- geeft aan waarom het onderwerp dat in de desbetreffende wet is gelegen, wettelijk moet worden geregeld
- elk artikel wordt uiteengezet
wanneer is de wetsgeschiedenis van belang ?
- wat heeft de wetgever beoogd met de wijziging van de wet en waarom wilde de wetgever deze wijziging?
- wat heeft de wetgever precies bedoeld met de gebruikte uitdrukkingen en woorden?