H1 Rechtsbronnen

Question 1

Rechtsbronnen

Answer 1

vormen de identificatiemiddelen aan de hand waarvan we rechtsregels kunnen onderscheiden van de overige in onze maatschappij geldende regels van moraal, fatsoen en religie

Question 2

welke bronnen beschouwen we als rechtsbronnen?

Answer 2

• de wet
• de gewoonte
• de rechtspraak
• het verdrag

Question 3

welke rechtsbron is in Nederland de belangrijkste?

Answer 3

de wet

Question 4

welke betekenissen heeft wet?

Answer 4

• het kan gebruikt worden voor een wet in materiële zin

- en voor een wet in formele zin

Question 5

formele zin

Answer 5

ieder gezamenlijk besluit van de regering en de Staten Generaal dat volgens een bepaalde procedure tot stand is gekomen

Question 6

recht van initiatief

Answer 6

het recht om wetsvoorstellen in te dienen

Question 7

hoe verloopt het proces om een wetsvoorstel in te dienen?

Answer 7

1. een wet wordt meestal ontworpen op het departement van de minister die over het onderwerp gaat waarop het wetsvoorstel betrekking heeft.
2. dat ontwerp wordt dan behandeld in de Ministerraad.
3. vervolgens voor advies naar de Raad van State gezonden.
4. Daarna kan het wetsvoorstel worden ingediend bij de Tweede Kamer, die een speciale commissie een Verslag over het wetsontwerp laat opstellen
5. verslag gezonden naar de regering, die daarop reageert met een Memorie van Antwoord
6. Pas daarna kan de openbare behandeling in te Tweede Kamer plaatsvinden, waarbij de minister het voorspelt verdedigt. Tijdens de behandeling kan de TK amendementen indienen
7. wanneer het wetsvoorstel door de TK is gekomen, gaat het naar de EK.
8. Ongeveer dezelfde behandeling, maar geen recht van amendement in EK.
9. Ek goedkeuring, gaat het naar de koning voor betrachting.
10. Ondertekening van de wet door de vorst wordt deze ten slotte bekendgemaakt door een publicatie in het Staatsblad.
11. Pas door deze publicatie treedt de wet in werking en krijgt ‘kracht van wet’.

Question 8

amendementen

Answer 8

zijn voorstellen tot wijziging van het wetsontwerp

Question 9

wet in materiële zin

Answer 9

iedereen naar buiten werkende, algemene, de burgers bindende regeling, die uitgaat van een daartoe bevoegd overheidsorgaan

Question 10

3 categorieën wetten

Answer 10

• wetten die alleen wet in formele zin zijn en geen wet in materiële zin zijn (bloot of louter formele zin)
• wetten die zowel wet in formele als wet in materiële zin zijn
• wetten die alleen wet in materiële zin zijn en geen wet in formele zin (bloot materiële zin)

Question 11

bloot formele zin vb

Answer 11

zijn een goedkeuringswet van een verdrag en een begrotingswet. deze komen tot stand door samenwerking regering en Staten Genreaal

Question 12

bloot materiële zin vb

Answer 12

APV (algemene plaatselijke verordening), uitgevaardigd door gemeente

Question 13

wetten in formele en materiële zin vb

Answer 13

burgerlijk wetboek, wetboek van strafrecht, huurwet, opiumwet en wegenverkeerswet

Question 14

drietal regels aan de hand waarvan bij eventuele stijvigheid kan worden bepaald welke wettelijke regeling voorrang heeft:

Answer 14

• een hogere wet gaat voor een lagere
• een latere wet gaat voor een eerdere
• een bijzondere wet gaat voor een algemene

Question 15

codificeren

Answer 15

het vastleggen van de gehele rechtsstof in wetboeken

Question 16

wanneer gaat men tot codificeren over?

Answer 16

in het algemeen gebeurt dit wanneer de rechtsonzekerheid onder ede oude toestand te groot is geworden; wanneer men het recht niet meer rechtstreeks uit de wet kan leren kennen, omdat rondom die wet een heel web van interpretaties geweven is. codificatie geeft dan voor enige tijd rechtszekerheid.

Question 17

montesquieu, scheiding der machten

Answer 17

• wetgevende functie
• uitvoerende functie
• rechterlijke functie

Question 18

hoe ziet de scheiding der machten er in de VS uit?

Answer 18

• wetgevende macht bij Congres (Senaat en huis van Afgevaardigden)
• uitvoerende macht bij ministers

Question 19

vereisten gewoonterecht

Answer 19

• herhaling van gedragingen (vaste gedragslijn)

- de overtuiging dat men zich zo behoort te gedragen als gevolg van een rechtsplicht ( opinio necessitatis)

Question 20

de overtuiging dat men zich zo behoort te gedragen als gevolg van een rechtsplicht

Answer 20

gewoonte kan alleen maar tot recht worden wanneer die gedragingen gepaard gaan met de overtuiging dat wat er gebeurt ook zo behoort te gaan en desnoods via de rechter zou moeten kunnen worden afgedwongen.

Question 21

wat is de taak van een rechter

Answer 21

om de wet uit te leggen. dit resulteert in een rechterlijke uitspraak ofwel een vonnis

Question 22

vonnis

Answer 22

is een concrete beslissing die slechts de partijen in het geding bindt

Question 23

vaste jurisprudentie

Answer 23

wanneer een bepaalde regel in de rechtspraak steeds wordt gevolgd

Question 24

arresten

Answer 24

een uitspraak van de Hoge Raad

Question 25

verdrag

Answer 25

gaat het om een internationale overeenkomst tussen staten in geschreven vorm

Question 26

waar staan het verdrag in de hiërarchie ? en wat is het belang hiervan?

Answer 26

in de hiërarchie staat het boven de overige rechtsbronnen, is het van belang om altijd na te gaan of een bepaalde rechtsregel die afkomstig is uit de wet of uit een andere rechtsbron, niet in strijd is met een verdragsrechtelijke bepaling

Question 27

hoe komt een verdrag tot stand?

Answer 27

1. onderhandelingen door vertegenwoordigers van de staten 2. overeenstemming komen 3. sluiten van verdrag: verdragsinhoud wordt dan vastgelegd en het verdrag wordt door de bevoegde ministers ondergetekende 4. verdrag zo snel mogelijk aan de SG ter goedkeuring voorgelegd 5. dan kan het pas verbindend worden

Question 28

hoe geschiedt de goedkeuring?

Answer 28

wanneer de SG zich uitdrukkelijk uitspreken, doen zij dat in de vorm van de eerdergenoemde goedkeuringswet. stilzwijgende goedkeuring is echter ook mogelijk

Question 29

ratificatie

Answer 29

er wordt dan een oorkonde van bekrachtiging opgepakt die bij de multilaterale verdragen op een bepaalde plaats worden gedeponeerd.

Question 30

privaatrecht

Answer 30

staan de particuliere belangen van individuen centraal. het gaat om de relatie burger tegenover burger

Question 31

wat is een synoniem voor privaatrecht?

Answer 31

burgerlijk recht of civiel recht

Question 32

noem voorbeelden van het privaatrecht

Answer 32

algemeen vermogensrecht: - goederenrecht - verbintenissenrecht - familierecht - arbeidsrecht - huurrecht - ondernemingsrecht

Question 33

wat zijn de twee zeer bekende en belangrijkste rechtsgebieden binnen het privaatrecht?

Answer 33

- verbintenissenrecht: afspraken die mensen met elkaar maken worden door verbintenissenrecht beheerst. - ondernemingsrecht: het regelt de verschillende ondernemingsvormen door middel waarvan men aan het bedrijfsleven kan deelnemen, alsmede de controle op de daarmee gepaard gaande activiteiten

Question 34

overeenkomsten

Answer 34

afspraken die beheerst worden door verbintenissenrecht

Question 35

contractanten of partijen

Answer 35

zijn mensen die overeenkomsten sluiten

Question 36

verbintenissen

Answer 36

uit overeenkomsten vloeien wederzijdse rechten en verplichtingen voort

Question 37

verschil overeenkomst en verbintenis

Answer 37

een overeenkomst is de basis voor een verbintenis

Question 38

schuldenaar of debiteur

Answer 38

de partij die tot iets verplicht is

Question 39

schuldeiser of crediteur

Answer 39

de partij die recht heeft op iets

Question 40

rechtspersoon

Answer 40

voornamelijk nv, bv, stichting, vereniging en coöperatie

Question 41

niet-rechtspersoon

Answer 41

eenmanszaak, maatschap, vennootschap onder firma of commanditaire vennootschap

Question 42

verschil tussen rechtspersoon en niet-rechtspersoon

Answer 42

een rechtspersoon, net als een natuurlijk persoon (mensen, zelfstandig aan het rechtspreker kan deelnemen, -want een rechtspersoon kan namelijk via mensen die hem vertegenwoordigen eigen rechten en plichten voor zichzelf in het leven roepen. -ook beschikt een rechtspersoon over een eigen vermogen dat is afgescheiden van het vermogen van zijn bestuurders

Question 43

wat is het voordeel van een afgescheiden vermogen

Answer 43

dat de eigenaars van een rechtspersoon niet met hun privévermogen aansprakelijk zijn voor de schulden van de rechtspersoon

Question 44

wat is het nadeel van een niet-rechtspersoon

Answer 44

de eigenaars van een onderneming worden in rechte gewoon gezien als de dragers van de rechten en plichten van hun onderneming en kunnen daarvoor dus wel in hun privévermogen aansprakelijk worden gesteld

Question 45

publiekrecht

Answer 45

algemeen belang staan centraal en dat partijen (overheid en burger) niet als gelijken tegenover elkaar staan, terwijl dat in het privaatrecht (burger tegenover burger) wel het geval is

Question 46

wat is het verschil tussen publiek en privaatrecht

Answer 46

dat er wordt gewezen op het feit dt bij het publiekrecht het initiatief tot de handhaving uitgaat van de overheid terwijl dit bij het privaatrecht uitgaat van de burgers

Question 47

tot het publiekrecht rekent men?

Answer 47

- strafrecht - staatsrecht - bestuursrecht

Question 48

strafrecht

Answer 48

is voor de leek veela de meest aansprekende deel van het recht

Question 49

wanneer komt het strafrecht om de hoek kijken?

Answer 49

wanneer andere rechtsmiddelen hebben gefaald. het werkt dus aanvullend ten opzichte van de andere normstelsels.

Question 50

strafrecht als een sanctierecht

Answer 50

omdat het strafrecht zelf in beginsel geen leefregels voorschrijft, maar slechts optreedt als een extra stof achter de deur om belangen te beschermen die ook al door andere rechtsgebieden worden beschermd

Question 51

staatsrecht

Answer 51

omvat zowel het constitutionele recht als de grondrechten

Question 52

constitutionele recht

Answer 52

belangrijkste regels met betrekking tot de ordening en werking van het overheidsapparaat en de mogelijkheid van invloed daarop door de burgers

Question 53

grondrechten

Answer 53

vrijheidsrechten, worden de rechten bedoeld die burgers geldend kunnen maken tegenover de overheid

Question 54

constitutionele monarchie met parlementair stelsel

Answer 54

er staat een koning aan het hoofd van ons land en geen president. de koning is echt niet almachtig maar is gebonden aan een grondwet of constitutie ofwel constitutionele monarchie.met parlementair stelsel wordt bedoeld een bepaald systeem van democratische besluitvorming. dat betekent dat burgers de politieke beleidsvorming niet direct kunnen beïnvloeden maar alleen indirect, door middel van een door burgers gekozen parlement.

Question 55

de grondwet

Answer 55

is de voornaamste staatsrechtelijke document. het gevat de belangrijkste grondrechten en tevens een belangrijk deel van ons constitutionele recht

Question 56

waar komt het belang van de grondwet tot uiting?

Answer 56

het komt tot uiting in haar bijzondere positie te midden van de andere wetten

Question 57

verschil constitutie en grondwet

Answer 57

begrip constitutie is ruimer dan grondwet. bij de grondwet gaat het om een geschreven document waarin de belangrijkste bepalingen van het staatsrecht zijn neergelegd, terwijl een constitutie ook ongeschreven staatsrecht kan bevatten

Question 58

bestuursrecht (administratief recht)

Answer 58

wordt getypeerd als het geheel van rechtsregels dat betrekking heeft op de bestuurstaak van de overheid en op de verhouding tussen overheid en burger

Question 59

beschikking

Answer 59

een overheidsbeslissing voor een concreet geval en voor een naam genoemde persoon of groep personen

Question 60

abbb's

Answer 60

algemene beginselen van behoorlijk bestuur. het gaat om algemene principes die het bestuur bij het voorbereiden en nemen van zijn beslissingen in acht zou moeten nemen, zoals het beginsel van rechtszekerheid en het gelijkheidsbeginsel