H20: publieke goederen Flashcards
Wat is het verschil tussen rivaliteit en niet-rivaliteit?
- Rivaal: dit goed verdwijnt na consumptie
- Niet-rivaal: dit goed verdwijnt niet
Wat is het verschil tussen een exclusief (uitsluitbaar) goed en een niet uitsluitbaar goed?
- Uitsluitbaar: een consument kan worden uitgesloten van consumptie
- Niet uitsluitbaar: je kan niemand hiervan uitsluiten
Welke zijn de 4 soorten publieke goederen?
- Zuiver privaat goed
- Clubgoed
- Common pool goed/gemeenschappelijke bron
- Zuiver publiek goed
Wat is een Nash-evenwicht?
Snijpunt van de 2 reactiecurven (rico) maar is niet pareto-efficiënt (paretoverbetering mogelijk)
Wat zegt de Samuelson voorwaarde?
er zijn geen pareto-verbeteringen meer mogelijk
Evaluatie van publieke goederen:
- Markt leidt tot ondervoorziening van PG (-> welvaartsverlies)
- Maar ook niet altijd ondervoorziening van PG
- Voor overheid: belangrijke problemen (indiv. MBTB meten?)
Wanneer maakt men beter gebruik van sociale normen?
- Bij lokale PG
- Als de bijdragers elkaar kennen
- Als de bijdragers kunnen communiceren
- Als vrijbuiters bestraft kunnen worden
Wat is de ‘tragedy of the commons’?
Bij gemeenschappelijk eigendom is er een tendens tot overgebruik (vb schapen)
Wat is de bijdrage van Elinor Oström?
Veel mensen denken: ofwel markt ofwel overheid: men moet eerder kijken naar wie de belanghebbenden zijn –> polycentrisch beheer
Hoe kan de overheid beslissen tot voorziening van publieke goederen?
- Kosteneffectiviteitsanalyse
- Maatschappelijke Kosten Baten Analyse (MKBA)
Hoe voert men een kosteneffectiviteitsanalyse?
- Er is een bepaald doel (PG) en een bepaald budget
- Men gaat na hoe hetzelfde niveau kan bereikt worden op goedkopere wijze of hoe met dezelfde middelen meer bereikt kan worden
Wat is de MKBA?
Ze neemt alle aspecten mee: gevolgen voor andere, toekomstige generaties, externaliteiten -> monetair inschatten en bepalen of totale waarde project positief of negatief is
Hoe voert men een MKBA?
- Bepaling nul-alternatief
- Omschrijving van alle projecteffecten
- Waardering van alle effecten in gemeenschappelijke noemer
- Optellen
- Verdelingsaspecten
- Sensitiviteitsanalyse
4 criteria voor de MKBA
- Pareto criterium
- Kaldor-Hicks compensatiecriterium ‘utilitarisme’
- Gewogen Kaldor-Hicks compensatiecriterium
- Rawls’ criterium
Wat zijn schaduwprijzen voor niet-marktgoederen?
Deze nemen alle aspecten mee: prijs/waarde van goed/dienst waar geen marktprijs voor bestaat
Soorten waarden?
- Directe gebruikswaarde (markt en niet-markt)
- Indirecte gebruikswaarde
- Optie
- Erfenis
- Bestaan
- Intrinsiek
Wat zijn de compenserende en equivalente variatie?
Compenserend: de hoeveelheid geld die een individu in een nieuwe situatie moet bijkrijgen om hem in de oorspronkelijke situatie te brengen
Equivalent: de hoeveelheid geld die een individu in de oorpronkelijke situatie dient af te staan om hem in nieuwe situatie te brengen
Waarderingsmethoden voor de C/V variatie
- Revealed preference
- Stated preference
Wat is de hedonische prijsmethode?
Niet marktgoederen, gerelateerd aan de markt (huisprijzen, lonen), daar de waarde van schatten (=vraagcurve, MBTB-curve)
Wat is de reiskostenmethode?
De waardering van geografische locaties aan de hand van bezoekgegevens
Voordelen van gereleveerde voorkeur
- ‘Objectief’: gedrag verklapt ware aard
- Goed onderbouwd
Nadelen van gereleveerde voorkeur
- Enkel gebruikswaarde
- Kan niet voor alle niet-marktgoederen
- Kan je waardering afleiden uit gedrag?
- Veel veronderstellingen
Nadelen van gereleveerde voorkeur
- Enkel gebruikswaarde
- Kan niet voor alle niet-marktgoederen
- Kan je waardering afleiden uit gedrag?
- Veel veronderstellingen
Voordelen van uitgedrukte voorkeuren
- Breed bruikbaar
- Meer controle over setup
