H2: opkomst van de noordelijke Nederlanden, 1384-1588 Flashcards
Welke economische en politieke ontwikkelingen droegen bij aan de opkomst van Brabant als machtsblok in de 15e eeuw?
De opkomst van Brabant als machtsblok in de 15e eeuw werd ondersteund door economische groei, voornamelijk in de lakenindustrie, en politieke ontwikkelingen zoals toenemende samenwerking tussen Nederlandse gewesten, de machtstoename van vorstenhuizen zoals de Bourgondiërs en de Habsburgers, en centralisatiepogingen van de Habsburgers om Nederland centraal te besturen.
Welke strategie gebruikten de Bourgondiërs om hun macht uit te breiden in Holland?
De Bourgondiërs gebruikten huwelijkspolitiek als een strategie om hun macht uit te breiden in Holland. Zo arrangeerden ze dubbelhuwelijken tussen hun kinderen en de kinderen van lokale heersers, wat resulteerde in een opeenhoping van titels en machtsconcentratie in Holland.
Hoe reageerden de steden van Holland op de erosie van veengronden en overstromingen in de 15e eeuw?
De steden van Holland reageerden op de erosie van veengronden en overstromingen door innovaties zoals de introductie van windmolens om polders droog te malen. Ondanks uitdagingen zoals drassigheid en overstromingen, richtten boeren zich meer op veeteelt en ontwikkelde de visserij, vooral de haringvangst, zich dankzij innovatie.
Wat waren de belangrijkste kenmerken van de Moderne Devotie, en hoe beïnvloedde het de Nederlandse samenleving?
De Moderne Devotie benadrukte de innerlijke dimensies van het geloof boven uiterlijke vertoningen. Het stimuleerde intense reflectie op het kruis en de sterfelijkheid, en ontwikkelde een leescultuur onder gelovigen. De beweging bevorderde ook kritiek op de wereldlijke vertoning van de kerk en droeg bij aan de ontwikkeling van een Nederlandse religieuze identiteit, wat van invloed was op het latere humanisme.
Wat waren de belangrijkste aspecten van de centralisatiepolitiek onder Karel V in de Nederlanden?
Onder Karel V werd centralisatiepolitiek sterker doorgevoerd vanuit Brussel. Dit omvatte het standaardiseren van wetten en rechtspraak, de benoeming van een landvoogd en stadhouders met nauwe banden met de vorst, het gebruik van academisch geschoolde bestuurders, en de oprichting van drie adviesraden om de macht van de vorst uit te breiden en lokale autonomie te beperken.
Hoe ontstond de macht van de Bourgondiërs in de Lage Landen?
De Bourgondiërs, met Filips de Stoute als de eerste hertog van Bourgondië, verwierven macht via dynastieke allianties en overwinningen. Ze trouwden in belangrijke adel en verkregen zo titels en territoria.
Wat waren enkele kenmerken van de verbeteringen in de stedelijke regering tijdens de Habsburgse periode?
Tijdens de Habsburgse periode werden stedelijke regeringen meer aangestuurd door juristen en hoogopgeleide pensionarissen en secretarissen. De kwaliteit van de stedelijke regering verbeterde hierdoor.
Hoe organiseerden liefdadigheidsinstellingen de steun van burgers tijdens de Habsburgse overheersing?
Liefdadigheidsinstellingen dienden als voorbeeld van georganiseerde steun door burgers tijdens de Habsburgse overheersing. Ze lieten zien hoe steun georganiseerd kon worden voor behoeftigen en kwetsbare groepen in de samenleving.
Hoe veranderde de relatie tussen steden en regeringen in gewesten tijdens de Habsburgse overheersing?
Tijdens de Habsburgse overheersing werkten steden en regeringen in gewesten steeds nauwer met elkaar samen. Verschillende leiders uit verschillende provincies kwamen regelmatig naar Brussel, en de regio werd beschouwd als een bestuurlijke eenheid onder de Bourgondische Kreits.
Wat was het belang van de Bourgondische Kreits voor Bourgondië en de Nederlanden?
De Bourgondische Kreits gaf Bourgondië en de Nederlanden de status van “een van de 10 kringen van het HRR”. Hierdoor stonden de Habsburgers niet langer onder het gezag van de Keizerlijke Reichstag in Regensburg, wat hun autonomie versterkte.
Hoe veranderde de handelsfocus en welke invloed had dit op steden zoals Antwerpen en Holland?
De handelsfocus van Spanje en Portugal verschoof van de Middellandse Zee naar de Atlantische Oceaan. Dit profiteerde steden zoals Antwerpen en Holland, die welvarender werden door hun gunstige ligging en handelsnetwerken.
Welke impact had de economische groei op de levensstandaard van verschillende sociale klassen?
Hoewel kooplieden profiteerden van de economische groei, ervoeren boeren en arbeiders een daling van de levensstandaard. De groeiende inkomensongelijkheid en inflatie zorgden ervoor dat de lonen nauwelijks de prijsstijgingen konden bijhouden, wat resulteerde in een achteruitgang van de levenskwaliteit voor veel mensen.
Wie waren enkele belangrijke kunstenaars en intellectuelen tijdens de Habsburgse periode?
Enkele belangrijke kunstenaars en intellectuelen tijdens deze periode waren Hieronymus Bosch, Lucas van Leyden, Jan van Scorel, Maarten van Heemskerck en Desiderius Erasmus, die een prominente humanistische filosoof was.
Hoe reageerde de Nederlandse bevolking op de protestantse Reformatie?
De reacties varieerden, maar er waren enkele individuen en groepen die zich lieten inspireren door de protestantse Reformatie. Vooral ambachtslieden en mensen met weinig economische vooruitzichten namen risico’s en steunden de wederdopers, terwijl de meeste mensen onzeker reageerden op de nieuwe theologische kwesties.
Wat waren enkele belangrijke gebeurtenissen die leidden tot de Tachtigjarige Oorlog?
Enkele belangrijke gebeurtenissen waren onder meer de moord op Willem van Oranje in 1584, de Pacificatie van Gent in 1576, en de Unie van Utrecht in 1579, waarin de opstandige provincies zich verenigden tegen de Spaanse overheersing.
