H2: ethiek

Question 1

wat betekent ethiek?

Answer 1

ethos -> zeden/gewoonten
nadenken over en analyseren van ons handelen en het al dan niet goed zijn van dit handelen

Question 2

wat betekent moraal

Answer 2

mos/mores –> gewoonten/zeden

Question 3

verschik moraal en ethiek

Answer 3

moraal
- katholieke theologie
- verbonden met gezagsinstantie
- afwijkend gedrag = slecht/zonde

Ethiek
- protestanse theologie
- reflectie op eigen handelen
- verstandelijk inzicht

Question 4

beschrijvende component

Answer 4

studie van zeden en gewoonten

Question 5

normatieve component

Answer 5

oordeel vellen over deze zeden en gewoonten

Question 6

wortels westerse ethiek?

Answer 6

ethica nicomachea van Aristoteles
‘de kunst om gelukkig te zijn’
Een zoektocht door de keuvelen, door samen te spreken over de zin van het leven
Uiteindelijk doel: geluk in de zin van een duurzame innerlijke vrede en harmonie met zichzelf en met zijn omgeving te bereiken
Hij beschrijft een levenshouding die je als mens brengt tot het geluk in relatie met andere mensen

Question 7

wat is morele intuïtie?

Answer 7

= persoonlijk weten wat goed en kwaad is (geweten)

Question 8

hoe ontstaat morele intuïtie?

Answer 8

door waardenkaders: cultuur, samenleving, familie, school…

Question 9

hoe wordt geweten gevormd?

Answer 9

1) door controverse ervaringen
2) door levenservaring, ervaringskennis

Question 10

wat zijn controverse ervaringen?

Answer 10

door debat en discussies krijg je andere morele inzichten

Question 11

wat is ethische vrijheid?

Answer 11

= toont zich in jouw handelen, in bekwaamheid een keuze te maken en daardoor de verantwoordelijkheid op te nemen

Question 12

wat impliceert ethische vrijheid?

Answer 12

verantwoordelijkheid voor de gevolgen opnemen
- in gesprek gaan over jouw keuzes
- je kan antw geven op de vraag ‘waarom heb je dit gedaan’

Question 13

wat zijn waarden?
hoe bepaald?

Answer 13

betekenis waaruit iemand het handelen benoemd als iets goed, de moeite waard of wenselijk
deze worden bepaald vanuit levensbeschouwing

Question 14

wat zijn normen?

Answer 14

algemene richtlijn voor het handelen, gedragsregel
bevordert of beschermt een waarde en wordt vaak uitgedrukt in een gebod of verbod – rechten en plichten

Question 15

wat is deontologische code?

Answer 15

Beroepsgroepen leggen reeks waarden verbonden aan het beroep vast in een set van normen
het zijn gedragsregels, plichten verbonden aan het beroep

Question 16

wat zijn wetten?

Answer 16

handeling die wordt opgelegd of wordt verbonden door de wetgevende macht van een samenleving

Question 17

wat bedoelen ze met wetgeving is een gestolde moraal?

Answer 17

vindt waarde zo belangrijk dat men ze beschermt door er een wet van te maken

Question 18

op basis van … gaan we ons handelen beoordelen

Answer 18

menswaardigheid

Question 19

hoe wordt het beeld over menswaardigheid bepaald?

Answer 19

bepaald door samenleving en het milieu waarin we worden geboren
door cultuur waarin we leven, eigen levensbeschouwing en geloof, door onze ouders én tenslotte eigen levenservaring

Question 20

wat is contrastervaring?

Answer 20

menswaardigheid en het goede leven openbaren zich door confrontatie met mensonwaardige situaties

Question 21

wat is vrijheid volgens Kant?

Answer 21

niet: doen waar je zin in hebt
wel: autonoom mens verplicht zichzelf goed te handelen
Criterium: handel volgens dat principe waarvan je zou willen dat het een algemene wet wordt

Question 22

ethische vrijheid is van wat een voorwaarde?

Answer 22

ethische verantwoordelijkheid

Question 23

wat is ethische verantwoordelijkheid?

Answer 23

in woord verantwoordelijkheid vind je de woorden ‘woord’ en ‘antwoord’, het vraagt om een antwoord op het waarom van je handelen