H2 Flashcards
Rechtsnorm
Gedragsregel die door de overheid wettelijk is vastgesteld.
Publiekrecht
Het rechtsgebied dat de relatie tussen burger en overheid regelt.
Strafrecht
Het rechtsgebied dat bepaalt welk gedrag strafbaar is.
Burgerlijk recht / privaatrecht
Dit rechtsgebied regelt de afspraken tussen burgers onderling.
Rechtspersonen
Partijen in het burgerlijkrecht, zoals burgers, verenigingen, bedrijven.
Rechtvaardigheid
De opvattingen die mensen hebben over goed en kwaad.
Rechtsstaat
Een rechtssysteem waarin burgers door grondrechten worden beschermd tegen machtsmisbruik en willekeur.
Rechtshandhaving
De staat moet ervoor zorgen dat iedereen zich aan de wet houdt.
Rechtsbescherming
Wetten beschermen tegen machtsmisbruik van de overheid.
Geweldsmonopolie
De overheid mag als enige geweld gebruiken.
Autoritaire staat
Een bestuursvorm waarbij alle macht in handen is van één persoon (dictator), een familie, een kleine groep mensen, een partij of militairen.
Dictatuur
De meest vergaande vorm van een autoritaire staat, waarin inwoners vrijwel rechteloos zijn.
Grondwet
Document waarin staat wat de grondrechten zijn en hoe de staat is ingericht.
Grondrechten / mensenrechten
Basisrechten voor een menswaardig leven.
Klassiek grondrecht
Recht dat de overheid moet garanderen.
Sociaal grondrecht
Recht dat de overheid niet kan garanderen, maar zij zich wel voor moet inspannen.
Trias politica
De spreiding van de macht van de overheid over de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht.
Wetgevende macht
Deze staatsmacht maakt wetten waaraan burgers en overheid zich moet houden.
Uitvoerende macht
Deze staatsmacht zorgt ervoor dat eenmaal goedgekeurde wetten worden uitgevoerd.
Rechterlijke macht
Deze staatsmacht beoordeelt of burgers of machthebbers wetten hebben overtreden en doet uitspraak in conflicten.
Checks and balances
Een systeem van wederzijdse controle en evenwicht tussen drie staatsmachten.
Legaliteitsbeginsel
De overheid mag alleen de vrijheid van burgers beperken als die beperkingen in wetten zijn vastgelegd.
Rechtszekerheid
Erop kunnen rekenen dat rechten gerespecteerd worden.
Wraking
Bij een rechtszaak vragen om vervanging van de rechter omdat je twijfelt aan diens onpartijdigheid.
