Grammatik ! Flashcards

1
Q

velle

A
volo, vis, vult, volumus, vultis, volunt
velim, velis, ...
Imperfekt: volebam, vellem
Futur: volam, voles, ...
Partizip: volens, -, -
übrige: Pefektstamm volu-
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

nolle

A
nolo, non vis, non vult, nolumus, non vultis, nolunt
nolim, nolis, ...
Impf: nolebam, nollem
Futur: nolam, noles, ...
Imp.: noli, nolite
Partitip: nolens, -, -
Perfektstamm nolu-
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

malle

A
malo, mavis, mavult, malumus, mavultis, malunt
malim, malis, ...
Impf.: malebam, mallem
Futur: malam, males, ...
Partizip: malens, -, -
Perfektstamm malu-
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Verben mit Dativ statt Akkusativ

A
nūbere, nūbo, nūpsī, nūptum
invidēre, invideō, invīdī, invīsum
parcere, parcō, pepercī - verschonen
favēre, faveō, favī, fautum - begünstigen 
(mederi - o. sanare mit Akk.)
persuadere - überreden/überzeugen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Verben mit Akkusativ statt Dativ

A
fugere
sequī, sequor, secūtus sum
iuvāre, iuvō, iūvī, iūtum
iubēre
dēficere, dēficiō, dēfēcī, defectum
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

irgendjemand/-etwas

A

aliquis/-quis (adj. aliqui, aliqua, aliquod):

  • in affirmativen Sätzen
  • nach si/nisi/ne/num nur quis/quid

quisquam/quidquam (adj. ullus, ulla, ullum):

  • in verneinten oder dem Sinn nach verneinten Sätzen (vix ~)
  • Verben des Bewunderns, Lobes, Tadels
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

ein gewisser/ein bestimmter

jeder beliebige

A

quidam, quaedam, quodam
quivis, quaevis, quodvis
quilibet, quaelibet, quodlibet

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Stellung von quisque, quaeque, quodque

A
  • Reflexivpronomina und reflexive Possessivpronomina
  • Relativ- und Interrogativpronomina
  • Superlativ
  • Ordinalzahlen
  • unus, una, unum
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

ille, illa, illud

A

ille/illa/illud, illius, illi, illum/illam/illud, illō/illā/illō
illī, illōrum, illīs, illōs, illīs
illae, illārum, illīs, illās, illīs
illa, illōrum, illīs, illa, illīs

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

is

A

is, eius, eī, eum, eō

iī/eī, eōrum, eīs/iīs, eōs, eīs/iīs

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

ea

A

ea, eius, eī, eam, eā

eae, eārum, eīs/iīs, eās, eīs/iīs

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

id

A

id, eius, eī, id, eō

ea, eōrum, eīs/iīs, ea, eīs/iīs

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

hic, haec, hoc

A

hic, huius, huic, hunc, hōc
hī, hōrum, hīs, hōs, hīs

haec, huius, huic, hanc, hāc
hae, hārum, hīs, hās, hīs

hoc, huius, huic, hoc, hōc
haec, hōrum, hīs, haec, hīs

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Relativpronomen

quī, quae, quod

A

quī, cuius, cui, quem, quō
quae, -, -, quam, quā
quod, -, -, quod, quō

quī, quōrum, quibus, quōs, quibus
quae, quārum, -, quās, -
quae, quōrum, -, quae, -

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

viele

A

multī/ae/a, plūrēs/a, plūrimī/ae/a

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

klein

A

parvus/a/um, minor/us, minimus/a/um

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

groß

A

māgnus/a/um, māior/ius, māximus/a/um

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

schlecht, schlimm

A

malus/a/um, pēior/ius, pessimus/a/um

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

gut, tüchtig

A

bonus/a/um, melior/ius, optimus/a/um

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Adjektive der o- und a-Deklination

A

-us/a/um, pulcher, vafer (spitzfindig, verschlagen), ruber, niger, piger
Bildung: piger, pigra, pigrum
Komparativ: pigrior, pigrius
Superlativ: pigerrimus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Adjektive der i-Deklination

A

-x, -is/e, -er/is/e
felix, brevis, gravis, fortis, …, celer, acer
Abl. Sg.: -i
Gen. Pl.: -ium
Besonderheit Superlativ: facillimus, difficillimus, simillimus - nicht bei anderen Adjektiven auf -is

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Adjektive der konsonantischen Deklination

A

pauper, pauperis
dives, divitis
vetus, veteris

Abl. Sg. -e
Gen. Pl. -um

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Indikativ statt Konjunktiv

A
  • Modalverben (potest, oportet)
  • Gerundivum des Müssens
  • unpersönliche Ausdrücke der Angemessenheit
  • paene (beinahe)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Indikativ statt Konjunktiv - unpersönliche Ausdrücke der Angemessenheit
es würde zu weit führen
es wäre einfach/schwierig/genug/besser/richtig (gewesen)

A

longum, facilis, difficilis, satis, melius, recte

+ est/fuit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
``` wer/welcher wer auch immer irgendeiner positiv irgendeiner negativ jeder ein gewisser ```
quis, quid - qui, quae, quod quisquis, quidquis - qui-/quae-/quodcumque aliquis, aliquid - aliqui, qua, quod quisquam, quicquam - ullus,a,um quisque, quidque - quique, quaeque, quodque quidam, quaedam, quiddam - quidam, quaedam, quoddam
26
Optativ-Formen
``` utinam (ne) Ggw. erfüllbar: Konj. Präs. Ggw. unerfüllbar: Konj. Imp. Vgh. erfüllbar: Konj. Perf. Vgh. unerfüllbar: Konj. Plusquamperf. ```
27
Verneinung im Konjunktiv
non: Potentialis, Irrealis, Dubitativ ne: Optativ, Hortativ, Iussiv, Prohibitiv (Befehl oder Wunsch) ne nach ne: neve ne sonst: neque
28
Genetivus criminis
facinoris/furti/fraudis/proditionis/proditionis + accusare/damnare/absolvere/convincere
29
Genetivus subiectivus/obiectivus
``` timor amor invidia odium spes auxilium victoria ```
30
Genetivus pretii
``` magni - pluris - plurimi parvi - minoris - minimi tanti - quanti nihili + aestimare, putare, esse + emere/vendere NUR im Komparativ ```
31
um Rat fragen | sorgen für
consulere + Akk. + Dat.
32
fürchten vor | fürchten um
timere + Akk. + Dat.
33
sorgen für | vorhersehen
providere/prospicere + Dat. + Akk.
34
doppelter Akkusativ
``` putare creare docere celare flagitare se praebere/praestare ```
35
Deponentien mit Ablativ
uti, utor, usus sum - nützen frui, fruor, fructus sum - genießem fungi, fungor, functus sum - verrichten potiri, potior, potitus sum - sich bemächtigen
36
Ablativus pretii
magno - pluris - maximo parvo - minoris - minimo (Komparativ mit Gen. pretii)
37
Ablativus loci/separativus
+in/e(x) | außer bei: Städten + kleinen Inseln + locus + totus
38
uti
utor, uteris, utitur, utimur, utimini, utuntur utar, utaris, ... Impf.: utebar, utebaris, ... - uterer, utereris, ... Futur: utar, uteris, utetur, ... Partizip: utens, usus, usurus
39
fungi
fungor, fungeris, fungitur, fungimur, fungimini, funguntur fungar, fungaris, ... Impf.: fungebar, fungebaris, ... - fungerer, fungereris, ... Futur: fungar, fungeris, fungetur, ... Partizip: fungens, functus, functurus
40
frui
fruor, frueris, fruitur, fruimur, fruimini, fruuntur fruar, fruaris, ... Impf.: fruebar, fruebaris, ... - fruerer, fruereris, ... Futur: fruar, frueris, fruetur, ... Partizip: fruens, fructus, fructurus
41
potiri
potior, potiris, potitur, potimur, potimini, potiuntur potiar, potiaris, ... Impf.: potiebar, potiebaris, ... - potirer, potireris, ... Futur: potiar, potieris, potietur, ... Partizip: potiens, potitus, potiturus
42
posse
possum, potui possum, potes, potest, possumus, potestis, possunt possim, possis, ... Impf.: poteram, poteras, ... - possem, posses, ... Futur I: potero, poteris, poerit, ... Futur II: potuero Partizip: potens Gerundiv: potendus
43
Genetivus partitivus
Quantitätsadjektive: multum/parvum/satis + Gen. Interrogativ-/Indefinitpronomina: quid/quis/alter/nemo + Gen. Gesamtmenge: tria pocula vini
44
memorare | meminisse
jmd. erinnern/etwas erwähnen + Akk. | sich erinnern + Gen.
45
schämen/bereuen/Mitleid erregen Der Schüler schämt sich seines Fehlers.
pudet/puduit paenitet/paenituit miseret/miseruit 1. unpersönliche Form einsetzen 2. Subjekt -> Akk.-Objekt 3. Objekt -> Genitiv Discipulum erroris sui pudet.
46
Raum- und Zeiterstreckung | z.B. 5 Tage, zweihundert Fuß
im Akkusativ quinque dies, ducentos pedes Zeitpunkt/Ort: Ablativ Richtung: (IN +) Akk.
47
Ablativus temporis
ohne Präposition: reine Zeitbegriffe - noctu, aestate mit Attribut - summa senectute, bello gallico +in in senectute, in bello
48
Präpositionen mit Ablativ
a und ab, ex und e, | de, cum, sine, pro und prae.
49
Verben mit Ablativ
uti, frui, fungi, potiri (jmd.-Akk. -- (vor) etwas - Abl.) ohne Präposition: rapere , liberare +de/a(b)/e(x): (re)movere, prohibere
50
Dubitativ/Deliberativ
Frage an die 1. Person Sg./Pl. Verneinung: non Ggw: Präsens Vgh: Imperfekt
51
Dativus (in)commodi + finalis | gereichen zu, anrechnen als
alicui usui esse - gereichen zu alicui vitio tribuere - anrechnen als usui, honori, laudi, gaudio, odio, detrimento
52
Wendungen mit AcI
constat manifestum est - es ist offenkundig proverbium est - es ist sprichwörtlich
53
NcI
``` dicitur/dicuntur traditur/traduntur videtur/videntur iuberi/iussi sunt vetari/vetitus sum ```
54
Verben mit Inf. Futur bei AcI
sperare (se ...) promittere (se ...) iurare (se ...) minari (se ...)
55
Zeitverhältnisse Infinitiv | Bsp. credere
PPA - GZ, aktiv PPP - VZ, passiv credere - GZ credidisse - VZ crediturus esse - NZ
56
nominaler Ablativus absolutus unverrichteter/verrichteter Dinge
Caesare/Cicerone/se/me/te + auctore, consule, duce, vivo, invito, praesente, absente rebus infectis <> perfectis
57
Gerundium | Bsp. legere
``` Gen. legendi - Attribut Akk. ad legendum - "um zu ..."/"zum..." Abl. legendo - "durch ..." in legendo - "beim..." de legendo - "über..." ```
58
Gerundium + Genitivattribut/Objekt z.B. zum Loben des Mädchens
1. Nomen an Kasus des Gerundiums angleichen 2. Gerundium an Numerus und Genus des Nomens angleichen - > Gerundiv z.B. ad laudandum -> ad laudandum puellam -> ad puellam laudandam
59
Supinum
Supin I PPP-um Verb der Bewegung + finaler Infinitiv Supin II PPP-u facile/difficile/rectum/fas/incredibili/... est
60
fieri
``` fio, fis, fit, fimus, fitis, fiunt fiam, fias, ... Impf.: fiebam - fierem Fut.: fiam, fies, fiet, ... - factus ero Partizip: fiens, factus, facturus ```
61
ire
``` īre, eō, iī, itum eo, is, it, imus, itis, eunt eam, eas, ... Impf: ibam - irem Fut.: ibo, ibis, ..., ibunt Fut. II: iero, ieris, ... Partizip: iens-euntis, itus, iturus Gerundivum: eundus ```
62
sollen/müssen
debere oportet Iussiv/Prohibitiv Gerundiv des Müssens
63
"man"
unpersönliche Ausdrücke (oportet, ...) 3. Pl. Aktiv Passiv Gerundiv
64
Sonderfälle Gen. Pl. -um
``` Verwandtschaftsbegriffe canum - canis iuvenum - iuvenix senum - senex sedum - sedis ```
65
``` habgierig stolz schlau gewohnt (un)kundig teilhaftig frech ```
``` avarus superbus callidus consuetus (im)peritus particeps procax ```
66
nicht mehr noch nicht keiner mehr
non iam nondum nullus iam
67
fremd
alienus - peregrinus
68
Femina der u-Deklination
domus manus porticus
69
``` Baum Blume Wiese Weide Baumfrucht Feldfrucht Apfel Birne ```
``` arbor, arboris f. flos, floris m. pratum pascua, pascuorum n. pomum fructus, us m. - frumentum malum pirum ```
70
``` Brot Fleisch Fisch Milch Honig Öl Mehl ```
``` panis, is m. caro, carnis f. piscis, is m. lac, lactis n. mel, mellis n. oleum, olei n. farina f. ```
71
``` Wolf Löwe Fuchs Kuh Schwein Schaf Ziege Frosch ```
``` lupus leo, leonis vulpes, vulpis f. vacca porcus ovis, ovis f. capra, ae f. rana -ae f. ```
72
``` Huhn Gans Katze Maus Esel Bär ```
``` gallina, ae f. anser, anseris m. feles, felis f. mus, muris m. asinus m. ursus m. ```
73
``` Hügel Tal Berg Meer Fluss ```
``` collis m. vallis f. mons, montis m. mare, maris n. fluvius m. ```
74
Partikel Entscheidungsfragen | direkt - indirekt
direkt: - ne nonne (bejahende Antwort erwartet) num (verneinende Antwort erwartet) indirekt: -ne/num ohne Bedeutungsunterschied
75
indirekte Frage
Konjunktiv der innerlichen Abhängigkeit Consecutio temporum Reflexivpronomen
76
Doppelfragen | „oder nicht“
utrum/-ne/- ... an | necne
77
Finalsätze
Begehrsätze + Zwecksätze Verben des Wünschens und Begehrens Verba timendi et impediendi - GZ (Konj. Präsens/Imperfekt) - Reflexivität - ne - fortgesetzt: neve (nach ne), neque - verneintes Hindern: quin
78
Finalsätze -> Begehrsätze | Verben des Wünschens und Begehrens
``` rogare orare hortari = monēre postulare imperare (NICHT iubere) optare (NICHT cupere) suadēre (raten) - suāsī, suāsum persuadēre censēre (stimmen für) ```
79
Finalsätze -> Begehrsätze | Verba timendi et impediendi
``` + ne, verneint: ne non - verneintes Hindern: quin timere/metuere, ne periculum est, ne cavēre, ne - cāvī, cautum ``` impedire, ne resistere, ne (Widerstand leisten) - restitī, - recusare, ne (widersprechen) retinēre, ne (abhalten) - retinuī, retentum
80
Konsekutivsätze
- consecutio temporum - keine Reflexivität - ut non - fortgesetzt: neque 1. unpersönliche Ausdrücke 2. beliebige Hauptsätze “so ..., dass”/“sodass”
81
Konsekutivsätze - unpersönliche Ausdrücke
``` fieri potest - fieri potuit (es ist möglich/kann passieren) fit - factus est (es geschieht/passiert) accidit - accidit (es kommt vor) accedit - accessit (es kommt hinzu) restat - restitit (es bleibt übrig) ``` i.d.R. GZ
82
so ..., dass | ..., sodass
``` Konsekutivsatz (c.t., keine Reflexivität, ut non) ..., ut tam..., ut ... tantus, ut ... talis, ut ... adeo ita (bei Verbalausdrücken) ```
83
Relativsätze normal
qui/quae/quod + Indikativ Personen: m + w -> m Sachen: m + w -> w Konjunktiv bei Nebensinn
84
Relativsätze Nebensinn
KONJUNKTIV - final (GZ, reflexiv) - Verben des Schickens, (in)dignus, aptus, idoneus - konsekutiv (nach Demonstrativpronomen, unvollständigen HS (sunt, qui...) - NICHT reflexiv) - kausal/konzessiv ('obwohl' einfügbar)
85
quin-Sätze
- verneintes Zweifeln - verneintes Hindern - verneinter HS+NS ('dass nicht', 'ohne zu', 'ohne dass') - 'es fehlte nicht viel und'
86
Komparativsätze
streng korrelativ + Indikativ freiere Korrelation: - Komparativ + quam + Indikativ - praestat/malle + quam + Indikativ - atque + Indikativ - Vergleich 2er Eigenschaften: magis+Positiv ... quam + Positiv - 'wie wenn': velut si/quam sie/quasi + Konjunktiv, c.t. - 'als dass': Komparativ + quam ut + Konj., c.t., NICHT reflexiv
87
Komparativsätze | -Vergleich 2er Eigenschaften
magis+Positiv ... quam + Positiv | oder Komparativ ... quam + Komparativ
88
Komparativsätze mit atque/ac | - derselbe, nicht derselbe, gleich, ähnlich, anders
``` par/idem atque dispar atque aeque atque similis atque aliter atque ```
89
Komparativsätze | 'wie wenn'
velut si, quamsi, quasi + KONJUNKTIV, C.T. | Kondizionalsatz
90
Komparativsätze | 'als dass'
quam ut + KONJUNKTIV, C.T., nicht reflexiv | Konsekutivsatz
91
kausales quod
'weil' + Indikativ Konjunktiv: - innerliche Abhängigkeit - unzutreffende Gründen (non quod ..., seq quia) oder: cum + Konj.
92
faktisches quod
INDIKATIV unpersönliche Ausdrücke 'was das betrifft, dass ...' vorangestellte o. gedachte Demonstrativpronomina
93
faktisches quod unpersönliche Ausdrücke - es trifft sich gut, es kommt gelegen, gut daran tun, Gefallen erweisen
bene/male fit, quod fit, ut (konsekutiv) commode accidit, quod bene/male facere, quod gratum + Dat. + facere, quod
94
faktisches quod | vorangestellte o. gedachte Demonstrativpronomina
(de eo) gaudere, quod ... aegre ferre, quod (id) me dolore/gaudio/odio/superbia... afficit, quod ... mihi odio est, quod
95
DASS
- AcI (Kopfverben) - final (UT Verben des Begehrens, NE Verba timendi et imperiendi) - GZ, reflexiv - konsekutiv (UT/UT NON unpersönliche Ausdrücke, 'sodass', 'so ... dass') - QUIN-Sätze (verneintes Hindern/Zweifeln, doppelte Verneinung, non multum afuit) - reflexiv - faktisches QUOD (alles andere) - INDIKATIV
96
Kondizionalsätze
si, nisi, si non (... sed ...), quodsi ('wenn also'), sin ('wenn aber' nach vorherigen si) - nicht reflexiv - keine c.t. - Realis: 'wenn ... dann' (Tempus wie dt. außer Futur II) - Potentialis: 'wenn ... soll, dann dürfte wohl ...' (2x Konj. Präs.) - Irrealis: 'würde' 2x Konj. Imp., 'hätte' 2x Konj. Plusq. o. kombiniert
97
cum
Indikativ: - cum temporale (damals, als/jetzt, wo) - cum iterativum (jedesmal, wenn) - Impf. bei GZ in Vgh. - cum identicum (dadurch dass/indem - zeitl. + sachl.) - gleiches Tempus - cum inversum (cum subito nachgestellt) - Impf+Pf/vix+Plusq.+Pf. Konjunktiv: - cum historicum (als/nachdem c.t.) - cum causale - cum concessivum
98
``` damals, als/jetzt, wo jedesmal, wenn dadurch dass/indem als plötzlich als/nachdem nachdem sobald bevor während + plötzlich eintretende Handlung solange als/während (parallel) solange bis solange bis/damit unterdessen ```
cum + Ind. cum + Ind. (Impf. im HS Vgh., bei GZ auch im NS) cum + Ind. (zeitl. + sachl.) - gleiches Tempus cum subito + Ind. nachgestellt - Impf+Pf/vix+Plusq.+Pf. cum + Konj. - c.t. postquam + Perf. ut/ubi/simulatque + Perf. Ind. antequam + Ind. / Konj. wenn Handl. nich eintreten soll dum - NS Ind. Präs. dum - gleiches Tempus dum + Ind. (Konj. bei finales Nebensinn 'damit unterdessen') dum + Konj. (final, GZ, reflexiv)
99
dum
während + plötzlich eintretende Handlung: NS Ind. Präs. solange als/während (parallel): gleiches Tempus solange bis: Ind. (Konj. bei finales Nebensinn 'damit unterdessen') solange bis/damit unterdessen: Konj. (final, GZ, reflexiv)
100
Reflexivität
- innerhalb von Teilsätzen - IMMER: Finalsätze, finale Relativsätze, indirekte Fragen, indirekt Rede, quin - KANN: Relativsätze, Kausalsätze, Konzessivsätze
101
Regeln der oratio obliqua
- HS im AcI (Verneinung 'non') - NS in Konj., c.t. - Fragen in Konj. - rhet. in AcI - Aufforderungen im Konj. (Verneinung NE) - Infinitivkonstruktion nach NcI = AcI (meist ohne übergeordneten Verb) - HS Haupttempus, AcI Perfekt -> NS Nebenzeitenfolge - Person des Sprechers: Reflexivpronomen, ipse/a/i/ae
102
einmal (im Jahr) zweimal (täglich) dreimal viermal
``` semel (anno) bis (die/cottidie) ter quater ("In die Semmel biss der Kater.") ```
103
0-10
nūllus, ūnus, duo, trēs, quattuor, quīnque | sex, septem, octō, novem, decem
104
1.-20.
prīmus, secundus, tertius, quārtus, quīntus | sextus, septimus, octāvus, nōnus, decimus
105
11-20
ūndecim, duodecim, trēdecim, quattuordecim, quīndecim | sēdecim, septendecim, duodēvīgintī, ūndē, vīgintī
106
11.-20.
ūndecimus, duodecimus, tertius decimus, quārtus decimus, quīntus decimus sextus decimus, septimus decimus, duodēvīcēsimus, ūndēvīcēsimus, vīcēsimus
107
30-100 | - Ordnungszahl
trīgintā, quadrāgintā, quīnquāgintā, sexāgintā, septuāgintā, octōgintā, nōnāgintā, centum Ordnungszahl: -esimus (tricesimus, quadrāgēsimus)
108
200-1000 2000 - Ordnungszahl
ducentī, trecentī, quadringentī, quīngentī, sescentī, septingentī, octingentī, nōngentī mīlle, duo mīlia Ordnungszahl: -esimus (ducentesimus, millesimus)