gastro-enterologie Flashcards

Question

acute appendicitis

Answer 1

1) ziekte: ontsteking van de appendix --> 10 cm aan de caecumbodem 2) symptomen - last in maagstreek & rond navel --> later ook rechter fossa iliaca - koliekachtige pijn - misselijkheid & braken - koorts 3) therapie = chirurgische wegname van appendix 4) complicaties na 24-36u = perforatie van appendix -> buikvliesontsteking = peritonitis of abces rond appendix

Answer 2

= irritable bowel syndrome of PDS = prikkelbare darm syndroom of spastisch colon: niet meer 1) ziekte - 10% in belgië - meer bij vrouwen - voorkeursleeftijd = 20-40jaar - toegenomen gevoeligheid van volledige darm --> hypersensiviteit op uitrekking = pijn - 1/3 na infectie ander 2/3 = ??? - altijd eerst coeliakie uitsluiten = 5% 2) symtomen - abdominale ongemakke/pijn --> verbeterd na eten - abnormale stoelgang frequentie: meer als 3x per dag of minder als 3x per week - abnormale stoelgangconsitentie = hard of waterig - abnormale uitdrijving = blokkade of gevoel van onvolledige lediging - gevoel van urgentie - slijmverlies - abdominale opblazing - joggers diarree = 500m na vertrek

Answer 3

3) diagnose = combinatie aanwezigheid symptomen & afwezigheid alamrsymptomen - leeftijd: 50+ - rectale bloedingen - gewichtsverlies - koorts - anemie - familiale geschiedenis van darmkanker - lichamelijke bevindingen --> coloscopie uitzetting van zakje in darmen - normaal = niet/licht voelen - IBS = heel erge pijn

Answer 4

geen therapie maar vooral bestijden van symptomen 1) dieet 1) algemeen - vermijden van koffie, alchohol & tabak - vermijden van gasproducerende stoffen = stoffen die door bacteriën in het colon worden verwerkt --> FODMAPS = fermenteerbare oligo/di/monosaccariden and polypoli ≈ gluten&lactosevrij 2) specifiek - uitlokkende elementen - voedingspatroon 2) medicamenteus - laxeermiddel bij obstipatie - loperamide bij diarre - antispasmodica bij pijnlijke krampen vb FODMAP = fructose - toegevoegd in fruitsappen & veel in appels, peren & honing - opname door gekoppelde fructose x receptor = bepekrte capaciteit = iedereen deels fructose intolerant - sucrose = glucose x fructose

Answer 5

1) voedselintoxicatie 2) reizigersdiarree 3) antibiotica 4) viraal

Answer 6

1) syptomen - misselijkheid - diarree - braken 2) oorzaken 1) staphylococcus aureus - slecht bewaarde zuivelproducten vb mayonaise in slaatjes & gebakken met slagroom - voedingsrijk aan eiwit, zout & suiker vb hesp - groepen die ziekt worden - na 4-12u explosieve maar milte symptomen 2) clostridium perfringens - in vlees - leid tot nausea, braken, waterige diarree & krampen 3) salmonella-species - in gevogelte met eieren - na 1-2 dagen 4) escherichia coli - hamburgers, gecontamineerd water & halflauw voedsel 3) therapie - houd van zelf op - vochttoediening voor vochtverlies - geen antibiotica - loperamide vermijden maar kan wel

Answer 7

= turista 1) oorzaken - besmet water - feaco-orale overdracht 70% = escherichia coli of virussen 20% = shigella rest = giardia lamblia & andere zeldzame infecties 2) preventie - voedselhygiëne: boil, cook & peel - handhygiëne - antibiotica af te raden --> korte zakenreizen bij hoge risico landen --> mensen met grote gevolgen (hartpatiênten, rolstoelpatienten, sporters) - vaccinaite tegen tyfus = 3 keer om de 48u net voor maaltijd = 2 weken bescherming 3) therapie - vocht - vasten heeft geen nut - loperamide = 1-4 keer per dag --> behalve bij bloederige diarre of koorts = aantoning colonitis - antibiotica bij diarre & koorts

Answer 8

1) antibiotica - medicamenten = afsteven van colonflora - diarree na antibiotica = clostridium difficile --> door gegeven door onhygiënische hulpverleners 2) viraal --> vooral rota/noro virus = vocht verlies - droge huid = niet verstrijkende huidpoliepen - droge tong - wenen zonder tranen - minder urine = droge pampers vaccin op leeftijd 2 & 3 maand een dosis, na 6 maand niet meer = risico op darminvaginatie

Answer 9

- dunne kanker = weinig voorkomend 1) colonpoliepen = voorloper --> altijd poliepen als voorloper: elke dikke darm kanker kan bij de juiste opsporing tegengegaan worden <=> niet elke poliep wordt kwaadaardig - uitpuling van darmlumen - opsporen door coloscopie = verwijderen - 50 jaar = 25% -> 70j = 35% - 10 jaar vooraleer kwaadaardig worden 2) coloncarcinoom - 5% 1) oorzaken - omgevingsfactoren: weinig vezels & groenten, vetiname & gebruik van rood vlees - genetische facotren = familiaal verband - beschermende factor = aspirine = hogere bloeding = snellere diagnose

Answer 10

2) symptomen - algemeen = bloedverlies --> anemie - specifiek --> rectum = veranderd stoelgangpatroon: blokkade of valse aandrang --> rechter deel = enkel symptomen bij groot worden - mogelijke metastasen via bloed (v. porta) & lymfe naar lever 3) diagnose = coloscopie & bevolkinsonderzoek 4) behandeling - chirugie voor darmkanker - chemo & radiotherapie voor metastases = adsuvent - palliative chemotrapie bij gevordere fases 5) prognose - 90% bij oppervlakkige tumoren - 60% bij diepere tumoren --> vroegtijdige prognose

Answer 11

iFOBT = immunochemische fecaal occult bloedtest - 50 tot 74 jaar om de 2 jaar - doek op toilet -> met staaltje stoelgang in flesje - positief resultaat bij bloed --> coloscopie: mogelijke oorzaken - aambeien = speen - stoma = darm door brikwand - poliepen/carcinomen = weghalen --> postief resultaat ≠ kanker + screeningcoloscopie om de 10 jaar voor 100% zekerheid --> tijd vooraleer poliep kwaadaardig wordt 5% heeft bloed in stoelgang - 46% heeft geen problemen - 50% heeft minstens 1 poliep - 4% heeft coloncarcinoma -- 75% in vroeg stadion met positieve prognose = veel hoger cijfer als latere, natuurlijke opsporing = door onderzoek voorlopers & vroegere stadia tegenkomen bij eerstegraadsverbanden = leeftijd van diagnose - 10 voor verwandschap

Answer 12

1) 1,5-2 l vloeistof aan blinde darm, voornamelijk slijm van dunne darm 2) absorptie van water door dikke darm door crypten van lieberkühn 3) halfvaste materie in rectum 4) type 3 stoelgang = 200g reflexen 1) ortho-colisch reflex = verhoogde activiteit door beweging voornamelijk na ontwaken 2) gastro-colisch effect = verhoogde activiteit door maaltijd 3) caffeïne = verhoogde activiteit 4) fysieke activiteit = verlaging activiteit 5) roken: verhoogde werking endeldarm door nicotine termen - transit = door darmen = normaal 30u maar heel variabel - evacuatie = stoelgang - continentie = op gepaste momenten

Answer 13

ZIE TEKENINGEN P46 1) rectum = einde van colon 2) anaal kanaal = 3cm -> omlegen door bekken bodemspieren 3) anus = buitenkant 4) interne anale sfinter - kringspier rond anaal kanaal = 1e spier van binnen uit - verdikking van circulair spierweefsel van spijsverteringsstelsel --> gladspierweefsel -> oncontroleerbaar & onuitputbaar --> constante tonus voor evacuatie voorkomen 5) levator ani & externa anale sfinter - kringspier rond anaalkanaal = 2e spier van binnen uit - bekken bodemspier - dwarsgestreeptspierweefsel -> controleerbaar & uitputbaar --> samentrekken bij inhouden 6) puborectalis - enkele cm boven anaal kanaal verbonden naar os pubis - samentrekken = hoek verkleinen = darmkanaal stoppen - dwarsgestreeptspierweefsel -> controleerbaar & uitputbaar --> samentrekken bij inhouden onderzoek met vinger 1) visueel: gesloten anus, geen faecale resten, huidgevoeligheid 2) vinger kootje = standaardtonus van intere anale sfincter voelen 3) knijpen = tonus van externe anale sfinter voelen 4) dieper & knijpen = tonus puborectalis voelen --> vergelijken met normaal

Answer 14

= stoelgang op gepast momenten evacueren 1) evacuatie = expulsie - buikpers = rechte & schuine buikspieren samentrekken - diafragma - contractie rectosigmoïd - ontspannen van sfincters 1) automatisch lagere contractie van interne sfincter door vulling van endeldarm = recto-anaal-inhibitorisch reflex 2) dalen faeces tot IN anaalkanaal 3) samentrekken externe anale sfinter & puborectalis 4) faeces uit anaalkanaal duwen 2) continentie = uitstel afh van - combinatie druk van interne & externe sfinter - consitentie feaces --> diarree = moeilijker te houden - anorectale hoek door puborectalis - juiste sensatie in anodermis & rectum - compliantie --> minder compliantie = sneller vullen, drang = door vulling - mogelijke kinesitherapie bij continentie patiënten: externe sfincter & gewaarwording --> nooit starten van kinesitherapie bij diarree

Answer 15

1) ziekte - <2 defecaties per week - gevoel van blokkage/hevig persen - noodzaak tot digitale evacuatie - gebruik van laxativa of enemata 1x/week 2) risicofactoren - vrouwen (niet verklaard: uitstelgedrag) - hoge leeftijd - immobilisme - lage socio-economische status/onderwijs - lage calorie & vezel inname - depressie, seksueel & fysiek geweld - chronisch ziekten - multifarmacie - jonge kinderen (gedragsproblemen)

Answer 16

3) evaluatie - uitdrijvingsstoornus = onvolledige deficatie, frequente drang, hard persen, uren op toilet, nood aan suppo's, ... - trage transit type = geen, weinig, 1 keer om de week --> dag boek van patiënten 4) behandeling - conservatief: meer vocht, meer calorieën, bewegen, meer vezels samen met vocht (kiwi, groente, bruinbrood, ...) --> teveel vezels = winderigheid, opgeblazen gevoel, rommelingen - medicamenteus: laxeermiddelen: vezelpreparaat of osmotisch - biofeedback: 5-10 keer = heraanleren van juiste defecatie --> mensen met animus - manier van toilet gaan: hurkzit & broek tot enkels

Answer 17

- organisch: fissuur, kanker, ... zorgt voor verstopping - functioneel: trage colontransit, uitdrijfstoornissen, ... - medicamenteus: codeïnehoudende pijnstillers, antidepressiva, pyschofarmaca, ijzerpreparaten, laxativa (sennahoudende producten) - metabool: diabetes, hyperthyreose, hypokaliëmie, hypercalcemie, zwangerschap - neurogeen: parkinson, ruggenmerglaesie, multipesclerose, PDS

Answer 18

1) anisimus = bekkenbodemdyskinesie - opspannen van externe anale sfiner & m. puborectalis bij persen - moeilijke & pijnlijke defecatie - rectum niet volledig ledigen - elke leeftijd --> revalidatie = biofeedback: 68% succesvol 2) encopresie - vaak bij kinderen & ouderen - te volle endeldarm --> continu verlies van stoelgang door RAI-reflex - toenemend bij kinderen & jongens

Answer 19

situering: rechts net onder diafragma, nog beschermd door ribben werking 1) spijsverteringsstelsel 2) bloedvaten 3) v. porta = hollepoort ader 4) vertakkingen in lever = kanaaltjes tussen levercellen (sinusoïden) 5) opname & verwerking van venen 6) afstaan van metabolieten aan bloed of galvocht bloed: 1) subhepatische venen venen 2) hepatische venen 3) vci gal: 1) galkanaaltjes 2) galblaas (opstapeling bij nuchterheid, vrijgeven bij vertering) 3) galsappen naar duodenum gal = vetvertering - galzouten - cholesterol - bilirubine --> moet in evenwicht zijn

Answer 20

= afbraakstof van hemoglobine --> erythrocyten: turnover van 120 dagen 1) erythrocyten 2) naar milt 3) heam wordt door macrofagen omgezet 4) bilirubine 5) binding met albumine = indirect bilirubine 6) naar lever 7) glucuronyltranferase = glucorunzuur x bilirubine = direct bilirunine = geconjugeerd bilirubine 8) naar gal >&> bloed normaal 1mg% waarvan 0,8% indirect 9) in dikke darm = stercobiline = reden bruine stoelgang

Answer 21

gele verkleuring in ogen door bilirubine - niet schadelijk <=> icertus = geelzucht = schadelijk --> ook gele verkleuring huid - autosomaal recessief - 5% v/d bevolking - minder werking enzym voor vorming van direct bilirubine = teveel in bloed - risicofactoren: vasten, alcohol, inspanning, ziektes - onschuldige symptomen - tot 2,5% bilirubine (normaal 1) --> verhoging van indirect bilirubine = geen gevolgen neonatale geelzucht = permature kinderen - enzym nog niet matuur & optimaal - onder blauw licht

Answer 22

= leverontsteking 1) oorzaken - infectieuze oorzaak: epstein-Barr, hepatitis A/B/C - toxisch: alcohol, paddenstoelen, geneesmiddelen (paracetamol, dafalgan, hoge dosissen (zelfmoord pogingen)) 2) symptomen begin = anorexie, nausea, spierpijn, moeheid, afkeer bepaalde voeding gevolg = icertus (geelzucht), donkere urine & bleke mastiek stoelgang, jeuk --> bilirubine in hoge concentraties door leverfalen 3) diagnose - hoge concentratie bilirubine - verhoogde leverenzymen in bloed (transaminasen) - virussen & gevormde antilichamen 4) complicaties - fulminante hepatitis = levernecrose die leidt tot levercoma, vaak bij HBV --> lever transplanatatie - chronische hepatits = positieve levertesten voor langer als 6 maand, vaak bij HBV & HCV --> levercirrose & kanker

Answer 23

besmetting: A = faeces B&C = bloed & sex overdracht: A = faeco-oraal, B = drugs & soa, C = 1990 risico: A = reizigers, B = moeder op kind, C = bloed tranfuus voor 1990 incubatie: A = 2-6w, B = 2-6m, C= 1-5m icertus: A = ++, B & C = asymptomatisch leverfalen: A = --, B = 15%, C = 80% chronisch & kanker: A = --, B = +, C = ++ diagnose: A = HAV-AB, B = antistoffen, C = RNA vepalen immuniteit: A = +, B & C = ja, maar... therapie: A = spontaan, B & C = medicijnen bij chronische gevallen preventie: A = elektief vaccin bij zorg & reizigers, B = vaccin voor zorg & seks-industrie, C = geen vaccin

Answer 24

1) zwellen levercellen 2) afrukken galkannaal 3) slechte afloop naar darm 4) opstapeling van bilirubine - ontbreken bilirubine in stoelgang = mastieke stoelgang - icertus - jeuk door ophoping van galzouten - direct bilirubine in nieren = donkere urine

Answer 25

1) oorzaken - faeco-oraal --> besmet drinkwater, voedsel, hygeïne - risico: reizigers - incubatie: 2-6w --> besmettelijk: laatste week incubatie & eerste 5 ddagen icterische fase 2) verloop = 4 weken - algemeen viraal syndroom & icertus - soms fulminant verloop = leverfalen - erger verloop bij ouderen - geen verloop naar chronisch, wel langdurige testen 3) diagnose = bloedonderzoek - HAV antilichamen --> levenslange immuniteit 4) behandeling - spontaan - lever niet extra aantasten: alcohol, medicatie, hygiëne 5) preventie - vaccinatie --> booster voor zorg & reizigers voor HAV-endemische gebieden

Answer 26

1) oorzaken - parenterale weg = bloed: naalden, tatoeafe, piercing - seksueel contact - perinataal = moeder op kind --> door manier van overdracht = mogelijke co-infectie met HIV - incubatietijd = 2-6m 2) klinisch - vaak asymptomatisch - klassieke hepatitis - 85% genezen binnen 3 maand, rest chronisch --> hoger risico voor cirrose & kanker + besmettelijk tot 3 maand 3) behandeling - acuut: 4weken herstelverlof, alchohol afgeraden voor 4 maand, passieve immuniteit aan omgeving - chronisch: alcohol verbier, alfa-interferon & specifieke antivirale medicatie --> echografie & bloedonderzoeken voor leverkanker 4) preventie: vaccinatie - systematisch op babyleeftijd --> extra: medici, nierdialysepatienten, homo's, seksindustrie, hemofilie - vermijden bloed & sekscontact

Answer 27

5 testen virus 1) HBS-Ag hepatitis B surface antigen --> op virus 2) HBS-Ab hepatits B surface antilichaam 3) HBE-Ag hepatitis B extra antigen --> vrijkomen tijdens delen 4) HBE-Ab hepatitis B extra antilichaam 5) HBV-DNA aanwezigheid acute & chronische hepatitis: HBS-Ag +, HBS-Ab -, HBE-Ag +, HBE-Ab -, HBV-DNA + spontane genzeing: HBS-Ag -, HBS-Ab +, HBE-Ag -, HBE-Ab +, HBV-DNA - gezonde drager: HBS-Ag +, HBS-Ab -, HBE-Ag -, HBE-Ab +, HBV-DNA (+) prikaccident --> vaccinatie = geen probleem --> ander = passieve immunisatie & vaccin = antilichamen inspuiten

Answer 28

1) oorzaak - perenteraal maar heel weinig niet via naalden --> bloedtranfuus voor 90% - 35% onduidelijk --> co-infectie met HIV mogelijk - incubatie = 1-5m 2) symptomen = assymptomatisch 3) verloop - 80% chronisch - minder aggresief --> cirrose & kanker (gemiddeld na 10j) 4) diagnose - viraal RNA & antilichamen in bloed --> nog infectieus bij aanwezigheid intilichamen 5) behandeling - specifieke medicatie & regelmatige screening tegen leverkanker 6) preventie - logisch hygienisch gebruik

Answer 29

1) mechanisme - te grote hoeveelheid cholesterol in gal = verkalken 2) risico groep = 4F's female, fat, over fourty & fair (blank) 3) symptomen - vaak assymptomatisch - migratie van galblaas door ductus custicus = obstructie --> galkoliek = pijn in leverstreek tot enkele uren - vooral bij (vettig) eten: samentrekken van galblaas - blijvend = secundaire infectie = koorts - migratie naar hoofdgalweg = icertus 4) diagnose = klinische vermoeden -> echografie 5) therapie - NSAID voor pijn - galblaas mat kijkoperatie (laparoscopie) wegnemen