Galsteenlijden en diagnostiek bij buikklachten Flashcards
welk ziektebeeld ligt onder hoog klinkende peristaltiek?
uitgezette darmlissen, bij een mechanische ileus
Welk ziekte beeld past bij gootsteen geruis?
stenose in een darmlis (bs crohn)
Wat maakt een gastro-enteritis waarschijnlijker?
- misselijk, braken, pijn in bovenbuik, krampend gevoel, diarree
- soms koorts, soms bloed
- geneest spontaan binnen een paar dagen
- versterkte peristaltiek, geen peritoneale prikkeling
Wat is het IgA antilichaam tegen het eigen lichaam bij coeliakie?
- TTG-IgA –> permanente T cel gemedieerde allergie voor gliadinen
is er screening op coeliakie bij kinderen?
Ja, dus nu wordt het vaak al ontdekt voor er symptomen aanwezig zijn
Hoe kan chronische malabsorptie zich uiten?
anemie (bv ijzergebreksanemie door < foliumzuur), groeiachterstand enosteoporose
Waar neem je biopten bij verdenking coeliakie en wat is er daarop te zien?
in het duodenum, TTG-IgA positief en vlokatrofie
Welk symptoom past NIET bij PDS?
bloed in de ontlasting
Waarom ontstaat lactose intolerantie? noem; lactase en gisten
Door een lactasedeficiëntie kan lactose niet omgezet worden, hierdoor treedt er gisting op door darmbacteriën
welk aanvullend onderzoek kun je doen bij refluxziekte?
24 uurs zuurmeting of gastroscopie
Bij welke aandoening hoort een positief teken van Murphy, bewegingsdrang, misselijkheid/braken en drukpijn onder de R ribbenboog?
Acute cholecystitis
Waar wordt calprotectine voor gebruikt?
onnodige endoscopie voorkomen
Bij welke aandoening past hartwater (mond loopt plotseling vol met speeksel)?
ulcus pepticum
Wat is het verschil qua klachten bij een paralytische ileus of een mechanische ileus? (2)
bij een paralytische ileus; zeurende constante buikpijn, afwezige peristaltiek
bij een mechanische ileus; kolieken, gootsteengeruis bij auscultatie
Bij welk beeld passen de volgende klachten; gal braken, krampende pij, abdominale distentie, rectaal bloedverlies, opgezette buik, winderigheid, wegblijven ontlasting
vovolus of torsie
Wat is een hernia in de darm?
een abnormale uitpuiling van de darmen door een zwak deel van de buik. Een deel van de darmen duwt zich door de buikwand <– meestal in lies
Wat is een intussusceptie?
invaginatie en dit is het in elkaar schuiven van 2 delen van de darm <– vaak bij ileum en caecum
- episodes krampende buikpijn, misselijkheid, braken en rectaal bloedverlies
Wat is een hydronefrose?
nierstuwing door verstopping in de nier
Wat is blaasretentie?
Dat het niet lukt om te plassen
Wat is het teken van Prehn bij een epididymitis?
pijnklachten nemen af bij het optillen van het scrotum <– deze is negatief bij een torsio testis
Wat is endometriose?
wanneer er baarmoederslijmvlies voorkomt op afwijkende plaatsen –> cyclische of chronische buikpijn
Wat is Pelvic Inflammatory Disease (PID)?
ontsteking van het kleine bekken –> een endometritis of salpingitis, vaak veroorzaakt door seksueel overdraagbare micro-organismen
–> abnormale fluor, koorts, diepe dysoareunie, sling/opdrukpijn cervix, contactbloedingen
Vanaf welke dm kunnen overiumcystes klachten geven?
> 15 cm
Wat is een miltinfarct? Welke lab bevinding is er?
Als de milt geheel of gedeeltelijk geen bloed meer krijgt
- verhoogd LDH (weefselverval)
Wat is angina abdominalis?
Wat zijn de symptomen?
Als er te weinig bloedvoorziening is naar de darm door atherosclerose, soms ook met stenose van mesenteriale vaten
- angst voor eten –> anorexie, pijn tijdens of vlk na maaltijd
Waardoor ontstaat een sikkelcelcrise?
polymerisatie van hemoglobine door < zuurstofspanning, hyperosmolariteit of acidemie –> klein bloedvat raakt verstopt, ischemie
Waarom is buikwandpijn goed te lokaliseren?
omdat het meestal berust op een spiercontusie
Bij wie komt abdominale migraine voor?
kinderen
Waarom mag je bij OSAS geen morfine geven?
risico op nog lagere ademfrequentie en dus < saturatie
Welke 3 galstenen zijn er?
- cholesterolstenen
- pigmentstenen (ongeconjugeerd bilirubine)
- bruine stenen; calciumbilirubine
Is cholesterol oplosbaar in water?
nee, gal zorgt ervoor dat cholesterol in micellen zit. Te weinig gal –> cholesterol steen
Wat zijn 3 pancreasenzymen?
- lipase
- amylase
- protease
Wat zijn r.f. voor het ontstaan van galstenen (+ ezelsbruggetje)?
4 F’s; Fat, Female, Forty, Fertile (en fair)
oestrogenen zijn gelinkt, dus gebruik anticonceptie is ook een r.f.
Verder:
- DM
- cirrose
- snel gewichtsverlies
- parenterale voeding
- positieve familieanamnese
Wanneer kan de pijn bij een galsteen verergeren?
bij een (vette) maaltijd
Waarom zijn de bloeddruk en HF ook omhoog bij een koliekpijn?
lichaam maakt adrenaline bij pijn
Wat ontstaat er als er een perforatie optreedt bij een acute cholecystitis? (2)
peritonitis of een galsteenileus (bij galblaas-darmperforatie)
Wat is histologisch onderscheidend aan een chronische cholecystitis?
verschrompelde galblaas met verdikte wand
Wat is een cholangitis?
+ beh?
een bacteriële ontsteking van de galwegen, vaak secundair aan choledochusstenen (Murphy’s sign is negatief)
- ERCP en breedspectrum antibiotica
Welk type shock geeft als enige warme ledematen?
- anafylactische shock –> dilatatie
Wat is een papillotomie?
Als er een snee wordt gemaakt in een vernauwing van de papil van vaten –> gal kan weer stromen
Hoe voorkom je een post-ERCP pancreatitis?
diclofenac geven
Wat zijn oorzaken van een acute pancreatitis? (8)
- galsteenlijden
- alcoholmisbruik
- idiopathische pancreatitis
- infecties (bof)
- maligniteit
- buiktrauma
- geneesmiddelen
- ulcus duodeni penetratie
Wanneer is er minder pijn bij een pancreatitis?
als iemand voorover buigt en de knieën optrekt
Wat zijn de labwaarden bij een acute pancreatitis?
- serum amylase en lipase sterkt verhoogd
Wat is de behandeling van een acute pancreatitis?
- ruime vochtsuppletie (HF <120/min)
- pijnstilling
- ERCP binnen 24 uur als er galstenen zijn
- cholecystectomie
Wat is een porseleingalblaas?
En wat is de beh?
- kalk in de galblaas, wat te zien is bij radiologisch onderzoek
- Cholecystectomie, vanwege risico op galblaascarcinoom
Wanneer doe je een cholecystectomie bij poliepen?
Als ze groter zijn dan 18 mm, anders kun je ze met de echo volgen
Wat zijn 3 indicaties voor een ERCP?
- symptomatische choledocholithiasis
- cholangitis
- bilaire pancreatitis
Wat zijn 3 indicaties voor een cholecystectomie?
- symptomatische galstenen
- acute cholecystitis
- Bilaire pancreatitis (na ERCP)
Wat zijn de labafwijkingen bij een cholecystolithiasis?
die zijn er niet
Wat zijn de labbevindingen bij een cholecystitis?
- leukocyten en CRP verhoogd
- normaal bilirubine en leverenzymen (lever kan gal namelijk nog afvoeren)
Wat zijn de labbevindingen bij een choledocholithiasis?
verhoogde AF en gammaGT, ALAT en ASAT (leverenzymen –> mensen zijn ook geel, ontkleurde ontlasting en donkere urine)
Wat zijn de labbevindingen bij een cholangitis?
verhoogde leukocyten, CRP, GammaGT, AF, ALAT en ASAT
Wat is de charcot’s triad die je hebt bij een cholangitis?
- pijn in R bovenbuik
- koorts
- tekenen cholestase
Wat is reynold’s pentad?
- pijn in R bovenbuik
- koorts
- tekenen cholestase
- tekenen van shock
