Funkcija i građa sinapsi(poglavlje 10) 1 Flashcards
dijelovi sinapse
presinaptički dio aksona
pukotina
postsinaptički element ciljne membrne
dvostruko provođenje signala
elek -> kem
kem -> elek(ionotropni receptori) ili kem(metabotropni receptori)
dva učinka koja aktiviraju postsinaptičku membranu
promjena ionske vodljivosti
promjena konc Ca2+ u citoplazmi postsinaptičke stanice
postsinaptički potencijali
EPSP - depolarizacija
IPSP - hiperpolarizacija
sinaptička latencija ili odgoda
- podražaj se ne prenosi trenutno ali dosta brzo, ima ta odgoda
sinaptičko zamaranje i sinaptički blok
zamarnje - slabljenje sinaptičkog signala
blok - posve prekinuta signalizacija
presinaptička vezikularna rešetka ili aktivna zona
- mjesto na presinaptičkom dijelu aksona gdje dolazi do egzocitoze
- mjesto u kojem je usidren mjehurić
- čvorići(proširenja aksona) + mreža čestica na citosolnoj membrani + oko svake čestice je 6 mjehurića
stanični organel u post i pre dijelovima sinapse
mitohondriji
- za NaK crpku, egzocitozu, sinteza neurotransmitera itd..
mjehurići
- iz njih izlazi neurotransmiter
- dio čeka egzocitozu drugi služi kao zaliha
- bistre i zgusnute srži
4 glavne vrste mjehurića
- mali, bistre srži - acetilkolin, aminokiselinski neurotransmiteri(GABA, glutamat, glicin)
- mali, zgusnute srži - sa zrncem, skladište monoaminskih n..t(dopamin, noradrenalin, adrenalin, serotonin)
- veliki, zgusnute srži - neuropeptidi(somatostatin, kolecistokinin..)
- najveći zgusnuti - neurosekretni - neurohormoni stražnjeg režnja hipofize(oksitocin, vazopresin)
tok neurohormona stražnjeg režnja hipofize
neurosekrecijski neuroni -> neurofizini -> Herringova tjelašca -> egzocitoza
sinaptička pukotina građ
- pukotinski materijal - međustanična ploča - filamenti
- gro glikolipida, glikoproteina, gangliozida vezanih na sijalinsku kiselinu
postsinaptička ciljna membrana - postsinaptičko zgušnjenje
- nakupina gustog materijala na citosolnoj strani - postsinaptičko zgušnjenje
što sadrže postsinaptička zgusnuća
- aktin, fodrin, kalmodulin - strukturni matrix
- u kori velikog mozga - kinaze CAM-K II(glavni protein zgusnuća, ima sposobnost autofosforilacije) i PKA
- fosfataze adenilat ciklaze. kalcineurin…
vrste sinapse prema zgušnjenju
- simetrične sinapse, tip 1 - isprekidano i tanje zgusnuće(uglavnom aksosomatske)
- asimetrične sinapse, tip 2 - ravno i šire zgusnuće, jednostavan izgled(uglavnom aksodentritičke)