Fulltrúardómar (dómur úr bókinni)

Question 1

hvað er réttarheimld

Answer 1

merkið viðhlítandi stoð eða grundvöll unfir réttarreglu á sma hátt og heimildir og gögn eru lögð til grundvallar öðrum staðhæfingum manna.

Question 2

Hvaða flokka skiptar réttarheimildir í

Answer 2

• Sett lög
• Réttarvenja
• Fordæmi
• Löggjöfun
• Meginreglur laga
• EEs samningurinn
• Eðli máls

Question 3

Auka flokkar réttaheimildar

Answer 3

• Fjárlög

- Bráðabirgðalög

Question 4

Sett lög

Answer 4

Réttareglur sem löggjafavaldið setur. Greinis í tvennnt. Auk þess ,á undir sérstökum kringumstöðum setja bráðabrigðalög

Question 5

Löggjafarvald

Answer 5

Forseti og Alþingi

Question 6

Hvað atvennt skiptist sett lög í?

Answer 6

Stjórnarskrá og almenn lög

Question 7

Stjórnarskráin

Answer 7

Lög sem er sett af löggjafarvaldi og flokkast undir sett lög. Hún er æðri öðrum lögum auk þess að breytingu hennar þurfa að vera samþykktar af tveimur mismunandi þingum

Question 8

Bráðarbirgðarlög

Answer 8

Sett af forseta Íslands. þó bara að forminu til því þau eru sett fyrir atbeina og á ábyrgð viðkomandi ráðherra. 3 atriði þarf að uppfylla til að setja megi bráðabirgðalög

Question 9

Hvaða 2 skilyrði þarf að uppfylla til að setha megi bráðabirðalög?

Answer 9

Að alþingi sitji ekki,

að brýna nauðsyn beri til ákvæði lagana stangist ekki á við stjórnarskránna

Question 10

Réttarvenja

Answer 10

Byggist á því að menn hafi um langt skeið hagað sér með tilteknum hætti, vegna þess þeir töldu það heimilt eða skylt.

Question 11

Þegar skera þarf úr um réttarvenju hvað á þá að miða við?

Answer 11

Aldur venju hvernig hún mótaðist, stöðugleika og útbreiðslu, afstöðu almennings til hennar og síðan efni venjunnar.

Question 12

Reglugerðir og önnur stjórnarvaldsfyrimæli

Answer 12

Réttlægri en lög sett af ráðherra til nánari fyllingar lagaákvæðum og einnig samþykktir og reglur. Verða að hafa stoð í lögum og mega ekki ganga gegn ákvæðum lagana.

Question 13

Fordæmi

Answer 13

Þá er dómaraúrlausn notuð sem fyrirmynd í sðara dómsmali sem varðar sambærileg atriði. Í raun þýðir þetta að sambærileg mál fái samskonar meðferð, tryggir jafnræði. Dómar Hæstaréttar Íslands hafa mesta fordæmisgildið. Ekki lögbundið að líta skuli til dóma í sambærilegum málum við úrlausn.

Question 14

Hver hefur mesta frodæmisgildið

Answer 14

Dómar hæstaréttar Íslands.

Question 15

Lögjöfnun

Answer 15

Þegar settu lagaákvði er beitt um ólögákveðið atriði em er eðlisskylt því sem rúmast innan setta lagaákveðisins. Löggjöfun er beitt þegar engin lög eru til staðar innan setta lagaákveðisins. Lögjöfnun er beitt þegar eingin lög eru til staðar um atvikið né annars konar réttarheimild.

Question 16

Hvenær er löggjöfun beitt?

Answer 16

þegar engin lög eru til staðar um atvikið né annars konar réttarheimild sem á við.

Question 17

Meginreglur laga

Answer 17

Dómari reynir þá að lesa úr tilteknum lagabálki ákveðna stefnu eða vilja löggjafans og finna þannig grundvallareglu sem dæmt er eftir t.d. barnaréttti þá áði hagsmunir barnsins fór í eða í samningarétti að samninga skuli efna.

Question 18

Eðli máls

Answer 18

Ef ekki er hægt að styðjst við neinar viðurkenndar réttarheimildir þarf stundum að notast við réttarheimildina eðli máls. Dómari finnur út reglu sem hægt er almennt séð að fallst á sem réttarheimild eða leyst er úr ágreiningi eftir því sem metið er skynsamlegasta og sanngjarnasta leiðin.