ESG-tijdperkenCSDDDles27maart2024 Flashcards
: Wat staat de ‘E’ in ESG voor en welke thema’s vallen hieronder?
De ‘E’ in ESG staat voor Environmental, met een focus op klimaatverandering, opwarming van de aarde, en de uitstoot van CO2 en andere schadelijke stoffen door ondernemingen. Bedrijven worden onder druk gezet om hun invloed op de opwarming van de aarde te verminderen.
Wat staat de ‘S’ in ESG voor en welke thema’s vallen hieronder?
De ‘S’ in ESG staat voor Social, met een nadruk op mensenrechten, zoals het voorkomen van slavernij en het beschermen van de rechten van lokale bevolkingen bij plantage- en mijnbouwactiviteiten. Het omvat ook DEI-programma’s (diversity, equity, inclusion).
Wat staat de ‘G’ in ESG voor en welke thema’s vallen hieronder?
De ‘G’ in ESG staat voor Governance, wat betrekking heeft op de manier waarop bedrijven worden bestuurd en gecontroleerd, en het belang van transparantie en verantwoording in bedrijfsactiviteiten.
Wat veroorzaakte de toegenomen aandacht voor ESG-thema’s na 2015?
De financiële crisis van 2007-2008 leidde tot een roep om een ander soort kapitalisme. Mensen begonnen de klimaatcrisis meer in hun dagelijks leven te voelen en de jongere generatie werd klimaatzorgender. Dit vertaalde zich in ander beleggingsgedrag, vooral in Europa, met een voorkeur voor groene/ESG-fondsen.
Waarom is er in de VS sinds 2023 een serieuze backlash tegen ESG-thema’s?
De backlash tegen ESG-thema’s in de VS sinds 2023 kan worden toegeschreven aan politieke en maatschappelijke tegenreacties op progressieve bewegingen zoals #MeToo en Black Lives Matter, evenals de verdere opkomst van autoritair populisme na 2016 (Trump en Brexit).
Hoe beïnvloedt de jongere generatie het beleggingsgedrag ten opzichte van ESG?
De jongere generatie, die meer begaan is met klimaatkwesties dan eerdere generaties, investeert vaker in groene beleggingsfondsen, wat leidt tot een grotere vraag naar en rendement op ESG-gerelateerde fondsen.
Wat zijn enkele redenen waarom verzekeraars zich richten op ESG-thema’s?
Verzekeraars worden geconfronteerd met de gevolgen van klimaatverandering, zoals de noodzaak om dekken tegen bepaalde soorten schade (bijv. in Florida) aan te passen of te stoppen. Ze lobbyen ook om klimaatrisico’s te verminderen omdat ze deze risico’s niet volledig kunnen diversifiëren.
Hoe beïnvloedt aandeelhoudersactivisme de aandacht voor ESG-thema’s?
Aandeelhoudersactivisme, engagement en stewardship waren al in opkomst en zijn sinds 2016 steeds meer gericht op ESG-thema’s, wat bedrijven aanzet tot meer verantwoording en actie op het gebied van milieu, sociale kwesties en governance.
Wat zijn de belangrijkste onderwerpen van de sociale component van ESG in de context van platformeconomie?
In de context van de platformeconomie richt de sociale component van ESG zich op de arbeidsomstandigheden en rechten van werknemers. Dit omvat kwesties zoals de positie van werkers bij bedrijven als Uber en Deliveroo, die vaak stellen dat zij slechts tussenpersonen zijn en geen werkgeversverantwoordelijkheden hebben.
Hoe heeft de financiële crisis bijgedragen aan de doorbraak van ESG-thema’s?
De financiële crisis heeft discussies opgeroepen over de vorm van kapitalisme, met vragen of bedrijven niet meer aandacht moeten hebben voor klimaatverandering en mensenrechten, wat leidde tot een grotere focus op ESG-thema’s in het bedrijfsleven en bij juristen.
Wat zijn indexfondsen en hoe beleggen ze?
Indexfondsen zijn beleggingsfondsen die een vaste korf van aandelen of obligaties (index) kopen en daarin beleggen, zodat ze in de hele economie investeren. Deze fondsen staan bloot aan klimaatrisico’s waaraan de ondernemingen waarin ze investeren ook blootstaan.
Waarom kunnen indexfondsen niet vermijden te investeren in bepaalde ondernemingen met risico’s?
Indexfondsen zijn contractueel gebonden om te investeren in bedrijven die in de index zitten, waardoor ze niet kunnen kiezen om niet te investeren in bepaalde ondernemingen met klimaatrisico’s.
Waarom zijn indexfondsen geneigd ondernemingen aan te sporen hun steentje bij te dragen aan milieuproblematiek?
Omdat de investeringen van indexfondsen blootstaan aan klimaatrisico’s, zijn deze fondsen geneigd te zeggen tegen ondernemingen dat ze hun steentje moeten bijdragen aan milieuproblematiek. Anders heeft dit nadelige gevolgen voor de investeerders.
Wat was een politieke reactie in de VS op de aandacht voor ESG-thema’s sinds 2023?
Sinds 2023 is er een grote tegenreactie tegen ESG-aandacht in republikeins gedomineerde staten zoals Texas en Florida, waar wordt gezorgd dat overheidspensioenfondsen niet investeren in bedrijven die als te ‘woke’ worden beschouwd vanwege hun ESG-beleid.
Waarom wil de overheid in sommige Amerikaanse staten niet investeren in fondsen beheerd door BlackRock?
Sommige Amerikaanse staten, gedomineerd door republikeinen, willen niet investeren in fondsen beheerd door BlackRock omdat deze vermogensbeheerder te veel aandacht besteedt aan ESG-thema’s. Ze willen niet dat pensioengeld van ambtenaren wordt beheerd door assetmanagers die ESG promoten.
Wat doet Larry Fink, de baas van BlackRock, jaarlijks dat gerelateerd is aan ESG-thema’s?
Larry Fink, de baas van BlackRock, schrijft jaarlijks een open brief aan CEO’s van ondernemingen waarin hij aangeeft welke thema’s, waaronder ESG, hij vindt dat zij in acht moeten nemen bij hun beleid.
Hoe reageert het linkse deel van de maatschappij op extremen zoals de verkiezing van Trump of Brexit in de context van ESG?
Het linkse deel van de maatschappij reageert op extremen zoals de verkiezing van Trump of Brexit door te eisen dat commerciële ondernemingen meer aandacht besteden aan ESG-thema’s.
Wat willen republikeinse politici in de VS voorkomen met betrekking tot overheidsinvesteringen en ESG?
: Republikeinse politici in de VS willen voorkomen dat overheidsinvesteringen, zoals pensioenfondsen van ambtenaren, beheerd worden door assetmanagers die te veel ESG-thema’s promoten.
Wat is het corporate purpose-debat en welke visies komen hierin naar voren?
Het corporate purpose-debat gaat over de vraag of ondernemingen andere doelstellingen moeten hebben naast het maximaliseren van de belangen van aandeelhouders. In de jaren ‘90 domineerde de shareholder value-gedachte, maar sinds ongeveer 2012, en vooral in 2018, is er een overtuiging ontstaan dat ondernemingen ook maatschappelijke en milieudoelstellingen moeten nastreven. Bekende visies komen van C. Mayer, de Business Roundtable en BlackRock (Fink).
Wat is de Friedman Doctrine en hoe beïnvloedde deze het corporate purpose-debat?
De Friedman Doctrine, geformuleerd door de liberale econoom Milton Friedman, stelt dat de enige sociale verantwoordelijkheid van een onderneming is om haar winsten te maximaliseren. Deze doctrine was in de jaren ‘90 zeer dominant en beïnvloedde het corporate purpose-debat door de focus te leggen op aandeelhouderswaarde boven andere belangen.
Wat is ESG-litigation en noem enkele belangrijke zaken?
ESG-litigation verwijst naar rechtszaken waarin bedrijven aansprakelijk worden gesteld voor milieu-, sociale en governance-problemen. Belangrijke zaken zijn Vedanta, Okpabi v Shell, en Maran. In deze zaken werd de moedervennootschap verantwoordelijk gehouden voor de acties van dochterondernemingen.
Hoe faciliteert wetgeving ‘general interest litigation’ en wat is ‘strategic litigation’?
Wetgeving die ‘general interest litigation’ mogelijk maakt, stelt belangengroepen in staat om rechtszaken aan te spannen die gericht zijn op het bevorderen van algemeen belang, zoals milieubescherming of mensenrechten. ‘Strategic litigation’ verwijst naar het gebruik van rechtszaken als middel om bredere maatschappelijke veranderingen teweeg te brengen.
Wat is ESG-aandeelhoudersactivisme en geef een voorbeeld?
ESG-aandeelhoudersactivisme is wanneer aandeelhouders, vaak NGO’s of pensioenfondsen, via hun aandelenbezit proberen invloed uit te oefenen op het beleid van een onderneming ten aanzien van milieu, sociale en governance-kwesties. Een voorbeeld is Engine No. 1 dat succesvol enkele bestuurders liet verkiezen in de RvB van Exxon om het bedrijf sneller te laten diversifiëren van olie.
Wat was de uitkomst van de climate litigation zaak tegen Shell in Den Haag?
In de climate litigation zaak tegen Shell oordeelde de Haagse rechter dat Shell zijn CO2-uitstoot van de hele groep met 45% moet reduceren tegen 2030 ten opzichte van 2019. Dit omvatte zowel scope 1 (emissies door eigen activiteiten), scope 2 (emissies door energieleveranciers) als scope 3 (emissies door klanten).
Wat is de betekenis van de term “stakeholderism” en welke discussie hangt hiermee samen?
“Stakeholderism” is het idee dat ondernemingen niet alleen de belangen van aandeelhouders, maar ook die van andere stakeholders zoals werknemers, klanten, en de samenleving in bredere zin moeten behartigen. Dit idee wordt besproken in het kader van het corporate purpose-debat en wordt bijvoorbeeld bekritiseerd door Bebchuk.
Wat is ‘halo activism’ en geef een voorbeeld?
‘Halo activism’ verwijst naar activisme door aandeelhouders die proberen een positieve maatschappelijke impact te maken door middel van hun investeringen. Een voorbeeld is Engine No. 1 dat, hoewel het minder dan 1% van de aandelen van Exxon bezat, toch erin slaagde andere aandeelhouders te overtuigen om hun bestuurders te verkiezen en zo een verandering in het bedrijfsbeleid te bewerkstelligen.
Wat is een voorbeeld van een klimaatgerelateerde rechtszaak tegen een overheid?
Een voorbeeld is de Urgenda-zaak in Nederland, waar de rechter bepaalde klimaatverplichtingen aan de Nederlandse overheid oplegde, zoals het verminderen van CO2-uitstoot om klimaatverandering tegen te gaan.
Wat zijn de belangrijkste factoren die hebben geleid tot de doorbraak van ESG-thema’s na de financiële crisis van 2007-2008?
De doorbraak van ESG-thema’s werd veroorzaakt door de financiële crisis, discussies over de gig-economie en surveillance capitalism, de toegenomen zichtbaarheid van de klimaatcrisis in het dagelijks leven, de klimaatzorg van jongere generaties, veranderend beleggingsgedrag richting groene fondsen, en de druk op verzekeraars door klimaatveranderingen.
Wat zijn de belangrijkste EU-initiatieven op het gebied van duurzaamheid en financiering?
De belangrijkste EU-initiatieven op het gebied van duurzaamheid en financiering zijn de Green Deal en het Sustainable Finance Action Plan. Deze initiatieven omvatten onder andere de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) en de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD).
Wat is de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) en wanneer werd deze aangenomen?
De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is een richtlijn die bedrijven verplicht om niet-financiële informatie te rapporteren. Deze richtlijn werd aangenomen op 22 november 2022.
Wat zijn de belangrijkste verplichtingen van de CSRD?
Onder de CSRD moeten bedrijven gedetailleerde en complexe rapportages opstellen volgens de European Sustainability Reporting Standards (ESRS). Dit omvat 13 standaarden en 137 publicatieverplichtingen, waaronder informatie over werknemers, leeftijdsstructuur, en gemiddelde salarissen.
Welke bedrijven vallen onder de CSRD?
De CSRD is van toepassing op grote ondernemingen, zowel genoteerde als niet-genoteerde, die minstens twee van de volgende criteria overschrijden: een balanstotaal van 20 miljoen euro, een netto-omzet van 40 miljoen euro, en 250 FTE’s. Ook kleine en middelgrote beursgenoteerde bedrijven en niet-EU vennootschappen met dochter- of bijkantoren in de EU met een omzet van meer dan 150 miljoen euro vallen onder de CSRD.
Wat is greenwashing en hoe probeert de EU dit aan te pakken?
Greenwashing is het fenomeen waarbij bedrijven zichzelf of hun producten groener voorstellen dan ze werkelijk zijn. De EU probeert dit aan te pakken door middel van de Taxonomieverordening en twee richtlijnen over consumentenbescherming tegen greenwashing, die onder andere recente claims tegen bedrijven zoals KLM omvatten.
Wat is het doel van de Taxonomieverordening?
Het doel van de Taxonomieverordening is om greenwashing te bestrijden door duidelijke criteria te stellen voor welke economische activiteiten als duurzaam kunnen worden geclassificeerd.
Welke rol speelt de ECB met betrekking tot ESG-thema’s?
De Europese Centrale Bank (ECB) verplicht banken en verzekeraars om in hun risicomanagement rekening te houden met klimaatrisico’s.
Hoe heeft de financiële crisis bijgedragen aan de toename van aandacht voor ESG-thema’s?
De financiële crisis van 2007-2008 leidde tot een roep om een ander soort kapitalisme, met meer aandacht voor klimaatverandering, mensenrechten, en sociale kwesties, wat resulteerde in een toename van aandacht voor ESG-thema’s in het ondernemingsleven.
Wat zijn enkele voorbeelden van ESG-litigation?
oorbeelden van ESG-litigation zijn de zaken Vedanta, Okpabi v Shell, en Maran. Deze zaken gaan over de onrechtmatige daadsaansprakelijkheid van topholdings voor ESG-problemen bij hun dochterondernemingen.
Wat is de impact van ESG-aandeelhoudersactivisme en noem een voorbeeld?
ESG-aandeelhoudersactivisme beïnvloedt bedrijven door aandeelhouders, zoals NGO’s of pensioenfondsen, die druk uitoefenen om meer aandacht te besteden aan milieu, sociale kwesties, en governance. Een voorbeeld is Engine No. 1 dat erin slaagde om bestuurders te laten verkiezen in de RvB van Exxon om het bedrijf te laten diversifiëren van olie.
Wat moeten grote bedrijven verplicht opnemen in hun jaarverslag volgens de CSRD?
Grote bedrijven moeten een duurzaamheidsverslag integreren in hun jaarverslag. Dit verslag moet hun milieu- en klimaatbeleid uitleggen en doelen voor CO2-reductie bevatten.
Wat houdt de controle van duurzaamheidsverslaggeving in volgens de CSRD?
Duurzaamheidsverslaggeving moet gecontroleerd worden door een onafhankelijke deskundige, zoals een revisor of een andere “independent assurance service provider”, om de betrouwbaarheid ervan te waarborgen.
Wat is ‘dubbele materialiteit’ in de context van de CSRD?
Dubbele materialiteit betekent dat ondernemingen moeten rapporteren over factoren die wezenlijke financiële impact kunnen hebben op het bedrijf en zijn investeerders (‘financial materiality’), evenals factoren die een wezenlijke impact kunnen hebben op mens en samenleving (‘impact materiality’).
Hoe verschilt het materialiteitsprincipe in de VS van dat in de EU volgens de CSRD?
In de VS en bij de ISSB wordt alleen belang gehecht aan de financiële impact voor de onderneming en investeerders, terwijl de EU onder de CSRD ook de impact op mens en samenleving (‘impact materiality’) meeneemt.
