Endocrinologie

Question 1

hypercalciëmie aanvullend lab

Answer 1

PTH
Nierfunctie
Fosfaat
AF: verhoogde botombouw
Vitamine D
24 h urine: verhoogde calcium excretie?

Question 2

Calcium ezelsbruggetje hypercalciëmie

Answer 2

Bones: osteïtis fibrosis cystica - verhoogde botturnover en vorming van cysten soms omlijnd door bloedpigmenten (bruine tumoren)
Stones
Groans: pancreatitis
Moanes: depressieve klachten
Maagzweer en pancreatitis: calciumstapeling

Question 3

Primaire hypercalciëmie met hoog PTH en laag fosfaat komt meestal door:

Answer 3

Adenoom van 1 van de bijschildklieren

Question 4

Symptomen hypocalciëmie

Answer 4

Moe, indien ernstig: paresthesiën, spierkrampen, tetanie

Teken van trousseau

Question 5

Oorzaken hypocalciëmie

Answer 5

Auto-immuun
Na schildklieroperaties
Nierinsufficiëntie

Question 6

Aan welke diagnose moet je denken bij een pt met rugpijn, verhoogd Calcium en verhoogd AF

Answer 6

Botmetastasen
DD:
- multipelmyeloom
-PTHrp producerende tumor (met name longtumoren)

Question 7

DD verhoogd actief vitamine D

Answer 7

Sarcoïdose (ACE)
Non Hodgkin lymfoom
Tuberculose

Question 8

Graves orbitopathie risicofactor en mechanisme

Answer 8

Risicofactor: Roken
TSH receptorantistoffen activeren fibroblasten op peri-orbitaal oogvet en oogspieren –> stapeling hyaluronzuur en inflammatie –> zwelling oogspieren –> irritatie oog en dubbelzien

Question 9

1e presentatie hyperthyreoïdie bij ouderen

Answer 9

AF

Question 10

Behandeling Graves en bijwerking waar je op moet letten

Answer 10

Metoprolol/Propranolol
Thyreostaticum (remt NPO en legt schildlkier stil)
Strumazol
Cave: agranulocytose (meestal <1 jaar maar kan ook na jaren, geeft koorts en keelpijn en kan sepsis geven), leverenzymafwijkingen (hoewel zeldzaam

Question 11

Vul in: oud en jong (pt)
Toxisch adenoom:
Multinodulair struma:

Answer 11

Toxisch adenoom: jonge pt’en (behandelen ivm kans op osteoporose)
Multinodulair struma: oude pt’en (jodium geïnduceerd (bv. na CAG), gaat vanzelf over, evt tijdelijke beta-blokkade voor symptomen

Question 12

Vul diagnose in
Pijnlijke thyreoïditis =
Niet-pijnlijke thyreoïditis =
+ behandeling

Answer 12

Pijnlijke thyreoïditis = Subacute granulomateuze thyreoïditis (de Quervain) na postviraal , gaat vanzelf over, alleen symptomatisch behandelen
Niet-pijnlijke thyreoïditis = Hashimoto

Question 13

Gevolgen amiodaron schildklier

+ behandeling

Answer 13

Amiodaron is jodiumrijk – jodium geïnduceerde hyperthyreoïdie
Amiodaron is toxisch voor de schildklier – thyreoïditis
Beh: prednison en thyreostatica

Question 14

Ziektes polyglandulair syndroom (9 stuks)

Answer 14

DM1
Pernicieuze anemie
Hashimoto
Graves
Myasthenia Gravis
M. Addison
Vitligo
Hypofysitis
Prematuur ovarieel falen obv antistoffen

Question 15

Leydig cellen

Sertolli cellen

Answer 15

Leydig cellen: testosteron productie

Sertollicellen: ABP, inhibine

Question 16

Dagnachtritme testosteron

Answer 16

Hoogste waarde vroeg in de ochtend (dus altijd in de ochtend prikken), laagste waarde in de middag/avond. Dit ritme verdwijnt geleidelijk bij het ouder worden.

Question 17

Diabetes insipidus

Centraal en perifeer

Answer 17

Ontbreken ADH
Polyurie en polydipsie
Moeite met urine concentreren
osmolariteit in urine veel lager dan in plasma
Dorst, hoofdpijn, sufheid, verwardheid
Natrium verhoogd en kalium verlaagd
Centraal: Geen ADH aanmaak
Perifeer: onvoldoende reactie van de nieren op ADH

Question 18

Functies cortisol

Answer 18

Meer gluconeogenese
Meer vetafzetting
Natriumretentie
Kaliumuitscheiding
Neutrofielenactiviteit

Question 19

Ziekte van Addison

Anamnese & LO

Answer 19

Zouthonger
Slaapstoornissen: Moe
Anorexie: minder zin in eten
Braken/misselijkheid: zegt iets over de ernst
Orthostatische hypotensie
FamA: polyglandulair syndroom 

Hyperpigmentatie
Bloeddruk meten
Beharingspatroon

Question 20

Lab Addison

Answer 20

Stap 1:
Na laag/normaal
K relatief hoog
Cortisol
Schildklier ALTIJD (vaak Hashimoto bij Addison) 

Stap 2: ACTH test

Stap 3: ACTH meten, bijnierschors-autoantistoffen

Question 21

Luxerende factoren Addison crisis

Answer 21

braken
diarree
koorts
stress
GI-klachten
hypotensie, dehydratie
verwardheid, coma, hoofdpijn
griep
elektrolyt/nierfunctiestoornissen

Question 22

Trias feochromocytoom

Answer 22

Aanvalsgewijze hoofdpijn
Palpitaties
Zweten
aanvalsgewijze klachten: min-uren

Verder: POB (coronairpasmes), visusst door schommeldende bloedsuikers, bleek zien, tremor, angstgevoelens, n/v, pijn in buik, hypertensie (ook vaak buiten aanval), palpitaties, tachycardie

Question 23

Symptomen bijnierschorsinsufficiëntie

Answer 23

moe, spierpijn, stijf, anorexie, misselijk, braken

Question 24

DD therapieresistente hypertensie

Answer 24

1. therapie ontrouw
2. Syndroom van Conn
3. Syndroomm van Cushing
4. Feochromocytoom
5. Flushes

Question 25

Syndroom van Conn: definitie, lab en behandeling

Answer 25

Aldosteron producerend adenoom
Lab: natrium verhoogd, kalium verlaagd
Beh: spironolacton (Na uitplassen)

Question 26

Syndroom van Cushing (hypercortisolisme) oorzaken

Answer 26

ACTH producerend adenoom
Exogene steroïden
Bijnier zelf produceert cortisol

Question 27

Troussea en Fosdeck

Answer 27

Hypocalciëmie

Question 28

Symptomen acromegalie

Answer 28

Hoofdpijn
Vermoeidheid
Vocht vasthouden
Broei van kraakbenig bot
Botten kunnen breder worden
Toenemende schoenmaat
Bepalend voor de lengtegroei is testosteron en spiegel groeihormoon
Groeihormoon zorgt dat testosteronas uitvalt en dan groei je maar door