Elfennau Cemegol A Chyfansoddion Biolegol Flashcards
Defnydd magnesiwm
Cloroffyl planhigion, diffyg yn achosi clorosis. Esgyrn mamolion.
Defnydd Haearn
Presennol yn haemoglobin y gwaed, diffyg yn achosi anaemia.
Defnydd Ffosffad
Creu niwcleotidau, rhan o ffosffolipidau pilenni biolegol.
Defnydd Calsiwm
Rhan o esgyrn a danedd mamolion, rhan o gellfuriau planhigion. Yn rhoi cryfder.
Beth a olygir “Mae dwr yn deupol”?
Mae gan moleciwl dwr dau gwefr ar ochrau cyferbin ond nid gwefr cyffredinol.
Pa bond a chreur o ganlyniad i ddwr bod yn deupol?
Bond hydroger rhwnd O- a H+.
Sut mae dwr in gweithredu fel hydoddydd?
Mae moleciwl dwr yn atynnu gronynnau a gwefr fel ionau a moleciwlau polar eraill. Mae dwr yn gweithredu fel cyfrwng cludo yn y gwaed, sylem a ffloem planhigion.
Sut mae dwr yn gweithredu fel metabolyn?
Caiff dwr ei defnyddio yn adweithiau cyddwyso (Caiff dwr ei cynhyrchu) a hydrolysis ble caiff dwr ei cymrud.
Beth a olygir “Mae gan dwr cynhwysedd gwres sbesiffig uchel”?
Mae angen llawer o egni i gynyddu ei tymheredd. Galluogi i ensymau gweithredu o fewn y corff dynol.
Beth a olygir “Mae gan dwr gwres cudd anweddu uchel”?
Mae’n cymrud llawer o egni i newid dwr o hylif i nwy. Felly mae chwysu yn effeithiol wrth colli gwres.
Eglura cydlyniad?
Mae moleciwlau dwr yn atynnu, maent yn atynnu at ei gilydd i ffurfio dellten. Mae’n galluogi i dwr dringo’r sylem.
Beth a olygir “Mae gan ddwr tyniant arwyneb uchel”?
Mae ganddo tyniant arwyneb uchel felly gall cynnal corff prifyn.
Beth a olygir “Mae dwr a dwysedd uchel”?
Mae dwr tn dwysach nag aer felky mae’n darparu hynofedd. A mae rhew’n arnofio ar dwr oherwydd bod bondiau hydrogen yn pellach i ffwrdd yn yr oer.
Pa mantais daeth o dwr bod yn tryloyw?
Mae golau yn ballu teithio trwyddo, felly mae ffotosynthesis yn bodib i planhigion dan ddwr.
Beth yw carbohydradau?
Cyfansoddion organig, monosacarid yw un a nifer yw polysacarid.
Pa math o fonosacarid ydy glwcos?
Hecsos.
Beth ydy gwahaniaeth isomerau alffa a beta glwcos?
Yn alffa mae’r OH i lawr, ac yn beta mae OH i fynnu.
Beth yw swyddogaethau monosacaridau?
- Ffynhonell egni resbiradaeth.
- Blociau adeiladu moleciwlau mwy.
- Rhyngolynnau mewn adweithau.
- Ansoddion niwcleotidau.
Sut mae deusacarid yn ffurfio?
Wrth i ddau monosacarid bondio yn glycosidig yn adwaith cyddwyso.