elektrochemische communicatie Flashcards
spiercontracties aangestuurd door?
- impulsen CZS
- impulsen via neuronen aangebracht
- axon splitst: aansturing meerdere spiervezels
- neuromusculaire junctie = plaats samenkomst axon en spiervezel –> geeft neurotransmitter af
- stimulatie spiervezels
termen
- motorische impuls
- motor neuronen
- motor unit
- neuron activeert wat?
- smalle motor units
- grote motor units
- motorische impuls
- impulsen die bewegingen aansturen - motor neuronen
- neuronen die motorische impulsen geven - motor unit
- motorische neuron + alle spiervezels die door deze neuron worden aangestuurd - neuron activeert alle geassocieerde spiervezels
- sterke contractie = veel motor units
- zwakke contractie = weinig motor units - smalle motor units
- contractie sterkte in kleine stappen aanpassen - grote motor units
- behouding postuur of grote bewegingen
definitie van neuromusculaire junctie
een synaps (punt communictatie neuron en andere cel) die neurotransmitters bevat (= acetylcholine) en ontstaan is doordat axon van een motorneuron zich gesplitst heeft en synapsen heeft gevormd zie afbeelding sv p1
werkwijze contractiecyclus
- AP komt in synaps aan
2.Ca2+ in synaps vrijgelaten
- door voltage-gated kanalen om vesikels met acetylcholine vrij te geven
- in synaptische spleet vrijlaten - acetylcholine op receptoren
- in motorische eindplaat waardoor positieve ionen in sarcomeer gaan - sarcolemma genereert AP die door T-tubuli doorgegeven wordt aan SR
- SR geeft Ca2+ vrij
- ATP aan myosinekop en splitsen in ADP+ P waardoor kop energie krijgt om kruisbrug te vormen en powerstroke v actine te doen
- Ca2+ op troponine receptor om tropomyosine soort te verplaatsen
- actieve bindingsplaats myosine kop komt vrij - ATP bindt opnieuw aan kop om kruisbrug los te laten
zie afbeelding p2 sv!!
3 typen cellen in CZS + functies?
- neuronen
- zenuwcellen die prikkelbaar zijn
- ontvangen signalen/ geven signalen door zonder verlies signaalsterkte
- dmv elektrische impulsen - gliacellen
- ondersteunen neuronen en sommige typen signalen verzenden
- scheiden axons van elkaar
- halen afval weg en bevorderen de groei van neuronen - stamcellen
- voorlopers van neuronen en gliacellen
- kan zichzelf delen
- in staat uit te groeien tot 1 of meer gespecialiseerde celtypen
bouw van een neuron?
- een typisch neuron heeft een cellichaam of soma
- een aantal dunne uitlopers
- axonen en dendrieten zijn de uitlopers
- axonen geleiden van de zenuwcel ad en dendrieten er naar toe
leg uit
- soma
- dendrieten
- axon
- eindknopen
- soma
- cellichaam
- bevat nucleus, Golgi-apparaat en RER
- produceert hvlh en variatie aan neurotransmitters (eiwitten) - dendrieten
- tak-achtige extensies
- belangrijke input plaats
- invoereenheid van de cel
- projecteren vanuit soma
- gespecialiseerd om info van andere cellen te ontvangen - axon
- uitsteeksel vanuit soma
- belangrijke output plaats
- strekt zich uit vanuit soma en reikt van cellichamen tot targetcellen
- uitvoereenheid van de cel
- gespecialiseerd om info naar andere neuronen, spiercellen en klieren te verzenden
- meeste neuronen 1 axon die ontstaat uit een gespecialiseerd gebied van de cel = axonheuvel - eindknopen
- presynaptische terminals
- transporteren info over activiteit van neuron via neurotransmitters die in synaptische spleet worden losgelaten (= plaats interneurale communicatie)
zie p3 sv afbeelding!!!
wat is axoplasmatisch transport?
- definitie
- anterograad transport
- retrograde transport
- definitie
- transport van substantie doorheen axon - anterograad transport
- neurotransmitters van soma naar presynaptische terminal - retrograde transport
- neurotransmitters van presynaptische terminal naar soma
verschillende typen neuronen?
- bipolaire cellen
- 2 primaire uitsteeksels
- dendrietwortel: vertakking in meerdere dendriettakken
- axon: vormt presynaptische terminals - pseudo-unipolaire cellen
- 1 uitsteeksel
- 2 axonen
- geen echte dendrieten
- voornamelijk sensorische neuronen die info PZS naar CZS brengen
- 1 soma ondersteunt beide axonen - multipolaire cellen
- vb. interneuronen
- meerdere dendrieten vanuit soma
- 1 axon
- meest voorkomende cel in vertebrale zenuwsysteem
- gespecialiseerd in accomoderen grote hvlh synaptische input van dendrieten (sensorische info) - unipolaire cellen
- dendrieten lopen over in een axon
zie sv p4 afbeelding!!
celmembraan van neuronen hebben?
- elektrische spanning
- wnnr verdeling ionen aan weerszijden membraan verschilt zal verschil in elektrische lading ontstaan
hoe communiceren neuronen?
door snelle elektrische veranderingen over het membraan
wat hebben we nodig voor snelle elektrische veranderingen?
kanaal-eiwitten die verdeling ionen aan weerszijde celmembraan kan laten verschillen
welke verschillende typen eiwit kanalen zijn er?
- lek-kanaal
- diffusie van kleine hoeveelheid ionen doorheen het membraan
- langzaam continue tempo
- belangrijk instant houden osmotische gradiënt
- GEEN POORT-SYSTEEM
- ALTIJD OPEN - ligand-gated kanaal
- opent dmv neurotransmitters die binden aan kanaal-receptor op post-synaptische celmembraan
- geopend kanaal laat doovloeiing ionen tss extra- en intracellulaire omgeving toe
- generatie lokaal potentiaal - modality-gated kanaal
- veelvoorkomend bij sensorische neuronen
- opent dmv mechanische krachten
- vb. kracht, druk, aanraking, temperatuur, chemicaliën,… - voltage gated kanaal
- opent dmv elektrische potentiaal verandering in celmembraan
- opent en sluit zeer snel
- voortplanting AP en vrijlating neurotransmitters voor transport info
elektrische potentialen?
- algemeen
- verschillende typen
- algemeen
- verschil in elektrische lading verzorgd door ionen over celmembraan heen - verschillende typen
rustpotentiaal: -70Mv
- geen netto verandering in voltage verschil tussen weerszijde celmembraan
evenwichtspotentiaal
- geen netto verandering in beweging ion
- wel verplaatsing individuele ionen in en uit cel
- K+ = -85Mv
- Na+ = +60Mv
lokaal potentiaal:
- doorgeven van info
- 1ste initiële verandering in potentiaal
- bij ontvangstplaatsen neuron
- sensorisch neuron receptoren
- motorneuronen en interneuronen het postsynaptische membraan
- depolarisatie hiervan leidt tot een AP
AP:
- korte, grote depolarisatie in elektrisch potentiaal
- herhaaldelijk geregenereerd over lengte van het axon
- info doorgegeven over een langere afstand tot presynaptische terminal
- opwekken vraag veel Na+
3 belangrijke ionen welke?
K+
Na+
Cl-
belangrijke ionen & ionkanalen die bijdragen tot specifiek rustpotentiaal?
- negatief geladen moleculen (anionen)
- vast in neuromembraan want te groot voor diffusiekanalen - passieve diffusie ionen langs lek kanalen
- meer voor K+ dan Na+ waardoor RP dichter bij evenwichtspotentiaal K+ zit - Na+ - K+ pomp
- ATP zorgt dat ionen via actief transport tegen elektrochemische gradiënt in gaan
- 2K+ in cel
- 3Na+ uit cel
- zolang cel ATP heeft
- ongelijke verdeling ionen en elektrische ladingen blijft over membraan
concentratiegradiënt?
het verschil in verplaatsing verschillende ionen tussen binnenkant en buitenkant van het membraan zodat concentratie intracellulair en extracellulair gelijk is
- ionen van hoge conc. naar lage conc.
- richting ionenstroom bepaald door 2 drijfkrachten samen
verschil tussen rustpotentiaal en evenwichtspotentiaal
rustpotentiaal
- verschil in conc. dus verchil in elektrisch potentiaal en gradiënt
evenwichtspotentiaal
- membraan in evenwicht, evenveel conc aan beide kanten van membraan
hoeveel bedraagt potentiaal
Na+, K+ en Cl-?
K+ = -85 (van buiten cel naar binnen cel)
Na+ = 65 (van binnen cel naar buiten cel)
Cl- = -70/-20 (van binnen cel naar buiten cel)
zie pagina 7 sv tekening!!
Na/K pomp?
rustpotentiaal = -70
beste waarde om iets te prikkelen, buitenkant positief en binnenkant negatief
- intra = negatief K
- extra = positief NA, Cl
passief transport?
concentratiegradiënt: van hoge naar lage conc
- K naar extra
- Na en Cl naar intra door concentratiegradiënt
elektrische gradiënt: kijken naar lading
- K positief, negatieve lading intra, trekt K naar binnen
- Na positief en elektrische gradiënt gaat nog eens naar binnen trekken omdat intra zo negatief is
- Cl negatief dus naar buiten getrokken door extrac.
- K conc sterker dan elektrisch dus K naar buiten
- Na naar binnen
- Cl doet niet veel
elk ion een evenwichtspotentiaal ion
- K+ -85 dus naar buiten
- Na+ +65 dus naar binnen
- om -70 te krijgen is pomp nodig
actief transport?
alles wordt meer negatief en meer positief om -70 te behouden
- via netto transport K naar buiten en Na naar binnen, kijken naar resultante
- welke ionen meeste invloed op rustpotentiaal?
- wat zijn de gevolgen?
- K+ meeste invloed doordat deze meer verplaatst, door meerderheid aan lek-kanalen
- meer netto uitwaartse K+ verplaatsing
- Na+-K+ pom[ zal er voor zorgen dat Na+ naar buiten de cel gaat en K+ naar binnen de cel verplaatst