EENHEID 2: Oorsig oor ekonomiese belangrikheid van gewasproduksie Flashcards
Bl. 11-15
- Vraag: Wat is die definisie van ‘n agro-klimaatstreek?
Antwoord: ‘n Agro-klimaatstreek is ‘n streek waarin daar ‘n interaksie is tussen plant, dier, en mens in ‘n poging om voedsel en vesel te produseer.
- Vraag: Wat maak tuinbougewasse uniek?
Antwoord: Tuinbougewasse is gewasse wat normaalweg op intensiewe skaal in ‘n tuin (naby die huis) verbou word.
- Vraag: Waarom is gewasproduksie in Suid-Afrika ‘n riskante onderneming?
Antwoord: Omdat Suid-Afrika ‘n relatief droe land is, is gewasproduksie ‘n riskante onderneming. Nietemin was die Suid-Afrikaanse boer - tot nou toe (2012) - in staat om die verbruiker van basiese voedingstowwe te voorsien.
- Vraag: Wat behels ekonomies-belangrike gewasse, en hoe is hulle verdeel?
Antwoord: Ekonomies-belangrike gewasse kan onderverdeel word in akkerbou-, tuinbou-, en weidingsgewasse.
- Vraag: Watter akkerbougewasse is die belangrikste in die wêreld, volgens statistieke van wêreldproduksie?
Antwoord: Statistieke van wêreldproduksie dui daarop dat rys, mielies, sorghums, gars, hawer, tog, oliesade, en aartappels die belangrikste akkerbougewasse is wat in die wereld verbou word.
- Vraag: Wat is die belangrikste akkerboustreek in Suid-Afrika en watter gewas is daar hoofsaaklik?
Antwoord: Die Hoëveldstreke in Suid-Afrika, veral die binnelandse plato van die somerreënvalstreek, is die belangrikste akkerboustreek. Hier is mielies die hoofgewas wat verbou word.
- Vraag: Watter tuinbougewas word op groot skaal in die Ooskusstreek van Suid-Afrika verbou?
Antwoord: In die Ooskusstreek, veral in Kwa-Zulu Natal, word suikerriet op ‘n groot skaal verbou.
- Vraag: Hoe word groente gedefinieer in die konteks van tuinbougewasse?
Antwoord: Groente is ‘n kategorie van tuinbougewasse wat onder besproeiing en semi-besproeiing in Suidelike Afrika verbou word en kan onderverdeel word in verskeie tipes, insluitend peulgewasse, blaargewasse, knolgewasse, bolgewasse, wortelgewasse, en vrugtedraende gewasse.
- Vraag: Wat is die waarde van die totale groenteproduksie in Suid-Afrika en hoeveel daarvan bereik varsproduktemarkte?
Antwoord: Die waarde van die totale groenteproduksie in die RSA verteenwoordig net meer as 5% van die totale waarde van die landbouproduksie. Meer as 55% van die totale groenteproduksie bereik varsproduktemarkte.
- Vraag: Hoe word vrugte in Suid-Afrika verdeel volgens temperatuurvereistes?
Antwoord: Vrugte in Suid-Afrika word verdeel in vier groepe volgens temperatuurvereistes, naamlik tropiese vrugte, subtropiese vrugte, bladwisselende vrugte, en wingerd.
- Vraag: Wat is die kenmerkende eienskap van tropiese vrugte en waar kan hulle suksesvol verbou word in Suid-Afrika?
Antwoord: Tropiese vrugte kan slegs suksesvol verbou word waar die laagste temperatuur nie benede 10°C daal nie. Hierdie toestande heers in dele van die Laeveld van die Limpopo en Mpumalanga provinsie en in die kusgebiede van Kwa-Zulu Natal.
- Vraag: Wat maak subtropiese vrugte uniek in terme van verbouing en waar kom hulle in Suid-Afrika voor?
Antwoord: Subtropiese vrugtebome besit ‘n sekere behoefte aan koue vir normale ontwikkeling, maar hulle kom oor ‘n wyer gebied voor. Langs riviere in die Wes en Oos Kaapprovinsie kom baie sitrusvrugte voor. Ook in die Laeveld van Limpopo en Mpumalanga kom ‘n verskeidenheid van subtropiese vrugte voor.
- Vraag: Waarom vereis bladwisselende vrugte ‘n koue rusperiode en waar word hulle hoofsaaklik in Suid-Afrika geproduseer?
Antwoord: Bladwisselende vrugte, soos steenvrugte en kervrugte, vereis ‘n koue rusperiode om normaal in die lente te kan ontwikkel. Die Winterreënstreek in die Wes-Kaapprovinsie produseer die grootste gedeelte van die RSA se oes van hierdie vrugtesoorte.
- Vraag: Watter vrugte val onder die wingerdgroep, en waar word hulle kommersieël geproduseer in Suid-Afrika?
Antwoord: Wingerdvrugte sluit tafel- en wyndruiwe in. Tafeldruiwe word kommersieël in slegs ‘n paar distrikte van die Wes-Kaapprovinsie geproduseer, terwyl wyndruiwe in die Wes-Kaap, die Klein Karoo, en langs die Olifants- en Oranjerivier in Noord-Kaapland geproduseer word.
- Vraag: Hoe word weidingsgewasse gemorfologies verdeel, en gee voorbeelde van elke kategorie?
Antwoord: Weidingsgewasse kan verdeel word in grasse (Graminae) en peulgewasse (Leguminosae). Voorbeelde van grasse sluit in soedangras, Italianse raaigras, en kikuju. Peulgewasse sluit in lupine, sojaboonties, en lusern.