Dyskryminacja i wykluczenie społeczne Flashcards
Co to jest stereotyp?
Uogólnienie, które dotyczy grupy ludzi.
Stereotyp przypisuje tej grupie osób identyczne cechy, nieważne jakie są między nimi rzeczywiste różnice
Stereotyp ma komponent poznawczy -> dotyczy tego, jak myślimy o innych
Co to jest uprzedzenie?
Wroga/negatywna postawa wobec określonej grupy ludzi tylko dlatego, że ci ludzie należą do grupy, której nie lubimy.
Uprzedzenie -> komponent emocjonalny (brzydzimy się, złościmy na tych ludzi)
Co to jest dyskryminacja?
Szkodliwe działanie przeciw przedstawicielom danej grupy, dlatego że do tej grupy należą.
Dyskryminacja -> komponent behawioralny (czyny)
Jakie są funkcje stereotypów?
- Adaptacyjno-przystosowawcza: upraszcza nam myślenie o świecie, uzupełnia brakujące informacje, pomaga przewidywać zachowanie, upraszcza komunikację…
- Egotystyczna: służy obronieniu własnego ja i usprawiedliwieniu własnych zachowań, “ja”, swojej grupy, itd. Ogólnie ta funkcja jest po to, żeby nam się ego nie sypnęło w zetknięciu z czymś, co nam się mentalnie nie składa - dlatego egotyzm xD
Co leży u podstaw stereotypu, uprzedzenia, dyskryminacji? (było o to pytanie na teście próbnym)
Kategoryzacja “my-oni”.
Bo my to fajni, a ci to tamto i owamto.
Co zawiera model treści stereotypu?
Stereotypy mają 2 wymiary: kompetencja (+/-) oraz ciepło (+/-)
Przykłady stereotypu:
kompetentny (+), ciepły (+) -> klasa średnia
kompetentny (-), ciepły (+) -> tradycyjna rola matki: niewykształcona, bezradna, ale dobra
kompetentny (+), ciepły (-) -> Żydzi
kompetentny (-), ciepły (-) -> “pięćsetplusy”, “uga buga ci co żyją na socjalu”
Co to jest efekt jednorodności grupy obcej?
Grupa, z którą się nie utożsamiamy, wydaje nam się, jakby była nijaką masą, kompletnie nieróżnorodną breją, w której wszyscy są tacy sami
“Każdy Niemiec to nazista”
Co to jest ostateczny błąd atrybucji?
- pozytywne zachowania grupy własnej, a negatywne grupy obcej są wyjaśniane
w kategoriach cech - negatywne postępki grupy własnej, a pozytywne obcej tłumaczone są czynnikami sytuacyjnymi
- “nasza grupa jest mądra, dlatego nam dobrze poszło zadanie, a tamci są głupi”
- “nie udało nam się dobrze zrobić zadania, bo tamta grupa nas rozpraszała, a tamtym to udało się tylko dlatego, że mieli farta!”
Co to jest dehumanizacja i infrahumanizacja?
Dehumanizacja = odczłowieczanie (“LGBT to ideologia”, “m*slimy to pasożyty”)
Infrahumanizacja = słabiej przypisujemy ludzkie emocje członkom grupy obcej (ale wciąż przynajmniej uważamy ich za ludzi lol). Więc nasza grupa może mieć emocje złożone, jak współczucie, melancholia, itd., ale obca to co najwyżej strach czy gniew
Na czym polega zagrożenie stereotypem?
Kiedy osoba jest w negatywnie stereotypizowanej grupie i jej się o tym przypomni, to spadnie sprawność jej działania w zadaniu objętym stereotypem.
Przed egzaminem z matematyki laska słyszy: “Kobiety są gorsze z matematyki” - prawdopodobnie pójdzie jej gorzej niż zwykle, bo się zestresuje, będzie nadmiernie monitorować własne zachowanie i próbować tłumić negatywne myśli na swój temat w związku z tym, że jest kobietą (obciążenie poznawcze)
Na czym polega hipoteza kontaktu?
Mówi o tym, że uprzedzenia i stereotypy się redukują, kiedy się zetkniemy z przedstawicielami grupy obcej.
Na czym polega klasa-układanka (jigsaw classroom)? - Aronson
Dzielimy uczniów w klasie tak, żeby każdy zespół był jak najbardziej różnorodny (w przypadku tego badania: etnicznie różnorodni). Dzieci mają wykonać wspólnie zadanie. Jak współpraca jest sukcesem, to uprzedzenia się osłabiają (bo jak coś nie pójdzie, to osoby z mniejszości dostaną za to po łbie).
Co to jest dekategoryzacja i rekategoryzacja?
To jest po to, żeby zredukować uprzedzenia
Dekategoryzacja = “jesteśmy ślepi na kategorie”, podkreślamy, że wszyscy jesteśmy różnorodni
Rekategoryzacja = złapanie ludzi w nową kategorię - skupienie się na podobieństwach (“jesteśmy różni, ale patrzcie, wszyscy jesteśmy Polakami”)
Na czym polega wykluczenie społeczne?
Na tym, że osoba/grupa nie ma dostępu do uczestnictwa we wspólnocie, w której się znajdują - nie z własnej woli.
Na przykład: osoby, które nie mają komputera w domu, bo są za biedne, będą wykluczone z zajęć online, bo nie mają jak z nich skorzystać i to nie jest ich wina
Co to jest marginalizacja?
Dosłownie, spychanie jednostki na margines, bo jest bezwartościowa i niepotrzebna społeczeństwu. Marginalizowane osoby doświadczają niesprawiedliwości, nie mają równego dostępu do zasobów społecznych, edukacji, itd.
Co to jest marginalizacja?
Dosłownie, spychanie jednostki na margines, bo jest bezwartościowa i niepotrzebna społeczeństwu. Marginalizowane osoby doświadczają niesprawiedliwości, nie mają równego dostępu do zasobów społecznych, edukacji, itd.
Z jakich powodów ludzie doświadczają wykluczenia?
Powody makrospoleczne - bycie w określonej kategorii, która nie jest w społeczeństwie szanowana, np: - bycie byłym więźniem - bycie osobą bezrobotną - bycie starym - bycie niebiałym - bycie biednym - bycie niehetero i tak dalej...
Do tego dochodzą powody indywidualne, czyli cechy charakteru/zdolności/motywacje danej jednostki
Czym się różni ubóstwo relatywne od absolutnego?
Relatywne = niezaspokojenie potrzeb, które w danym społeczeństwie jest uznawane za elementarny aspekt uczestnictwa w normalnym życiu społecznym
Absolutne = jak jesteś poniżej, to umrzesz z głodu. Ubóstwo absolutne oznacza niezaspokojenie potrzeb umożliwiających fizyczne przetrwanie.
Czym zajmuje się psychologia społeczności?
Działaniem na rzecz badanej społeczności, ale też badaniem tej społeczności. Coś trochę jak socjologia zaangażowana, że nie jesteśmy suchym badaczem pierdzącym w stołek, tylko faktycznie działamy na rzecz dobra społeczności, którą się interesujemy
Co to jest empowerment?
To proces, dzięki któremu ludzie zwiększają poczucie kontroli nad swoim życiem, mają większą sprawczość i wyższe poczucie własnej wartości. Takie budowanie wewnętrznej siły. Empowerment pomaga osobom wykluczonym wyjść z gówna, w jakim się znajdują, bo czują, że mają większą sprawczość i nie są skazane na tkwienie w gównie.
