Deel 3: pijnstillers en hormonen Flashcards
Anti-androgenen
- FINASTERIDE
- OSATERIN
Inhiberen 4 alpha reductase
- bij benigne prostaathyperplasie
Androgenen
- STANAZOLOL
- BOLDENONE
- geslachtsorganen
- EPO stimulatie
- anabool: vet + khd omgezet in eiwit, stimuleert eetlust, N retentie
DM
- INSULINE
- langwerkend
- middellang, gebonden op protamine
- regelmatige opvolging
- 2x/dag
- overdosering -> glucose IV, druivensuiker PO
Oxytocine
Effecten
- myometrium contractie
- melkejectie
Indicaties
- partusinductie
- pp bloedingen
- lactatie stimuleren
Thyroïdhormonen
Hypothyroïdie
- LEVOTHYROXINE
Hyperthyroïdie
- METHIMAZOLE
- THIAMAZOLE
TDM
Progestagenen
- PROGESTERON ACETAAT
- PROLIGESTRON
- ALTRENOGEST
- merrie: anoestrus, polyfolliculaire ovaria
- rund: COF, oestrussynchronisatie
- khd: prikpil, uitstellen oestrus, prostaathypertrofie
aglepriston: geeft abortus bij hond (anti-progestageen)
Oestrogenen
Endogeen: ESTRONE, ESTRIOL, ESTRADIOL
Exogeen: DES, HEXOESTROL, DIENESTROL
Alleen khd, verboden bij ghd. Indicaties:
- prostaathyperplasie
- problemen na OVH: incontinentie, vaginitis
GNRH analogen
- GONADORELINE
- BUSERELINE
- PEFORELI
- inductie ovulatie
- COF
- infertiliteit reu
Glucocortico
Kortwerkend
- FLUDROCORTISONE
Middellang
- PREDNISOLONE
- PREDNISONE
- METHYLPREDNISOLONE
- TRIAMCINOLONE
Langwerkend
- PARAMETHASONE
- DEXAMETHASONE
- BETAMETHASONE
- FLUMETHASONE
Indicaties
- anti-inflammatoir: allergie, RA, hersenoedeem, shock, lymfoma, acute leukemie, astma
- immunosuppressief
- partusinductie
Glucocortico bijwerkingen
- immunosuppressie
- minder endogeen cortisol synthese
- lamnitis eq
- osteoporose
- blauwe plekken
- muscle wasting: deproteïnisatie
- hypertensie
Glucocortico structuur
- ketofunctie
- fluor: verhoogt potentie
- methylgroep: verhoogt potentie
- dubbele binding: verlengt de werking
Werking cortico’s algemeen
Glucocortico: anti inflammatoir
Mineralocortico: Na retentie
FLUDROCORTISONE heeft beide
Mineralocorticoïden
Addison: hypoadrenocorticisme
- DEOXYCORTICOSTERONA: mineralocortico
- FLUDROCORTISONE: min + gluco
Cushing: hyperadrenocorticisme
- TRILOSTANE
- SELEGILINE: laat dopamine stijgen dus verlaagt ACTH
Prostaglandines
PGE: bij ulcera
- MISOPROSTOL
PGF2alpha
- DINOPROST
- CLOPROSTENOL
- ALFAPROSTOL
Indicaties PGF 2 alpha: regressie CL door VC
- oestrussynchronisatie
- suboestrus
- partusinductie rum + su
- abortus eq <5w
H2 anti-histaminica
- CIMETIDINE
Blokkeert H2 R t.h.v. hart en pariëtale clelen maag
- minder HCL productie
- 2e keus bij ulcera
- GERD
H1 anti-histaminica
- PROMETHAZINE: 1e keus allergische reactie
- CHLOORFENAMINE: rund
- BILASTINE: 2e gen, meer potent
H1: gq pathway
- VD
- vermindert GI motiliteit
- bronchoconstrictie (behalve bij kat)
NSAID
niet-selectief
- ACETYLSALICYLZUUR: niet bij kat
- FLUNIXINE: koliek eq 1e keus
- TOLFENAMINEZUUR: antipyrese kat
- KETOPROFEN: artritis + kb herstel
- CARPROFEN: artritis + post op
- FENYLBUTAZONE: eq strikt traat IV, NVP!!!!!!
- MELOXICAM: artritis + post op
- PIROXICAM: post op
NSAID bij artritis
Niet selectief
- KETOPROFEN
- CARPOFEN
- MELOXICAM
Selectief: COXIBS
NSAID
selectieve COX inhibitoren
- CIMICOXIB
- FIROCOXIB
- ROBENACOXIB
- MAVACOXIB: artritis 1x/2w
- CELECOXIB nooit bij hond!!!!!!!! Humaan preparaat.
Selectieve COX 2 inhibitoren
- lange t1/2
- artritis
- chronisch+ post-op analgesie
Schema NSAID
……………. Membraanfosfolipiden..
fosfolipase….. | ……
Opioïde receptoren
MU receptor
- alle soorten pijn
- sedatie
- ADH depressie
- vermindert GI motiliteit
- verslavend
DELTA receptor
- spinale pijn
- vermindert GI motiliteit
KAPPA receptor
- van alle seen beetje: stilt een beetje pijn, geeft lichte bijwerkingen
Opioïde analgetica
- MORFINE
- TRAMADOL: khd
- METHADONE: minder sedatie en emesis
- FENTANYL: ghd + khd chronische pijn
- CARFENTANYL, ETORFINE: exoten, niet bij eq
- LOPERAMIDE: inh PS, dus anti-diarretica
- BUPRENORFINE: partiële mu A, bij morfine intox, kort
- BUTORFANOL: partiële mu A, adjuct Cx eq, lang
Antidoten: NALBUPHINE, NALTREXONE
Antidepressiva
TCA (tricyclisch): verhindert serotonine reuptake
- CLOMPIRAMINE: invloed op NA
SSRI
- FLUOXETINE
- PAROXETINE
MAOI: meer opslag van serotonine want minder afbraak
- SELEGILINE: niet combineren met amitraz
Triple drip
- XYLAZINE: alpha 2 agonist (sedatie, analgesie, relax)
- KETAMINE: anesthesie, somatische analgesie
- GUAIFENESINE: centraal spierrelax
Anti-epileptica
- FENOBARBITAL: stimuleert GABA R
- PRIMODONE
- IMEPITOÏNE
Adjunct
- KBr
- LEVETIRACETAM humaan
BZP
- DIAZEPAM: intranasaal bij SE
