De nieren Flashcards
componenten urinewegstelstel en functie
nieren: filteren bloed
urether: urine van nieren naar blaas
blaas: opslag urine tot nood aan plassen (500-800 mL)
urethra: excretie van urine
totale excretie urine formule
F - R + S = E (0,5-15L/dag)
functies nier
bloeddrukregulatie, water/elektrolyten/zuur-base balans, hormoonproductie (EPO, renine, calcitriol)
algemene macroscopisch urine onderzoek
kijken naar kleur, volume, helderheid, schuimvorming etc
algemene microscopisch urine onderzoek
testen op aanwezigheid van cellen op ochtendurine
algemene biochemisch urine onderzoek
kwantitatieve bepaling van componenten door urinestrookjes (arts) of analyzers (labo)
N-houdende verbindingen in urine
ureum (afbraakproduct eiwitten), urinezuur (afbraakproduct nucleïnezuren), creatinine (afbraakproduct creatinefosfaat in spieren)
ureum
uit de afbraak van aminozuren, komt dus ook uit voedsel. een verhoogde concentratie aan ureum in het bloed kan duiden op verslechterde nierfunctie. ureum wordt gefilterd en deels gereabsorbeerd in de tubili.
urinezuur
afbraak van nucleïnezuren. 100% gefiltreerd, bijna volledig R en beetje terug S. netto 10% E. verhoogde concentratie komt door nierproblemen
creatinine
afbraak van fosfocreatine in spieren. bij meer spiermassa, meer creatinine. wordt F, nauwelijks R en nauwelijks S
klaring definitie
hoeveelheid bloed dat wordt ontdaan van een bepaalde stof per tijdseenheid
GFR
volume bloed dat per tijdseenheid wordt gefilterd door de glomerulus. Kan getest worden door stofje dat 100% klaring heeft
creatinineklaring
wordt gebruikt om de GFR te naderen want creatinine wordt volledig gefiltreerd en amper R en S
eGFR
‘estimated’ GFR. schatting en berekening van GFR, omdat dit arbeidsintensief en foutgevoelig is. op basis van geslacht, leeftijd en serumcreatinine
proteïnurie
te veel eiwitten in de urine door problemen bij filtratie, reabsorptie of overflow. enkel zeer kleine eiwitten kunnen normaal door het membraan van de glomurulus. (>150 mg/dag bij proteïnurie)
