Colleges week 8 Flashcards
Waar bevindt het grootste gedeelte van de tractus digestivus zich?
In het abdomen (buikholte)
Waardoor wordt het abdomen afgeschermd?
Door de buikwand
Waaruit bestaat de buikwand?
craniaal uit het diafragma, caudaal uit het diafragma pelvis en lateraal uit spieren die rond het abdomen lopen
Waarom is het bij vrouwen lastiger om botpunten en spieren te zien op de buik om de orgaanligging te kunnen afleiden?
De vetverdeling bij man en vrouw is erg verschillend
Buikwandbekleding
Buikwand/ Peritoneum
3 opties ligging van organen ten opzichte van het peritoneum
- Intraperitoneaal
- Retroperitoneaal
- Subperitoneaal
Inrtra- of retroperitoneaal? Maag
Intraperitoneaal
Inrtra- of retroperitoneaal? Milt
Intraperitoneaal
Inrtra- of retroperitoneaal? Lever
Intraperitoneaal
Inrtra- of retroperitoneaal? Jejunum
Intraperitoneaal
Inrtra- of retroperitoneaal? Ileum
Intraperitoneaal
Inrtra- of retroperitoneaal? Caecum&appendiz
Intraperitoneaal
Inrtra- of retroperitoneaal? Colon transversum
Intraperitoneaal
Inrtra- of retroperitoneaal? Colon sigmoideum
Intraperitoneaal
Inrtra- of retroperitoneaal? Nieren
Retroperitoneaal
Inrtra- of retroperitoneaal? Pancreas
Retroperitoneaal
Inrtra- of retroperitoneaal?Duodenum
Retroperitoneaal
Inrtra- of retroperitoneaal? Colon ascendens
Retroperitoneaal
Inrtra- of retroperitoneaal? Colon descendens
Retroperitoneaal
Inrtra- of retroperitoneaal? Rectum
Retroperitoneaal
Functies maag
- Opslag (curvaturaminor vs. curvaturamajor)
- Begin vertering
- Gecontroleerd doorlaten naar darm
Via welke ligamenten is de milt verbonden met omliggende structuren?
- lig. Splenocolico
- lig. Phrenicosplenicum
- lig. Gastrosplenicum
Transpylorische vlak
Ligt ter hoogte van wervel L1 en ligt ook bij de 9e kraakbeen rib
Hier lopen de truncus coeliacus en de arteria mesenterica superior; Daarnaast bevindt zich in dit vlak de overgang van maag (gaster) naar duodenum
Subcostale vlak
Ligt ter hoogte van wervel L3 en ligt direct onder de punt van je laatste rib. Hier loopt de arteria mesenterica inferior, wat een aftakking is van de aorta
Supracristale vlak
Ligt ter hoogte van wervel L4 en de processi iliacae anterior superior. Hier bevindt zich de bifurcatie (splitsing) van de aorta
Intertuberculaire vlak
Ligt ter hoogte van wervel L5. Hier bevindt zich de splitsing van de arteria iliaca communis interna en externa
Organen in het transpylorische vlak
- Pancreas
- Duodenum
- Truncus Coeliacus
- a. mesenterica superior
- UItgang van de maag > Pylorum
Wat zijn de voornaamste bovenbuikorganen?
Maag (gaster), Milt (spleen), lever (hepar)
> liggen in het embryo achter elkaar
Hoeveel doorgangen heeft het diafragma?
3 > voor de grote vaten en de oesophagus
Nierfunctie
1) Filtratie: excretie van afvalstoffen
2) Regelen water- en zoutbalans
3) Afgifte Hormonen
Wat bevat het glomerulus filtraat?
•water •Na+, Cl-, K+, HCO3-, glucose, Mg, Ca, P •aminozuren •uraat •Ureum (afvalstof) •Creatinine (afvalstof) > in gelijke concentraties als in het bloed !!!
Wat wordt niet gereabsorbeerd?
Ureum en creatinine
Ligging nieren
Retroperitoneaal, hoog in de rugzijde van het abdomen tussen TH12 en L3
Uit welke delen bestaan nefronen?
- Afferente arteriole
- Glomerulus
- Kapsel van Bouwman
- Efferente arteriole
- Proximale tubulus
- Lus van henle (bestaat uit tubulus descendens & ascendens)
- Distale tubulus
- Tubulus colligens (verzamelbuis)
Nierlichaampje
Glomerulus en kapsel van Bouwman > bevinden zich in de cortex van de nier
Hoeveel bloed ontvangt de nier per minuut?
Ongeveer 1,2 liter
Wat zijn de belangrijkste hormonen van de nier?
- EPO > stimuleert aanmaak van rode bloedcellen
- Renine- Angiotensine-Aldosterone as (regulatie bloeddruk)
- Antidiuretisch hormoon (regulatie waterabsorptie)
- 1- alpha hydroxylase (vitamine D3)
Stomodeum
Mondholte
Wat loopt door het mesenterium?
bloedvaten, zenuwen, lymfen, vetweefsel
Visceraal peritoneum?
Bedekt alle organen in de buikholte
Welke nier ligt hoger?
Links want rechts ligt de lever
Functies maag
- opslag
- begin vertering
- gecontroleerd doorlaten naar darm
Omentum minus
Tussen maag en lever
Omenta
Vlies
Duodenum
- Pars superior
- Pars descendens
- Pars inferior
- Pars ascendens
Pancreas
- Intieme relatie met duodenum
- Kop past precies in de C-vorm van de duodenum
Eindpunt omentum minus
Ligamentum Hepatoduodenale
Milt is verbonden met omliggende structuren via?
- Splenocolico
- Phrenicosplenicum
- Gastrosplenicum
3 structuren ligamentum hepatoduodenale (eindpunt omentum minus)?
- ductus choledocus > galgang
- v. porta
- a. hepatica propria
Hydrostatische druk
Duwt vocht uit haarvaten; begin haarvaten
Colloïd osmotische druk
Ontstaat door eiwitten
Allantois
- Uitstulping van de dooierzak in de vroege navelstreng
- Bij de allantois ontstaan ook de geslachtscellen
- Uit de allantois wordt urachus gevormd
Ontstaan primitieve darm
Tijdens het krommingsproces ontwikkelt het endoderm tot een buis, de primitieve darm. Het craniale en caudale deel van de darm worden de primitieve voordarm en einddarm genoemd.
Wat ontstaat uit de voordarm?
Uit de voordarm ontstaan onder andere de farynx, de thymus, de (bij)schidklier, de longen, de oesofagus, maag, lever en pancreas.
Wat gebeurt er met de middendarm?
Het middelste deel (middendarm) blijft via een opening aan de ventrale zijde middels de dooierzaksteel(yolk stalk) verbonden met de dooierzak.
Wat kan leiden tot aangeboren afwijkingen?
Een persisterende dooierzaksteel
Door welke grote vaatsystemen worden de delen van de primitieve darm van bloed voorzien?
De drie delen worden van bloed voorzien door 3 grote vaatsystemen: truncus coeliacus (voordarm),arteria mesenterica superior (middendarm), arteria mesenterica inferior (einddarm)
Waarmee eindigt de einddarm in de cloaca?
De allantois
Waardoor ontstaan het rectum en de blaas met de urethra?
De cloaca wordt opgesplitst door het septum urorectale. Door de opsplitsing van de cloaca ontstaan het rectum en de blaas met urethra.
Wat leidt tot afwijkingen tot aangeboren afwijkingen van het rectum en de anus?
Een verstoorde ontwikkeling van de cloacale membraan of het septum urorectale leidt tot aangeboren afwijkingen van rectum en anus
Hoe wordt het ligamentum umbilicalis medianis gevormd/
Uit de allantois ontstaat de urachus, een buis die van de blaas naar de navel loopt. De urachus vormt in het volgroeide lichaam een ligament in de buikwand, het ligamentum umbilicalis medianis.
Wat ontstaat uit de middendarm?
Uit de middendarm ontstaan jejunum, ileum, caecum, colon ascendens en colon transversus
Wat veroorzaakt draaiing en kromming van de darmbuis?
Groei veroorzaakt kromming en draaiing van de darmbuis
Hoe lang ligt een deel van de dunne darm en colon in de navelstreng?
Tot week 8 ligt een deel van de dunne darm en colon in de navelstreng.
Hoe kan de bursa omentalis bereikt worden?
Bursa omentalis kan worden bereikt door omentum majus met colon transversus los te snijden van maag
Waaruit ontstaan de trachea en longen?
De trachea en de longen ontstaan uit een uitstulping van de voordarm
Hoe ontwikkelen de longen zich?
De longen ontwikkelen zich door een opeenvolging van dichotome vertakkingen
Wanneer is de navelstreng gevormd?
Na de kromming
Drie hoofdvertakkingen in de buikholte
- Truncus coeliacus > foregut
- Arteria mesenteria superior > midgut
- Arteria mesenteria inferior > hindgut
Vetlobje aan dikke darm
Appendix epliploica
Haustra
Lobben dikke darm
Plicae
Plooien dikke darm
Verschillen Jejunum en Ileum
Jejunum
- roze kleur (meer kleine vaatjes)
- zichtbare arcades & windows
- weinig (1-3) arcades
- lange (1-3cm) vasa recta
Ileum
- grijzig
- dik mesenterium; slecht zichtbare arcades
- veel (2-6) arcades
- korte (1-2 cm) vasa recta
Nut spijsvertering
Nodig voor afbraak macromoleculen tot transporteerbare brokstukken
Vergroting contactoppervlak enzymen
- kauwen
- malen
- mengen
- vochttoediening
- eiwitdenaturatie (lage pH in maag)
- emulgeren
- micel vorming (gal)
Wat voor bindingen bevat zetmeel?
Alfa-1,4
Wat voor bindingen bevat amylopectine?
Alfa-1,4 en alfa-1,6
Wat voor bindingen bevat sucrose?
Alfa-1,2
Wat voor bindingen bevat lactose?
Bèta-1,4
Wat voor bindingen bevat cellulose?
Bèta-1,4
Functie maagzuur
- Antibacterieel
- Eiwitdenaturatie
- Vorming pepsine uit pepsinogeen
- Enzymactiviteit pepsine
Wat produceren parietale cellen en hoofdcellen?
Parietale cellen > Produceren zuur
Hoofdcellen > Produceren pepsinogeen
Complicaties
Ongewenst resultaat ondanks de beste zorg. Deze moet vooral worden gemeld aan de patiënt. Complicaties moeten worden geregistreerd.
Incidenties
Ongewenst resultaat door een fout in proces. Hierbij spreken we van kleine schade. Deze moeten worden gerapporteerd en geanalyseerd.
Calamiteit
Ernstige resultaten die gelinkt kunnen worden aan kwaliteit problemen. Deze moeten worden gerapporteerd en geanalyseerd
Alfa-amylase > bulkdigestie koolhydraten
Wordt gemaakt door de speekselklieren en door de pancreas; kan alleen alfa-1,4 bindingen breken. Het knipt midden in een keten bij een 1,4 binding. Dit proces heet endoglycosidase.
Het enzym knipt geen eindstandig alfa-1,4, dus een eenvoudige glucose zal niet gevormd worden omdat de laatste niet verbroken kan worden.
> alleen maltose en maltriose kunnen ontstaan
> Alfa-gelimiteerde dextrines > 4 tot 6 glucose aan elkaar met 1,4 bindingen met in het centrum een 1,6 binding (dan kan de 1,4 ook niet verbroken worden)
Koolhydraatdigestie aan het oppervlak
Aan het membraan zitten membraangebonden hydrolases. Hierdoor worden maltose, maltotriose en alfa-dextrines verder verwerkt tot enkelvoudige glucose moleculen die kunnen worden opgenomen door de cel
maltase
Is in staat om alfa-1,4 bindingen te verbreken
Securase-isomaltase
Is in staat om vertakkingspunten tussen 1,4 bindingen en 1,6 bindingen te verbreken
Sucrose
1,2-bindingen > speciaal enzym nodig > sucrase
Proteases/Peptidases
Kunnen peptidebindingen verbreken
Endopeptidases
Enzymen die midden in de keten knippen
(Bij afbraak van eiwitten)
Exopeptidases
Enzymen die aan de uiteinden beginnen
Bij afbraak van eiwitten
Zymogenen
Inactieve vormen van spijsverteringsenzymen
Manieren van preventie zelf-digestie
- Zymogenen
- Mucine
‘Trigger’ voor activatie van alle spijsverteringsenzymen
Enterokinase