Colleges week 7 Flashcards
Rol bloed
- Transportfunctie
- Afweerfunctie (bloedstolling, immuniteit)
Wat is Homeostase?
Het constant houden van van milieu interieur
Wanneer is de temperatuur constant?
Wanneer de warmteproductie constant is aan de warmteafgifte
Wat is het milieu interieur?
Extracellulaire vloeistof (weefselvocht, interstitiële vloeistof) > De vloeistof waren de cellen en organen zich bevinden
Wat is hyperthermie?
Warmteproductie overtreft warmteafgifte
> Ongecontroleerde stijging van de temperatuur door een verstoring van de balans tussen warmteproductie en warmteverlies; de lichaamstemperatuur zal stijgen zonder een verhoogde instelling van de setpoint > dit kan behandeld worden door actieve koeling
Wat is hypothermie?
Warmteafgifte overtreft warmteproductie
Waardoor wordt de lichaamstemperatuur geregeld?
Centrale thermosensoren in de hypothalamus
Mechanismen voor warmteafgifte
- Straling
- Geleiding
- Stroming
- Verdamping
Warmteregulatie door autonome zenuwstelsel
- Verhoogde huiddoorbloeding
- Zweten
Hoe voorkomt een mug dat zij te warm wordt als ze bloed zuigt?
- Straling
- Geleiding
- Stroming
- Verdamping
Waartoe leidt de activatie van cholinerge sympathische (postganglionaire) huidvezels?
Zweten (acetylcholine)
Waartoe leidt de activatie van adrenerge sympathische vezels in de huid?
Vasoconstrictie (noradrenaline)
Warmteproductie
- Verhoogde spiertonus
- Rillen, klappertanden
- Willekeurige bewegingen
- Verbranding van bruin vetweefsel
Waardoor wordt homeostase mogelijk gemaakt?
Door regelkringen
> positieve en negatieve feedback
Waardoor wordt de regulatie van warmteafgifte geregeld?
Door het autonoom zenuwstelsel
Wat zijn een fasische en tonische component?
Fasische component > vuren als de temperatuur plots verandert
Tonische component > vuren bij constante temperatuur
Wat is het mediastinum?
Gebied van de borstholte tussen de longen, het sternum (of het borstbeen) en de wervelkolom dat het hart, de grote bloedvaten, de thymus (of de zwezerik), de trachea (of de luchtpijp), de slokdarm en de lymfeklieren bevat.
In hoeveel compartimenten is het mediastinum te verdelen?
In 4 compartimenten; mediastinum superior/anterior/medium/posterior; het hart bevindt zich in het mediastinum medium
Waar liggen de longen?
Aan de zijkanten van de thorax in de pleuraholten
Uit hoeveel lagen bestaat het pericard?
Uit twee lagen; het fibreuze pericard en het sereuze pericard
Wat voor hart heeft een vis?
Een tweekamerhart
Longslagader
Truncus pulmonaris
Longaders
vv pulmonales
Hoe ontstaat een hart?
Het hart ontstaat uit een buis. In de buis ontwikkelt zich een wand, waarna het hart vervolgens wordt dubbelgevouwen.
Waarom is het hart in de loop van de evolutie gedraaid?
Doordat wij rechtop zijn gaan lopen, de rechterkamer en het rechter ventrikel zijn meer ventraal gaan liggen en de apex steekt links uit
Atrioventriculaire kleppen
Bevinden zich tussen de atria en de ventrikels, verhinderen de terugstroom van bloed naar de atria tijdens contractie van de ventrikels
Waardoor wordt de S1 toon (‘lub’-toon) veroorzaakt?
Door het sluiten van de atrioventriculaire plekken, de valva tricuspidalis en de valva mitralis (einde diastole)
Waardoor wordt de S2 toon (‘dub’-toon) veroorzaakt?
Door de wervelingen die optreden bij het sluiten van de valva aortae en de valva truncipulmonalis (einde systole)
Waaruit bestaat het hartskelet?
Uit bindweefsel en hart vet, hierdoor wordt de prikkelgeleiding onderbroken
Wat zijn de instroomkleppen?
Atrioventriculaire kleppen
Wat zijn de uitstroomkleppen?
Semilunaire kleppen
Uit hoeveel fases bestaat de hartcyclus?
4 fases
Wat bepaalt het begin van de isovolumische contractiefase?
Het sluiten van de mitralisklep
Wat bepaalt het einde van de isovolumische contractiefase?
Het openen van de aortaklep
Van welk ventrikel is het slagvolume groter?
Links en rechts zijn ongeveer hetzelfde
Bij inspanning gaat de hartfrequentie omhoog, wat gebeurt er met de contractiekracht?
De contractiekracht gaat ook omhoog
Uit wat voor weefsel bestaat de sinusknoop?
Gespecialiseerd spierweefsel
hartcyclus
Isovolumische contractiefase > snelle en langzame ejectiefase > isovolumische relaxatie fase > snelle en langzame ventriculaire vullingsfase > atrialesystole
Wanneer begint de isovolumische contractiefase?
Wanneer de druk in het linker ventrikel hoger wordt dan in het linker atrium > mitralisklep sluit door drukverschil
Wanneer opent de valva aortae?
Wanneer de druk van het linker ventrikel groter wordt dan de druk van de aorta
De ejectiefase
De ejectiefase start met een zeer snelle uitstroom; wanneer de druk in de aorta weer de overhand krijgt, neemt de uitstroomsnelheid af. De uitstroom stopt wanneer de valva aortae sluit > start isovolumische relaxatiefase
Slagvolume
SV = EDV - ESV
EDV > einddiastolisch volume; ESV > eindsystolisch volume
Hartminuutvolume
HMV = SV x HF
HF > hartfrequentie
Wat is een gemiddeld hartminuutvolume in rust?
4 tot 5 liter
Waardoor worden drukveranderingen in de vena jugularis veroorzaakt?
Het wegvallen door contractie van het hart
Hoeveel toppen zijn er tijdens de hartcyclus bij de druk in de vena jugularis?
3 toppen
- A-top > contractie van het atrium
- C-top > snelle ejectiefase
- V-top > openen van de instroomkleppen
P-top
Elektrocardiogram
contractie van het atrium > einde van de diastole
QRS-complex
Elektrocardiogram
contractie van de ventrikels > begin van de systole
T-top
Elektrocardiogram
repolarisatie van de ventrikels > einde van de systole
Waaruit bestaat het geleidingssysteem van het hart?
Gespecialiseerd spierweefsel dat zorgt voor de vorming van impulsen en de verspreiding ervan
SA-knoop
Sinoatriale knoop
> functioneert als pacemaker en kan dus zonder prikkels van buitenaf actiepotentialen vuren; De ontstane impulsen verspreiden via zenuwbanen over de atria > de impulsen komen uit bij de AV-knoop
Waardoor blijft de SA-knoop actiepotentialen vuren?
In de SA-knoop zitten cellen die spontaan elektrisch actief zijn; ze depolariseren vanzelf doordat calciumkanalen open gaan staan > als gevolg daarvan blijft de SA-knoop actiepotentialen vuren
Wat is de functie van de lange refractaire periode van de AV-knoop?
Beschermt het hart tegen een te hoge hartslagfrequentie
Functie bloed
Transporteren van moleculen en cellen ten behoeve van de homeostase
Waardoor kunnen veranderingen van het interne milieu optreden?
- Interne veranderende waarden (bijv. pH of temperatuur)
- Prikkels, beschadigingen of micro-organismen van buitenaf
- Interne voedingsstoffen- en afvalstoffenconcentraties
- Interne communicatie
Soorten capillairen
- Continue capillairen > zijn volledig gesloten
- Gefenestreerde capillairen > capillairen met dunnere gedeelten
- Sinusoïdale capillairen > capillairen met gaatjes
Waaruit ontstaan trombocyten (bloedplaatjes)?
Uit megakaryocyten in het beenmerg
Wat is een transportmiddel van ijzer?
Transferrine
Uit hoeveel kwabben bestaan de longen?
Links 2 (lobus superior/inferior) Rechts 3 (superior/medius/inferior)
Functies thoraxwand
- Ademhaling
- Bescherming
- Passage
Zijn longen spieren
Nee
Principe ademhaling
Ademhaling is het principe van lucht aanzuigen en aanvoeren dat wordt verzorgd door de thoraxwand
Op welke vier belangrijke systemen berust het ademhalingssysteem?
- Ventilatie
- Diffusie
- Perfusie
- Transport
Wat gebeurd er met de pH bij hyperventilatie?
pH omhoog
Wat gebeurd er met de pH bij hypoventilatie?
pH omlaag
Functie ademhaling
Optimaal bijregelen van :O2, CO2 en pH
Organisatie van het ademhalingssysteem
- De longen als luchtpomp
- Oppervlak voor gasuitwisseling
- O2en CO2 transport mechanisme
- Circulatiesysteem
5 Systeem voor locale uniforme gasuitwisseling in de long - Systeem voor centrale regulatie van de ademhaling
Wat wordt gebruikt als transportmidddel voor O2?
Hemoglobine
Sensoren ademhaling
- Perifere chemosensoren
a. Aortaboog (afferenten via de nervus vagus)
b. Arteria carotis communis (afferenten via de nervus hypoglossus) - Centrale chemosensoren in de hersenstam
- Mechanoreceptoren in de longen en luchtwegen
(afferenten via de nervus vagus) - Spierspoeltjes in de tussenribspieren
Wat voor systeem is de ademhaling?
De ademhaling is een automatisch systeem, maar met vrijwillige componenten
Als wat werken de longen?
Als luchtpomp
Waardoor wordt het aanzuigen van de lucht bij ademhaling veroorzaakt?
Door de intercostaalspieren en de spieren in het diafragma
> Wanneer deze aanspannen wordt het volume in de longen groter
Wat is compliantie?
Rekbaarheid
Welke eigenschappen zijn onmisbaar voor een efficiente overdracht van gassen tussen lucht en bloedcellen?
Oppervlaktevergroting en daling van snelheid
Hoe draait de aorta?
Naar links en naar achteren
Grote en kleine circulatie
Grote circulatie > linkerventrikel + atrium
Kleine circulatie > rechterventrikel + atrium
macrocirculatie
Met het blote oog zichtbaar
Microcirculatie
Niet meer met het blote oog zichtbaar
Compliantie
Mate van rekbaarheid
Is de compliantie groter bij arteriën of bij venen?
Venen > ondergaan vormverandering > volume kan gemakkelijk toenemen
Met welk doel is de stroomsnelheid laag in capillairen?
Meer tijd voor uitwisseling
In welk gedeelte van het vaatstelsel vindt de grootste drukafname plaats?
Arteriolen
Wat meten baroreceptoren?
De rekking van de vaten (rekkingsmeters)
Wat doet het veneuze stelsel?
Verzamelt het bloed
Zijn grote arteriën van het elatische of musculeuze typoe?
Elastisch
kleine arteriën musculeus
Waarom hebben grote arteriën relatief veel elastische vezels?
Om goed drukverschillen tijdens de hartcyclus op te kunnen vangen
Polsdruk
Het verschil tussen de systolische en de diastolische druk in de arteriën van de grote circulatie
Wat gebeurt er met de hartfrequentie en de vaatdiameter bij activering van de baroreceptoren?
Hartfrequentie omlaag en vasodilatatie
Waar bevinden arteriële baroreceptoren zich?
Sinus caroticus en aortaboog
Uit welke drie lagen bestaan de vaten?
- Tunica adventitia
> endotheliale buitenbekleding van het vat, bestaat uit bindweefsel - Tunica media
> bevat glad spierweefsel met een elastische bindweefsellaag - Tunica intima
> binnenlaag; bekleed met endotheel, met een elastische vezelige bindweefsellaag
Waaruit bestaan capillairen?
Alleen endotheelcellen
Waarom zijn venen minder elastisch?
Het veneuze stelsel bevat relatief veel collagene vezels
Waar vindt de grootste verandering van weerstand plaats?
In de arteriolen
Staan de circulatie van een arm en van een been in serie of parallel ten opzicht van elkaar?
Parallel
Vaattonusregulatie
Het in stand houden van de juiste bloedtoevoer naar organen
Wat is het belang van de vaattonusregulatie?
Juiste uitwisseling gassen, ionen, nutriënten, signaalstoffen.
Welke drie orgaansystemen zorgen voor het in stand houden van de juiste bloeddruk?
- Hart
- Nieren
- Arteriën
In welke vaten vindt uitwisseling plaats?
Capillairen
> veel ruimte, dunne wand, groot oppervlak
Welke vaten regelen de druk en stroom?
Met name de capillairen
Centrale regulatie vaattonus
- Sympathisch en parasympathisch
Lokale regulatie vaattonus
Zowel elke orgaan kan stoffen afgeven voor bloeddrukregeling
‘Klassieke’ perifere neurotransmitter
Acetylcholine & norepinephrine
Waaruit bestaat de tunica adventitia?
Fibroblasten, vetcellen en bindweefselcellen
In welke lagen van vaten bevinden zich receptoren voor signaalmoleculen die een vasomotorisch effect kunnen veroorzaken?
De binnenste twee > Tunica intima en tunica media
Functie endotheelcellen bij bloedvaten
Bescherming van het bloed tegen onstekingscellen, voorkomen van stolling en vormt een barrière, bijv. bloed-hersen barrière
Parasympatische innervatie van de vaattonus
Neurotransmitter > acetylcholine
Receptor > M3
Gevolg > vasodilatatie
Sympathische innervatie van de vaattonus
Neurotransmitter > noradrenaline
Receptoren > Alfa 1, Alfa 2, Bèta 2
Gevolg > Vasoconstrictie, vasoconstrictie, vasodilatatie
Alfa 1 > Vasoconstrictie
Alfa 2 > Vasoconstrictie
Bèta 2 > Vasodilatatie
Gladde spiercellen vaten
Zorgen voor de motoriek van de arterie
Embryogenese hart- en vaatstelsel
Van een enkele buis naar een vierkamerig hart
Waar begint de vorming van bloedvaten en bloedcellen?
In het extra embryonaal mesoderm van de dooierzak; begint met de vorming van bloedeilandjes > De plaats waar rode bloedcellen worden gevormd, verandert tijdens de embryonale en foetale ontwikkeling
Vorming bloedvaten
Twee processen
- Vasculogenese
> ontstaan van bloedvaatjes via de vorming van bloedeilandjes waaruit endotheelblaasjes ontstaan die vervolgens fuseren tot vaatjes - Angiogenese
> Uitgroei van nieuwe vaatjes vanuit bestaande vaten
Vanaf wanneer heeft een embryo een bloedsomloop en een pompend hart?
Vanaf week 4
> Dit vroege vaatstelsel vertoont gelijkenissen met het vaatstelsel van een vis
Uit welke drie lagen bestaat de primaire hartbuis?
- Endocard
- Endocardgelei
- Myocard
Wat kunnen angioblasten ook vormen?
Lymfevaten > in de aanwezigheid van de transcriptiefactor Prox1
Welke twee extra-embryonale vaatstelsels ontwikkelt het embryo?
- Naar de dooierzak: de venae en arteriae vitelinae
2. Naar de placenta: de venae en arteriae umbilicalis (=van de navel)
Waarvan zijn de meeste aangeboren hartafwijkingen het gevolg?
Van een verstoring van de transformatie van een serieel naar een parallel systeem:
- Verstoring van septatie: VSD, ASD, persisterende truncus
- Verkeerde aansluiting: transpositie van de grote vaten
Wat gebeurt er door de kromming en de specialisatie van de hartbuis?
Door groei gaat de hartbuis naar ventraal en naar rechts uitpuilen. De veneuze pool komt dorso-craniaal te liggen.
Waaruit ontstaat het hartskelet?
Uit de endocardkussens en endocardrichels ontstaan het hartskelet en de AV- en semilunaire kleppen
Wat is het eerste functionele orgaan van een embryo?
De hartbuis
Wat is een belangrijke functie van de dooierzak?
Het aanmaken van bloedcellen
Waardoor wordt de bloedcelvorming overgenomen na het verdwijnen van de dooierzak?
Allereerst door de placenta en de dorsale aorta, daarna worden de meeste bloedcellen gemaakt in de lever en de milt; vanaf het tweede trimester begint de bloedaanmaak in het beenmerg, vanaf de eerste maand na de geboorte gebeurt de bloedcelaanmaak uitsluitend nog in het beenmerg
Wat gebeurt er bij zuurstoftekort in weefsel?
Bij zuurstoftekort in weefsel worden signaalmoleculen uitgezonden (VEGF in combinatie met VEGF-receptoren), wat angiogenese stimuleert
Wanneer is de dubbele pompfunctie nodig?
Direct na de geboorte
Veranderingen na de geboorte
- Het foramen ovale gaat dicht door een lagere druk in de rechter arterie
- De ductus arteriosus sluit snel onder invloed van zuurstof
- De ductus venosus sluit, 3-7 dagen na de geboorte en vormt het ligamentum venosus
- De vena umbilicalis wordt het ligamentum hepatis teres
- De arteria umbilicalis wordt het ligamentum umbilicalis medialis
