College 5: Stemming

Question 1

Wanneer is er sprake van afwijkende stemming?

Answer 1

Als stemming
- onafhankelijk is van de context,
- de kwantitatieve/kwalitatieve norm overschrijdt,
- disproportioneel is t.o.v. situatie/gebeurtenis,
- geen emotie is,
- een toename van ernst heeft
- andere terreinen verstoort
- niet te beïnvloeden is

Question 2

stemmingsproblemen komen meer voor bij jongens/mannen of meisjes/vrouwen

Answer 2

meisjes/vrouwen

Question 3

Waartussen wordt onderscheid gemaakt in stemming in de DSM-5? (2)

Answer 3

depressieve stoornissen en bipolaire stoornissen

Question 4

Depressieve stoornissen in DSM-5

Answer 4

• disruptieve stemmingsdisregulatiestoornis
• depressieve stoornis
• persistenterende depressieve stoornis
• premenstruele stemmingsstoornis
• depressieve stoornis door een: middel/medicatie, somatische aandoening
• andere gespecificeerde depressieve stoornis
• ongespecificeerde depresessieve stoornis

Question 5

Bipolaire stoornissen in de DSM-5

Answer 5

• Bipolaire-I stoornis
• Bipolaire-II stoornis
• Cyclothyme stoornis
• Bipolaire stoornis door een: middel/medicatie, somatische aandoening
• andere gespecificeerde bipolaire stemmingsstoornis
• ongespecificeerde bipolaire stemmingsstoornis

Question 6

criteria depressieve stoornis

Answer 6

• symptomen veroorzaken klinisch significante lijdensdruk of beperkingen in het sociale of beroepsmatige functioneren of het functioneren op andere terreinden
• episode kan niet worden toegeschreven aan fysiologische effecten van een middel of somatische aandoening
• episode kan niet verklaard worden door schizoaffectieve stoornis .. of andere psychotische stoornis
• nooit sprake van een manische of hypomanische episode

Question 7

Wanneer voldoet iemand aan de classificatie van een depressieve stoornis volgens DSM?

Answer 7

vijf of meer symtpomen:
en deze symptomen moeten binnen dezelfde periode van twee weken (aaneengesloten) aanwezig zijn en wijken af van het eerdere functioneren:
minstens 1 vd symptomen is ofwel een sombere stemming ofwel verlies van interesse of plezier

Question 8

hoofdsymptomen depressieve stoornis

Answer 8

1. sombere stemming
2. verlies van interesse of plezier

Question 9

bij-symptomen depressieve stoornis

Answer 9

1. significant gewichtsverlies/toename (veroorzaakt door verschil in eetlust)
2. slaapproblemen (insomnia, hypersomnia)
3. psychomotorische agitatie of vertraging
4. vermoeidheid of verlies van energie
5. waardeloosheid of schuldgevoelens
6. verminderd vermogen tot nadenken of concentreren, of besluiteloosheid
7. recidiverende gedachten aan de dood, recidiverende studiegedachten

Question 10

op basis waarvan word een inschatting van de ernst gemaakt?

Answer 10

op basis van de hoeveelheid symptomen en het verloop ervan, en of het een eerste episode is of een terugkerende

Question 11

Hoofdsymptoom persisterende depressieve stoornis

Answer 11

• sombere stemming van minstens 2 jaar

Question 12

criteria persisterende stoornis

Answer 12

• hoofdsymptoom moet aanwezig zijn met 2 of meer symptomen:
  1. slechte eetlust of te veel eten
  2. insomnia of hypersomnia
  3. weinig energie of moeheid
  4. gering gevoel van eigenwaarde
  5. slechte concentratie of besluiteloosheid
  6. gevoelens van hopeloosheid

Question 13

Disruptieve stemmingsregulatiestoornis
kenmerken

Answer 13

• komt alleen voor bij kinderen
• ernstige, herhaalde woede-uitbarstingen:
  verbaal en/of gedragsmatig tov mensen of objecten
  zijn consistent met ontwikkelingsniveau

Question 14

dispruptieve stemmingsregulatiestoornis criteria

Answer 14

• minstens 3x per week woede-uitbarsting
• stemming tussen uitbarstingen is persistent, geïrriteerd of boos
• criteria moeten voor 12 maanden of meer in minstens 2 verschillende situaties aanwezig zijn
• diagnose kan niet gesteld worden voor het zesde levensjaar of na achttiende levensjaar.

Question 15

Bipolaire stoornis

Answer 15

Depressieve episoden wisselen zich af met manische episoden
- gedurende minstens één week bijna elke dag aanwezig
- in extremen gedacht

Question 16

manische periode

Answer 16

herkenbare periode waarin er sprake is van euforische stemming. Gevoel aan top van de wereld te staan. Vreemd gedrag

Question 17

Hoofdsymptoom Bipolaire stoornis

Answer 17

manische stemming

Question 18

symptomen bipolaire stoornis:

Answer 18

• opgeblazen gevoel van eigenwaarde of grandiositeit
• verminderde slaapbehoefte
• spraakzamer dan gebruikelijk of spreekdrang
• gedachtevlucht
• verhoogde afleidbaarheid
• toename van doelgerichte activiteiten
• zich excessief bezighouden met activiteiten (pijnlijke gevolgen)

Question 18

Bipolaire I-stoornis

Answer 18

manische episoden afgewisseld met depressieve episoden

Question 19

Bipolaire II-stoornis

Answer 19

depressieve episoden afgewisseld met hypomane episoden

Question 20

hypomane episoden

Answer 20

milder van aard, minder ernstige episoden
symptomen niet ernstig genoeg om beperkingen in sociale/beroepsmatige functioneren te veroorzaken of opname in ziekenhuis

Question 21

Cyclothyme stoornis

Answer 21

(milde) depressieve en hypomanische symptomen wisselen elkaar af, maar er wordt net niet aan de criteria van volledige hypomane of depressieve episode voldaan

Question 22

Waarom is diagnose stellen bij kinderen moeilijker dan bij volwassenen?

Answer 22

DSM-classificatie die ontwikkeld is voor volwassenen wordt gebruikt.

Question 23

Waarop moet je letten bij kinderen?

Answer 23

groeit een kind goed
exploreert het nog
beweegt het nog goed?

Question 24

welke kenmerken laten adolescenten zien?

Answer 24

mood-swings, acting-out, cognitities, relaties, eten en slapen, middelengebruikt en suïcide

Question 25

Waar gaan biologische theorieën bij stemmingsstoornissen van uit?

Answer 25

dat ze een genetische component hebben
chemische disbalans in hersenen

Question 26

wat veronderstellen psychologische theorieën over stemmingsstoornissen?

Answer 26

ze zijn het gevolg van slechte vroegere ervaringen
het kan deels geleerd gedrag zijn
slechte levensomstandigheden op het huidige moment

Question 27

soorten psychologische theorieën: (4)

Answer 27

stress-theorieën
psychoanalystische theorieën
gedragstheorieën
Beck’s cognitieve theorie

Question 28

Stress-theorieën:

Answer 28

depressie is een gevolg van blootstelling aan eisen/uitdagingen waar iemand niet mee om kan gaan

iemand heeft biologische/psychologsische kwetsbaarheid

iemand bezit bepaalde persoonskenmerken die meer vatbaar maken

Question 29

Pyscho-analytische theorieën:

Freud:

Answer 29

depressie is meer een opzichzelf gerichte boosheid als gevolg van verlies en/of vroege levenservaringen
> te zien aan terugval ontwikkeling

Question 30

Pyscho-analytische theorieën:

Birbing:

Answer 30

depressie gaat om lage eigenwaarde
met name om discrepantie over hoe iemand zich nu ziet en hoe die idealiter wil zijn

Question 31

Pyscho-analytische theorieën:

Blatt:

Answer 31

Verstoring in de interpersoonlijke relaties draagt bij aan ontwikkelen depressie

Question 32

Gedragstheorieën

Lewinsohn:

Answer 32

mensen met depressie veel vermijding van situaties zien door tekort aan sociale vaardigheden.
Sociale vaardigheden zijn nodig om interacties aan te gaan. Belonende interacties zijn nodig voor welzijn

Question 33

Beck’s cognitieve theorie:

Answer 33

verlieservaringen leiden tot het activeren van negatieve cognitieve schema’s. Dit leidt tot depressie

Question 34

Sociale theorieën:

Answer 34

Interpersoonlijke theorieën
Systeemtheorie

Question 36

Interpersoonlijke theorieën

Answer 36

interpersoonlijke problemen spelen een rol:
- rouw door verlies geliefde
- rolconflict
- rolveranderingen
- beperkte sociale vaardigheden
- relatieproblemen

Question 37

Systeemtheorie

Answer 37

de familiestructuur speelt een rol in de ontwikkeling van depressie

Question 38

Zelfverwonding

Answer 38

gedrag waarbij iemand zichzelf verwond of beschadigt
- krassen of snijden
- krabben aan onderhuids weefsel
- branden
- trekken aan huid of haar
- slikken van giftige substanties
- kneuzen
- breken van botten

Question 39

verklaringsmodellen zelfverwonding

Answer 39

als vorm van affectregulatie ( om depressieve gevoelens of angst om te gaan)

als anti-dissociatie methode

reactie uitlokken van omgeving

manier van controle krijgen en grenzen aangeven (autonomie ervaren)

zelfbestraffing

sensatiezoekend

reiniging vanuit geloofsovertuiging

Question 40

affectregulatie

Answer 40

het niet goed kunnen uitdrukken of reguleren van bepaalde emoties

Question 41

anti-dissociatie methode

Answer 41

iemand probeert contact te houden met de realiteit en niet gaat dissociëren (om om te gaan met gevoelloosheid of nare herinneringen te verdrijven)

Question 42

gevolgen zelfverwoning

Answer 42

positief:
bepaalde opluchting, gevoel iets kenbaar te maken, gevoel van autonomie en controle

> vergroot kans op blijven doen om dat gevoel na te streven

negatieve gevolgen;
schuldgevoelens, littekens, stigmatisering, schaamte

Question 43

leg de cyclus van zelfverwonding uit

Answer 43

zelfverwonding > positieve gevolgen: gevoel van opluchting, afname spanning, gevoel controle
> gebeurtenis die zorgt voor negatieve gevoelens, vervreemding en fysieke onrust > kans op zelfverwonding groter.

Question 44

leg de cyclus van zelfverwonding uit

Answer 44

niet kwijt kunnen van frustraties > toename negatieve gevoelens, vervreemding, fysieke onrust > zelfverwonding > opluchting > schuld, schaamt, onmacht > niet kwijt kunnen van frustraties

Question 45

Zelfverwonding stoornissen

Answer 45

zelfverwonding is niet specifiek aan één stoornis verbonden.
het kan voorkomen bij:
- depressie
- angststoornissen
- bordeline
- seksueel misbruik
- eetstoornissen
- middelengebruik
- PTSS
- schizofrenie
- verstandelijke beperking
- antisociale persoonlijkheidsstoornis en gevangenschap

Question 46

suïcidepoging:

Answer 46

elk gedrag dat geen dodelijke afloop heeft, maar wel met doodsintentie en dat iemand zichzelf heeft aangedaan

Question 47

parasuicide:

Answer 47

het gedrag zonder dodelijke afloop
persoon doet actie zelf maar heeft niet de dood als doel
geen doodsintentie
schreeuw om hulp

Question 48

mislukte parasuïcide

Answer 48

gedrag met dodelijke afloop die een individu zichzelf heeft aangedaan
geen doodsintentie

Question 49

suïcide komt vaker voor bij mannen/vrouwen

Answer 49

mannen
(zijn impulsiever, hoge verwachtingen, minder emotioneel uiten, minder goed uitdrukken)

Question 50

prevalentie zelfdodingen

Answer 50

10-20 jaar : 20%
in middelbare leeftijd neemt aantal zelfdodingen toe
meer bij mannen

Question 51

redenen voor behandelaren om niet naar suïcide te vragen:

Answer 51

• angst om iemand op ideeën te brengen
• angst voor stimuleren van ‘aandacht vragen’
• angst voor confrontatie en consequenties
• angst voor begrip/herkenning
• angst voor machteloosheid
• angst voor eigen dood of doodswensen
• eigen ervaringen met suïcidaliteit